Ξεκίνησε διδάσκοντας μαθηματικά (ακόμη τα διδάσκει). Στη συνέχεια άρχισε να γράφει ιστορίες που είχαν οπωσδήποτε μέσα και μαθηματικά. Και λίγο αργότερα είχαν και μαθηματικά και εγκλήματα. Τώρα, ο Τεύκρος Μιχαηλίδης είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς και αγαπητούς συγγραφείς αστυνομικού μαθηματικού μυθιστορήματος, επανέρχεται με μια συλλογή διηγημάτων κάπως διαφορετική: με περισσότερα εγκλήματα, λιγότερα μαθηματικά και πολλή, πάρα πολλή επικαιρότητα. Ο τόμος «Εγκλήματα δημοσιονομικής προσαρμογής – Επτά φωτογραφίες της κρίσης» (εκδ. «Πόλις») περιλαμβάνει επτά διηγήματα, από τις σελίδες των οποίων περνούν όλα τα προβλήματα, οι παθογένειες και οι εφιάλτες που απασχολούν τη σημερινή ελληνική κοινωνία: τρομοκρατία, πλούσιοι που φοροδιαφεύγουν και λίστες που παραπέμπουν ευθέως στη λίστα Λαγκάρντ, μετανάστες, νεοναζί… Μέχρι και η αρχαιολόγος Τριγώνη εμφανίζεται, μόνο που στο διήγημα του Τεύκρου Μιχαηλίδη δεν βρίσκει τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου…
Σταθερά παρούσα σε αυτά τα διηγήματα και η υπαστυνόμος Ολγα Πετροπούλου, η οποία διαβάζει κλασική λογοτεχνία, ακούει ποιοτική μουσική, είναι όμορφη, εύστροφη, ενημερωμένη. Μήπως είναι κάπως ιδεατή η εικόνα της ηρωίδας του, τον ρωτάω. «Ολες οι φιγούρες των αστυνομικών, σε όλα τα αστυνομικά μυθιστορήματα, είναι πολύ επιθυμητές ιδέες αστυνομικών. Δεν είναι καινοτομία, αλλά κλισέ. Επέλεξα να φτιάξω κι εγώ ένα δικό μου χαρακτήρα, που ώς ένα σημείο να είναι λίγο εξωπραγματικός. Γιατί, κακά τα ψέματα, δύσκολα μπορεί κανείς να συμπαθήσει έναν αστυνομικό, είτε στην Ελλάδα είτε οπουδήποτε αλλού…».
Ψυχοθεραπεία
Εγκαταλείπει την αστυνομική λογοτεχνία για να στραφεί σ’ ένα πιο πολιτικό μυθιστόρημα; «Αυτό το βιβλίο δεν σχεδιάστηκε για να γίνει βιβλίο. Δηλαδή, επειδή είμαι πολύ νευρικός άνθρωπος, αν δεν εκτονωνόμουν στις ιστορίες μου θα ήμουν φυλακή. Αυτές οι ιστορίες γράφτηκαν σε δυο-τρία καλοκαίρια, από τσαντίλα. Οταν βλέπω κάτι που με εξοργίζει, ξεδίνω σε μια αστυνομική ιστορία. Κάποια στιγμή διαπίστωσα ότι είχα, είτε ολοκληρωμένες είτε σε σκελετό, περίπου 12 ιστορίες. Κι επειδή τώρα –και ελπίζω σε 5 χρόνια να έχουν μόνο αρχειακό ενδιαφέρον– αυτές είναι πολύ επίκαιρες, αποφάσισα να τις εκδώσω», απαντά. «Ηταν και λίγο ψυχοθεραπεία. Αν θα το ξανακάνω, δεν ξέρω. Ούτε όταν το έκανα ήξερα ότι το κάνω. Τα σχέδιά μου για βιβλία είναι περίπου τα ίδια μ’ αυτά που ήταν παλιά. Κάποια διδακτικά, κάποια εκλαϊκευτικά, κάποια ιστορικο-μαθηματικά. Και αυτό που σχεδιάζω είναι επίσης ένα ιστορικό, μαθηματικό, αστυνομικό μυθιστόρημα, σε δύο φάσεις. Δεν νομίζω ότι άλλαξα ρότα, απλώς υπάρχουν πολλές ρότες».
Τι είναι για τον Τεύκρο Μιχαηλίδη κάθε ένα από τα διαφορετικά του γραπτά; «Οταν είμαι οργισμένος με ηρεμούν τα αστυνομικά. Η κάθε μου δουλειά είναι ένα είδος εκτόνωσης. Τα αστυνομικά είναι η εκτόνωσή μου από την οργή μου ως κοινωνικού ατόμου. Τα εκλαϊκευτικά είναι κι αυτό ένα είδος εκτόνωσης, γιατί βγάζω εκεί ό,τι δεν μου επιτρέπεται να κάνω στις ώρες διδασκαλίας. Τα κλασικά μου μυθιστορήματα είναι οι 150 ζωές που θα ήθελα να ζήσω».
Το πρώτο του διήγημα περιγράφει, πολύ γλαφυρά, το πρόβλημα των ανθρώπων που έρχονται από άλλες χώρες, είτε για να βρουν καλύτερη τύχη είτε για να φτάσουν σε άλλες χώρες. Μιλήσαμε ακριβώς τότε που η κυβέρνηση αποφάσισε τη σταδιακή αποχώρηση από την Αμυγδαλέζα όλων των μεταναστών που ζούσαν εκεί. Ζήτησα τη γνώμη του. «Δεν μπορώ να πω ότι έχω θέση και άποψη. Ωστόσο, είναι απόλυτα σαφές ότι δεν μπορεί να κλείνεις κάποιους ανθρώπους σε στρατόπεδα, όπως είναι σαφές ότι δεν μπορείς ν’ αφήνεις ανθρώπους που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα να γυρνούν από εδώ κι από εκεί. Είναι ένα πολύ πολύ σοβαρό πρόβλημα, δεν λύνεται με την πολιτική ορθότητα, δεν θα μας λύσει το πρόβλημα το να μην τους λέμε λαθρομετανάστες και γι’ αυτό θεωρώ υποκριτικά αυτά τα δήθεν ανθρωπιστικά. Το πρόβλημα φορτώνει τις λέξεις. Τι πρέπει να γίνει; Πραγματικά δεν ξέρω, διότι ούτε σ’ έναν άνθρωπο που έρχεται σε σένα να ζήσει μπορείς να του πεις “όχι, πέθανε”, ούτε από την άλλη μεριά μπορείς ν’ αφήσεις να δημιουργείται ένα κοινωνικό πρόβλημα…».
Ξενοφοβία
Στο ίδιο διήγημα φωτογραφίζονται οι πρακτικές της Χρυσής Αυγής. Πιστεύει ότι οι ξενοφοβικές απόψεις αυτού του χώρου έχουν μολύνει μεγάλα κοινωνικά στρώματα; «Σαφέστατα. Για λόγους συμφέροντος έχει διεισδύσει στα υψηλά κοινωνικά στρώματα, και ο δικαστικός μηχανισμός και ο στρατιωτικός μηχανισμός έχουν διαβρωθεί, γιατί πιστεύω ότι είναι μέρος του παρακράτους. Βεβαίως και δυστυχώς έχει διαποτίσει ευρύτατα λαϊκά στρώματα, γιατί η φτώχεια κοιτάει ό,τι της προταθεί ως λύση. Πιστεύω ότι κανείς δεν είναι ξεγελασμένος σήμερα. Ναι, έχουμε 500 χιλ. Ελληνες φασίστες», λέει με την ευθύτητα που χαρακτηρίζει πάντα τον λόγο του.
Ο συγγραφέας και ο μαθηματικός
Μπορεί η λογοτεχνία να καταπιάνεται τόσο άμεσα με το σήμερα; «Ναι, δεν σημαίνει ότι το κάνει πάντα, ούτε πάντα επιτυχημένα, αλλά νομίζω ότι μπορεί να το κάνει. Εφόσον ικανοποιεί το συγκεκριμένο γράψιμο την ανάγκη αυτού που γράφει. Βεβαίως, πολλές φορές η λογοτεχνία, χωρίς να το ομολογεί ανοιχτά, πάλι την εποχή της περιγράφει, αν και αναφέρεται σε κάτι άλλο. Ο “Ναμπούκο” του Βέρντι, την επίθεση στη Σικελία περιγράφει. Σε ορισμένες περιπτώσεις το κάνει με ονοματεπώνυμο, και όχι μόνο συμβολικά, αλλά μου φαίνεται πολύ δύσκολο κάποιος συγγραφέας να μην έχει την εποχή του στο μυαλό του όταν γράφει». Πώς κατάφερε να χωρέσει τόσο πολλά πρόσωπα σε καθένα από τα διηγήματά του; «Εδώ ίσως να είναι λίγο και ο μαθηματικός. Ισως αλλού να ήταν επτά μυθιστορήματα, αλλά ο μαθηματικός, όταν έχει στα χέρια του την απόδειξη, θέλει να τη δείξει».