Σκληρά μέτρα περιμένουν τους Ελληνες πολίτες ανεξαρτήτως του πώς θα κλείσει μία ενδεχόμενη συμφωνία, δεδομένου ότι τόσο η ελληνική πρόταση όσο και εκείνη των θεσμών οδηγούν σε επώδυνο συμβιβασμό. Τα δύο σχέδια έχουν ορισμένα σημεία σύγκλισης, αλλά οι διαφορές είναι περισσότερες και εντονότερες.
Από τη μία πλευρά, η Αθήνα προσπαθεί να επιτύχει πλεονάσματα μέσω κυρίως της φορολογίας και διατηρεί ταυτόχρονα τις «κόκκινες γραμμές» της σε ασφαλιστικό και εργασιακά. Οι δανειστές, όμως, προτείνουν περισσότερες περικοπές δαπανών με έμφαση σε εκείνες του συνταξιοδοτικού συστήματος (συμπεριλαμβανομένων και των συντάξεων), ενώ καθιστούν σαφές ότι δεν θα πρέπει να ακυρωθεί κανένα από τα ψηφισμένα μέτρα σε όλους τους τομείς.
Μάλιστα, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι οι θεσμοί δεν κάνουν καμία αναφορά στο θέμα της νέας ρύθμισης του χρέους, όταν η κυβέρνηση περιγράφει τους τρόπους που η ίδια θα επιθυμούσε να προχωρήσει άμεσα μία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που έχουν στα χέρια τους Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Οι προτάσεις των δανειστών έφεραν και την έντονη αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο με ανακοίνωσή του κάλεσε τους θεσμούς να προχωρήσουν σε «ρεαλιστικότερες προτάσεις που να δίνουν την προοπτική της οικονομικής ανάκαμψης και της κοινωνικής ευαισθησίας». Και πρόσθεσε στην ανακοίνωσή του ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη καταθέσει τέτοιες προτάσεις», δείχνοντας ότι δεν συμμερίζεται την κριτική που ασκείται από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και για την πρόταση της Αθήνας.
Από τη σύγκριση των δύο σχεδίων για το πώς θα μπορούσε να επέλθει ο συμβιβασμός μεταξύ Αθήνας και δανειστών προκύπτουν συγκλίσεις στα εξής ζητήματα:
1. Πρωτογενή πλεονάσματα. Και στις δύο προτάσεις, η πορεία του πρωτογενούς πλεονάσματος καταλήγει σε κοινό σημείο για το 2018 και μετά (3,5% του ΑΕΠ). Ωστόσο, η διαδρομή είναι διαφορετική. Για φέτος η κυβέρνηση προτείνει 0,6% του ΑΕΠ και οι δανειστές 1% του ΑΕΠ. Για το 2016, οι προβλέψεις είναι 1,5% και 2% του ΑΕΠ αντιστοίχως, ενώ για το 2017 στο 2,5% και 3% του ΑΕΠ.
2. Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας. Η Αθήνα υποχώρησε στα όρια που προέβλεπε η ρύθμιση Χατζηδάκη για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, ενώ σύγκλιση υπάρχει και στον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστεί η κυβέρνηση το θέμα των «κόκκινων» δανείων.
3. Μεταρρυθμίσεις και απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων. Οπως προκύπτει από την ελληνική πρόταση, η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην εφαρμογή της πλειονότητας των προτάσεων του ΟΟΣΑ που περιλαμβάνονται στις εργαλειοθήκες του. Ενδεικτικό ότι η πρότασή της περιλαμβάνει και την πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων στα σούπερ μάρκετ, που η προηγούμενη κυβέρνηση δεν είχε πράξει.
4. Ιδιωτικοποιήσεις. Με εξαίρεση το σχέδιο ιδιωτικοποίησης του Ελληνικού, η Αθήνα προτίθεται να εφαρμόσει τις υπόλοιπες αποκρατικοποιήσεις που είχαν συμφωνηθεί με τους δανειστές.
Ομως, οι διαφορές είναι πολύ πιο σημαντικές από τις συγκλίσεις στα προσχέδια των δύο προτάσεων για συμφωνία:
1. Δημοσιονομικά μέτρα. Η κυβέρνηση προτείνει τρεις συντελεστές ΦΠΑ, ενώ οι δανειστές δύο, που θα αποδώσουν επιπλέον έσοδα 1,8 δισ. ευρώ τουλάχιστον. Επίσης, η Αθήνα προτείνει ένα μέτρο «από τα παλιά» για ενίσχυση των εσόδων κατά 1 δισ. ευρώ (επιβολή φόρου επί των κερδών των επιχειρήσεων). Ωστόσο, οι θεσμοί ζητούν αύξηση της προκαταβολής του φόρου των επιχειρήσεων στο 100%, περικοπή των φοροαπαλλαγών και ιδίως εκείνων των αγροτών, κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης, εφαρμογή ΕΝΦΙΑ και το 2016 με στόχο την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως αλλαγής των αντικειμενικών αξιών και άλλες σκληρές παρεμβάσεις.
2. Ασφαλιστικό. Πρόκειται για τη σημαντικότερη απόκλιση που υπάρχει στις δύο πλευρές, καθώς τα μέτρα που προτείνουν οι δανειστές αποδίδουν περισσότερα από 2 δισ. ευρώ επιπλέον από τα μέτρα της κυβέρνησης. Το «μαχαίρι» με την πρόταση των θεσμών μπαίνει ακόμη και στις κύριες συντάξεις, ενώ αναμένουν περαιτέρω αλλαγές και από το 2016.
3. Εργασιακά. Η κυβέρνηση δεν υποχωρεί από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, με τους δανειστές να μη δέχονται καμία ανατροπή των θεσμοθετημένων μέτρων.
4. Χρέος. Η Αθήνα προτείνει να εξοφλήσει πλήρως το ΔΝΤ σε δύο φάσεις (μία τον Ιούνιο του 2015 και μία από τον Ιούλιο έως τον Μάρτιο του 2016 που λήγει το πρόγραμμα του Ταμείου). Επίσης, ζητάει να αγοράσει ο ΕSM όλα τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ. Αντιθέτως, οι δανειστές δεν έχουν καμία αναφορά στο θέμα του χρέους, παραπέμποντας τη συζήτηση σε μεταγενέστερο χρόνο.