Ηταν καλοκαίρι του 1988. Ενας πολύ ζεστός Ιούλιος. Συνήθως στην Αγκυρα είναι πιο ζεστός απ’ ό,τι στην υπόλοιπη Τουρκία. Με μια ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων, πολιτικών και ακαδημαϊκών είχαμε ταξιδέψει εκεί για να παρακολουθήσουμε τη δίκη δύο Τούρκων κομμουνιστών, του Κουτλού και του Σαργκίν, σε ένα έκτακτο στρατοδικείο. Η δίκη τραβούσε σε μάκρος λόγω διαδικαστικών θεμάτων και είχε γίνει βαρετή. Οι άλλοι Ελληνες παρατηρητές (μεταξύ τους ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος και ο αείμνηστος Αλκης Αργυριάδης) πήγαιναν κάθε ημέρα στο δικαστήριο, ο υπογράφων προτιμούσε ένα εστιατόριο στο κέντρο της τουρκικής πρωτεύουσας, με δροσιά.
Απέναντι από την είσοδο του εστιατορίου στεκόταν όλη την ημέρα ένας άνδρας της στρατοχωροφυλακής (Jandarma) που φρουρούσε τον πρώην πρωθυπουργό της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο οποίος, όπως και άλλοι «απλοί πολιτικοί», είχε τεθεί από το καθεστώς του Κενάν Εβρέν σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Είπα στον στρατοχωροφύλακα ότι είχα ραντεβού με τον κ. Ντεμιρέλ και με άφησε να περάσω. Ο «μπαμπάς», όπως τον έλεγαν χαϊδευτικά οι συμπατριώτες του, άνοιξε την πόρτα του. Φορούσε ρόμπα, αν και ήταν μεσημέρι, και παντόφλες. Το σπίτι, ένα μονόχωρο ισόγειο με συρτές πόρτες, ήταν γεμάτο βιβλία και αγαλματίδια με ένα άλογο που σηκωνόταν στα δυο του πόδια. Ηταν το σύμβολο του Κόμματος του Ορθού Δρόμου (Dogru Yol Partisi) που είχε ιδρύσει. Τα άλογα ήταν παντού, σε τραπέζια, καρέκλες, βιβλιοθήκες.
Ο Ντεμιρέλ έβαλε να φάμε και μετά άρχισε να λέει την ιστορία του. Το μεγάλο του πάθος ήταν τα φράγματα και το νερό, η άρδευση της Νοτιοανατολικής Τουρκίας.
«Είμαι κάτι σαν τον Καραμανλή σας, αλλά εμένα η ειδικότητά μου ήταν τα φράγματα», είχε πει για το έργο που τον έκανε γνωστό στην Τουρκία.
Είχε τελειώσει το δημοτικό στην Ισπάρτα και το γυμνάσιο στο Αφιόν Καραχισάρ. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Πόλης. Ηταν ο γιος μιας βαθιά αγροτικής, αλλά όχι καθυστερημένης Τουρκίας, της πιο κοντινής ενδοχώρας στα μικρασιατικά παράλια. Εκανε μεταπτυχιακά στα Αρδευτικά Εργα στις ΗΠΑ. Το πρώτο του έργο ως επιβλέπων μηχανικός το ανέλαβε στο φράγμα του Σεϊχάν, κοντά στα Αδανα, πριν γίνει διευθυντής της διεύθυνσης εγγείων βελτιώσεων και φραγμάτων. Τον ανακάλυψε ο Αντνάν Μεντερές, αλλά δεν πολιτεύθηκε με το Δημοκρατικό Κόμμα (του Μεντερές) καθώς τον «πρόλαβε» το πραξικόπημα του 1960.
Τον Οκτώβριο του 1965 εξελέγη με απόλυτη πλειοψηφία ο νεότερος πρωθυπουργός της Τουρκίας (41 ετών) με το Κόμμα της Δικαιοσύνης. Η σχέση του με τους ψηφοφόρους στην Ισπάρτα ήταν παραδοσιακή, έκανε χάρες και ρουσφέτια. «Το ’χει συνηθίσει ο Τούρκος, το ’χουμε συνηθίσει και εμείς», μου είπε. Από τους πολιτικούς αντιπάλους μέσα στο κόμμα είχε κατηγορηθεί ότι ανήκε σε μασονική στοά, κατηγορία που δεν αποδείχθηκε. Το 1971 τον ανέτρεψαν οι στρατιωτικοί με πραξικόπημα, καθώς η Τουρκία σπαρασσόταν από απαγωγές και ένοπλες συγκρούσεις.
Ο Ντεμιρέλ είχε την «παραδοσιακή» στάση του τουρκικού κατεστημένου έναντι της Ελλάδας, δεν διακρινόταν όμως από τον ζηλωτισμό του νεοπροσήλυτου, όπως ο αντίπαλός του, ιστορικός ηγέτης της Αριστεράς, Μπουλέντ Ετσεβίτ. Ηταν πολύ πιο πραγματιστής, σχεδόν κυνικός. «Το χθες ήταν χθες και το σήμερα είναι σήμερα», μου είχε πει σε εκείνη τη συνάντηση και την ίδια φράση επαναλάμβανε μονότονα ως συμβουλή ζωής κάθε φορά που συναντιόμασταν. Πίστευε στη συνεννόηση, αν και όχι με τον τρόπο που θέλαμε εμείς στην Αθήνα. Πίστευε ότι το Κυπριακό θα μπορούσε να λυθεί στη βάση της ομοσπονδίας αλλά και «άλυτο να έμενε, η Τουρκία πάλι θα κέρδιζε εδαφικά. Ομως είναι κάτι που δημιουργεί εμπόδια στη σχέση της με την Ευρώπη».
Τη δεκαετία του ’90, ο Ντεμιρέλ εξελέγη πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας. Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ήταν φανερό ότι η δική του εποχή είχε περάσει. Ο «μπαμπάς» των Τούρκων πέθανε σε νοσοκομείο της Αγκυρας στις 15/6 από λοίμωξη του αναπνευστικού.