Η έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους

Η έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους

4' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχει ως εξής:

«Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι εξαιρετικά μη βιώσιμο. Αυτό οφείλεται στη χαλάρωση των εφαρμοζόμενων πολιτικών τον τελευταίο χρόνο, με την πρόσφατη επιδείνωση του εσωτερικού μακροοικονομικού και χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος, εξαιτίας του κλεισίματος του τραπεζικού συστήματος, να επιβαρύνει σημαντικά την αρνητική δυναμική. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες έως το τέλος του 2018 εκτιμώνται πλέον σε 85 δισ. ευρώ, και το χρέος αναμένεται να φθάσει στο υψηλότερο σημείο του κοντά στο 200% του ΑΕΠ στα επόμενα δύο χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει γρήγορη συμφωνία για το νέο πρόγραμμα. Το ελληνικό χρέος μπορεί να γίνει πλέον βιώσιμο μέσω μέτρων ελάφρυνσης που ξεπερνούν κατά πολύ το τι ήταν έως τώρα πρόθυμη να σκεφτεί η Ευρώπη.

(…) Τα γεγονότα των τελευταίων δύο εβδομάδων –το κλείσιμο των τραπεζών και η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων– επιφέρουν μεγάλο βάρος στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία, οδηγώντας σε περαιτέρω σημαντική επιδείνωση της βιωσιμότητας του χρέους σε σχέση με αυτό που προβλεπόταν στην πρόσφατα δημοσιοποιηθείσα DSA μας. Πλήρης και ολοκληρωμένη αναθεώρηση αυτής της ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους μπορεί να γίνει μόνο σε μετέπειτα στάδιο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης ως αποτέλεσμα του κλεισίματος του τραπεζικού συστήματος και των λεπτομερειών των πολιτικών που ακόμα δεν έχουν συμφωνηθεί. Ωστόσο είναι ξεκάθαρο σ’ αυτό το στάδιο ότι θα υπάρξει σημαντική αύξηση της χρηματοδοτικής ανάγκης.

Η προκαταρκτική (αμοιβαία συμφωνημένη) εκτίμηση των τριών θεσμών είναι ότι οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες έως το τέλος του 2018 θα αυξηθούν στα 85 δισ. ευρώ, ή περίπου 25 δισ. ευρώ υψηλότερα αυτού που προέβλεπε η DSA του ΔΝΤ, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από δύο εβδομάδες, σε μεγάλο βαθμό λόγω της εκτιμώμενης ανάγκης για μεγαλύτερο ‘‘μαξιλάρι’’ για τον τραπεζικό τομέα, στα 25 δισ. ευρώ. Προσαρμόζοντας μηχανικά την πρόσφατη DSA μας γι’ αυτές τις αλλαγές και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον συμφωνημένο πιο αδύναμο δρόμο ανάπτυξης για τα επόμενα δύο χρόνια, δημιουργούνται οι ακόλουθες βασικές εκδοχές:

α. Το χρέος θα κορυφωνόταν κοντά στο 200% του ΑΕΠ τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προηγούμενες προβλέψεις πως η κορύφωση του χρέους –στο 177% του ΑΕΠ το 2014– βρίσκεται ήδη πίσω μας.

β. Εως το 2022, το χρέος προβλέπεται τώρα ότι θα βρίσκεται στο 170% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με το εκτιμώμενο 142% του ΑΕΠ που προβλεπόταν στη δημοσιοποιηθείσα DSA μας.

γ. Οι μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες θα αυξάνονταν σε επίπεδα πολύ υψηλότερα αυτών που ήταν κατά την τελευταία αξιολόγηση (και πάνω από το όριο του 15% που θεωρείται ασφαλές) και θα εξακολουθούσαν να αυξάνονται μακροπρόθεσμα.

Επιπλέον, οι προβλέψεις αυτές υπόκεινται σε σημαντικά καθοδικά ρίσκα, υποδηλώνοντας πως θα μπορούσε να υπάρξει ανάγκη για επιπλέον έκτακτη χρηματοδότηση από τα κράτη-μέλη, με ακόλουθη επιδείνωση στη δυναμική του χρέους:

α. Μεσοπρόθεσμος στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος: Η Ελλάδα αναμένεται να διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% του ΑΕΠ για τις επόμενες αρκετές δεκαετίες. Ελάχιστες χώρες το έχουν καταφέρει αυτό. Η αντιστροφή βασικών μεταρρυθμίσεων του δημοσίου τομέα που έχει ήδη εφαρμοστεί –ιδιαίτερα οι μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και στον δημόσιο τομέα–, χωρίς ακόμα να υπάρχει συγκεκριμενοποίηση εναλλακτικών μεταρρυθμίσεων, εγείρει ανησυχίες για την ικανότητα της Ελλάδας να επιτύχει αυτόν τον στόχο.

Επιπλέον, η αποτυχία να αντισταθεί σε πολιτικές πιέσεις για να χαλαρώσει τον στόχο, που έγιναν εμφανείς μόλις το πρωτογενές ισοζύγιο έγινε πλεονασματικό, εγείρει επίσης αμφιβολίες αναφορικά με την υπόθεση ότι τέτοιοι στόχοι μπορούν να διατηρηθούν για παρατεταμένες περιόδους. Η κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι εταίροι πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες αυτές τους επόμενους μήνες.

β. Ανάπτυξη: Η Ελλάδα θεωρείται ότι από τη χαμηλότερη ανάπτυξη παραγωγικότητας και συμμετοχή του εργατικού δυναμικού στην Ευρωζώνη θα πάει σε μία από τις υψηλότερες, κάτι που θα απαιτήσει πολύ φιλόδοξες και σταθερές μεταρρυθμίσεις. Για να συμβεί αυτό, η κυβέρνηση, η οποία έχει «παγώσει» βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, θα πρέπει να ορίσει ισχυρές και αξιόπιστες εναλλακτικές στο πλαίσιο των επερχόμενων συζητήσεων για το πρόγραμμα.

γ. Τραπεζική στήριξη: Η προτεινόμενη επιπλέον έγχυση μεγάλης κλίμακας στήριξης για το τραπεζικό σύστημα θα είναι η τρίτη τέτοια δημοσίως χρηματοδοτούμενη διάσωση τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι περαιτέρω ενέσεις κεφαλαίων θα μπορούσαν να είναι απαραίτητες στο μέλλον, απουσία μιας ριζοσπαστικής λύσης για τα ζητήματα διακυβέρνησης που βρίσκονται στη ρίζα των προβλημάτων του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για το εν λόγω θέμα.

Η δραματική επιδείνωση της βιωσιμότητας του χρέους παραπέμπει στην ανάγκη για ελάφρυνση του χρέους σε κλίμακα που θα πρέπει να ξεπερνά κατά πολύ αυτό που εξετάζεται μέχρι σήμερα – και αυτό που έχει προταθεί από τον ESM. Υπάρχουν αρκετές επιλογές. Αν η Ευρώπη προτιμά και πάλι να παράσχει ελάφρυνση χρέους μέσω παρατάσεων στις λήξεις, θα πρέπει να υπάρχει μια πολύ δραματική παράταση με περιόδους χάριτος ας πούμε 30 ετών για ολόκληρο το απόθεμα χρέους, συμπεριλαμβανομένης της νέας βοήθειας.

Αυτό αντανακλά τη βασική υπόθεση πως το χρέος δεν μπορεί να υποτεθεί ότι θα μεταφερθεί και πάλι στους ισολογισμούς του ιδιωτικού τομέα με επιτόκια κοντά στα τρέχοντα επιτόκια AAA, προτού τα επίπεδα του χρέους έχουν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα. Ο δανεισμός με επιτόκια άλλα από ΑΑΑ βραχυπρόθεσμα θα δημιουργήσει μια μη βιώσιμη δυναμική χρέους για τις επόμενες αρκετές δεκαετίες.

Αλλες επιλογές περιλαμβάνουν ξεκάθαρες ετήσιες μεταφορές πόρων προς τον ελληνικό προϋπολογισμό ή βαθιά εμπροσθοβαρή ‘‘κουρέματα’’.

Η επιλογή μεταξύ των διαφόρων επιλογών είναι κάτι που θα αποφασίσουν η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι εταίροι της».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή