Πρόωρες εκλογές το προσεχές φθινόπωρο προκειμένου να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο της Τουρκίας επέλεξε ο πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, ύστερα από την άγονη ολοκλήρωση των μαραθώνιων διαβουλεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας που είχε ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου με τους ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
«Υστερα από την αποτυχία των προσπαθειών για σχηματισμό κυβέρνησης, οφείλουμε να βρούμε μια λύση με βάση τη βούληση του λαού, επομένως βαδίζουμε ταχέως προς εκλογές, στη διάρκεια του τρέχοντος έτους» είπε ο Ερντογάν στη διάρκεια ομιλίας του, στην Αγκυρα, η οποία μεταδόθηκε απευθείας μέσω του ραδιοτηλεοπτικού δικτύου.
Στις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουνίου, το ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), το οποίο κυβερνά την Τουρκία από το 2002, απέτυχε για πρώτη φορά να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική αυτοδυναμία, καθώς ήρθε μεν πρώτο, αλλά περιορίστηκε στο 41% των ψήφων. Ακολούθησαν εβδομάδες εντατικών διαβουλεύσεων του Νταβούτογλου με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, οι οποίες κατέληξαν σε αδιέξοδο την Τρίτη, όταν αποκλείστηκε οριστικά το ενδεχόμενο συνεργασίας με το δεξιό, εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ (Κίνημα Εθνικιστικής Δράσης), τον πιο «φυσικό», δυνητικό σύμμαχο του ΑΚΡ. Μετά από αυτή την εξέλιξη, ο Νταβούτογλου επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ερντογάν, ο οποίος, βάσει του τουρκικού συντάγματος, είχε δύο επιλογές: είτε να μεταβιβάσει την εντολή στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αρχηγό του δεύτερου κόμματος, του κεμαλικού CHP, είτε να προχωρήσει σε προκήρυξη νέων εκλογών.
Παρότι η πολιτική παράδοση της Τουρκίας ήθελε την εντολή να περνάει στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ο Ερντογάν ξέκοψε κάθε σχετική ιδέα, σε επικριτικό, έναντι του CHP, τόνο: «Δεν έχω χρόνο να χάσω με αυτούς που δεν γνωρίζουν καν τη διεύθυνση του Μπεστέπε» δήλωσε κατά τη χθεσινή ομιλία του, αναφερόμενος στο προεδρικό του μέγαρο, στην Αγκυρα. Ο Κιλιτσντάρογλου αρνείται να επισκεφθεί το νέο προεδρικό μέγαρο, το οποίο έχει επικριθεί ως «φαραωνικών» διαστάσεων από την αντιπολίτευση και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Γεγονός παραμένει, πάντως, ότι οι πιθανότητες σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας από το CHP θα ήταν εξαιρετικά ισχνές. Κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε τη σύμπραξη και με τα δύο άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, δηλαδή το ακροδεξιό, εθνικιστικό ΜΗΡ και το αριστερό, φιλοκουρδικό CHP – μια εντελώς απίθανη σύμπραξη διαμετρικά αντίθετων, από ιδεολογική και εθνοτική σκοπιά, πολιτικών σχηματισμών.
Η συνταγματικά προβλεπόμενη προθεσμία για τον σχηματισμό κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή εκπνέει την 23η Αυγούστου. Αν ο Ερντογάν χρησιμοποιήσει το συνταγματικό του δικαίωμα να προκηρύξει εκλογές, αυτές θα πρέπει να διεξαχθούν σε διάστημα 90 ημερών -δηλαδή, μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου- αφού σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, στην οποία θα πρέπει να αντιπροσωπεύονται και τα τέσσερα κόμματα της Βουλής. Η προοπτική σχηματισμού μιας τόσο ετερογενούς κυβέρνησης προκαλεί αντιδράσεις, ιδιαίτερα στον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς η πολιτική αστάθεια των τελευταίων μηνών έχει επηρεάσει αρνητικά την οικονομία. Η τουρκική λίρα έχει χάσει το 20% της αξίας της έναντι του δολαρίου στη διάρκεια του έτους, με σειρά αρνητικών ρεκόρ την τελευταία εβδομάδα.
Θεωρητικά, το τουρκικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να εξουσιοδοτήσει την παρούσα, υπηρεσιακή κυβέρνηση, να συνεχίσει να λειτουργεί ώς τις εκλογές. Ωστόσο, τουλάχιστον ένα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το ΜΗΡ, απορρίπτει κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο.
Σύσσωμη η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι επιδιώκει να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία του ΑΚΡ στις εκλογές, επενδύοντας στη σκληρή «αντιτρομοκρατική» εκστρατεία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στα σύνορα με τη Συρία και το Ιράκ. Αν και θεωρητικά ο αγώνας των τουρκικών δυνάμεων είναι διμέτωπος -εναντίον τόσο των τζιχαντιστών του ISIS όσο και των Κούρδων αυτονομιστών του ΡΚΚ- από πολιτική άποψη η πίεση στρέφεται σχεδόν αποκλειστικά εναντίον του HDP, το οποίο εμφανίζεται από τους Ερντογάν και Νταβούτογλου ως πολιτική «βιτρίνα» του ΡΚΚ.