Στερούνται οι νέοι μας «ικανοτήτων» (skills); Ετσι θα είναι αν έτσι νομίζουν οι εργοδότες, οι οποίοι στην προκειμένη περίπτωση έχουν το μαχαίρι (τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας) και το πεπόνι (τη δυνατότητα να προσλάβουν). Ερευνα της McKinsey για την απασχόληση των νέων στην Ελλάδα αλλά και σε επτά ευρωπαϊκές χώρες έρχεται να δώσει μια διαφορετική οπτική στο πρόβλημα, με το ποσοστό της ανεργίας σε νεαρές ηλικίες να παραμένει πεισματικά «κλειδωμένο» σε επίπεδα άνω του 50%: «Εργοδότες και εκπαιδευτικοί φορείς κινούνται σε… παράλληλα σύμπαντα. Ενώ το 79% των παρόχων εκπαίδευσης πιστεύουν ότι το πτυχίο που προσφέρουν αποτελεί επαρκές εφόδιο για έναν νέο προκειμένου να μπει στην αγορά εργασίας, μόλις το 23% των εργοδοτών φαίνεται να συμφωνεί και αναζητεί περισσότερα στοιχεία στο βιογραφικό των υποψηφίων».
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι οι εργοδότες εκπέμπουν σήμα κινδύνου. Το 45% των ερωτηθέντων στην έρευνα της McKinsey απάντησαν ότι η έλλειψη ικανοτήτων ειδικά στις τάξεις των νέων μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην προσπάθεια για εύρεση εργασίας. «Ακόμη εντονότερα φέρονται να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», σημειώνει ο Νίκος Παυλάκος, σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού, ενώ στέκεται σε δύο ακόμη «ευρήματα»:
Μόνο ο ένας στους τρεις νέους θεωρεί ότι έχει λάβει επαρκείς γνώσεις επαγγελματικού προσανατολισμού στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι οι νέοι τελειώνουν το λύκειο και στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουν τι ζητούν οι επιχειρήσεις.
Το μεγαλύτερο κενό στην έλλειψη ικανοτήτων εντοπίζεται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών αλλά και στον δημόσιο τομέα. ∆ηλαδή, στους δύο κλάδους που ακόμη και σήμερα προσφέρουν τη συντριπτική πλειονότητα των θέσεων εργασίας στην Ελλάδα.
Ποιες είναι, όμως, αυτές οι ικανότητες -πέραν ενός πτυχίου ενδεχομένως και ενός μεταπτυχιακού- που μπορούν να εξασφαλίσουν ευκολότερα μια θέση εργασίας; Ο κατάλογος μακρύς: βασικές μαθηματικές γνώσεις, ικανότητα χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, επαρκής γραπτή επικοινωνία, καλή γνώση της Αγγλικής, ακόμη και σωστή χρήση της μητρικής γλώσσας. Πέραν των «αυτονόητων», ο κατάλογος περιλαμβάνει και τις «παράπλευρες δεξιότητες» (soft skills στη διεθνή ορολογία), με την ηγεσία, τη δημιουργικότητα, την ομαδική εργασία, την προφορική επικοινωνία, την εργασιακή ηθική αλλά και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων να αποτελούν τα κυριότερα εξ αυτών. Ο Αλέξανδρος Φουρλής, διευθύνων σύμβουλος του kariera.gr, προσθέτει ένα ακόμη επιχείρημα: «Ειδικές δεξιότητες, όπως είναι η καλή γνώση μιας γλώσσας των λεγόμενων νέων αγορών (Ρωσικά, Κινεζικά, Τουρκικά, Ινδικά κ.λπ.), ή ακόμη και τεχνικές δεξιότητες (π.χ. πτυχία μαγειρικής) μπορούν από μόνες τους να οδηγήσουν στην εξεύρεση μιας θέσης εργασίας».