Υπό το βάρος της πρώτης με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ γενικής απεργίας, με αιχμή τη σχεδιαζόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση και το βαρύ το κλίμα στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος καλείται να παρουσιάσει εντός της εβδομάδας (πιθανότατα την Παρασκευή) τις τελικές προτάσεις του για το ασφαλιστικό στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Το μείγμα περικοπών – εισφορών που απαιτείται, προκειμένου το νέο μοντέλο να οδηγήσει δημοσιονομικά και αναλογιστικά σε ένα βιώσιμο σύστημα, προβάλλεται αυτές τις ημέρες και στα επιμέρους Ταμεία, καθώς έχουν γίνει ήδη οι μετρήσεις (αναλογιστικές και δημοσιονομικές) στα βασικά Ταμεία, ήτοι ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ.
Στην πράξη, μέχρι το τέλος της εβδομάδας η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει τα βασικά χαρακτηριστικά της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που πρέπει να «κλείσει» έως το τέλος Νοεμβρίου.
Το μείγμα είναι εκρηκτικό, καθώς οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στα ποσοστά αναπλήρωσης, το ύψος των εισφορών, την εθνική και αναλογική σύνταξη, καθώς και την ενοποίηση Ταμείων, οδηγούν σε μειώσεις που κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει, εκτιμάται όμως ότι μπορεί να αγγίξουν και το 20% σε ορισμένες περιπτώσεις (για κύριες και επικουρικές συντάξεις).
Κλειδί τόσο για τις επερχόμενες μειώσεις συντάξεων όσο και για τις μελλοντικές θεωρείται το ποσοστό αναπλήρωσης που θα αποφασιστεί, με τους δανειστές να πιέζουν για συνολικό ποσοστό που να μην υπερβαίνει το 56% (48% για τις κύριες και 8% για τις επικουρικές). Μάλιστα, από το ύψος του τελικού ποσοστού θα κριθεί και το εάν οι εκπρόσωποι των θεσμών αποδεχθούν την πρόταση του υπουργού Εργασίας για εθνική σύνταξη χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, καθώς το μνημόνιο προβλέπει το αντίθετο.
Ειδικά για τον επανακαθορισμό των συντάξεων, προκειμένου και οι περικοπές του παρελθόντος να συνεχιστούν και να επιβληθούν νέες, χωρίς να κριθούν στο μέλλον αντισυνταγματικές, στο υπουργείο Εργασίας επεξεργάζονται σενάρια βάσει των συντάξιμων αποδοχών, το νέο ποσοστό αναπλήρωσης, τα έτη ασφάλισης αλλά και την ηλικία συνταξιοδότησης. Ολα αυτά έχουν ενταχθεί σε έναν μαθηματικό τύπο, βάσει του οποίου θα επανυπολογιστούν συντάξεις για 2,6 εκατ. συνταξιούχους.
Σε ζώνη υψηλού κινδύνου βρίσκονται όσοι συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα, με διατάξεις που τους επέτρεπαν να ανοίξουν την πόρτα σε ηλικίες κάτω των 60, όσοι μπόρεσαν και έφυγαν με λίγα χρόνια ασφάλισης, υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης και μεγάλους συντάξιμους μισθούς.
Ρόλο-κλειδί στον επανυπολογισμό θα διαδραματίσει και ο χρόνος ασφάλισης, καθώς θα λειτουργήσει ως δικλίδα ασφαλείας για όσους έχουν φύγει με πολλά χρόνια ασφάλισης και έχουν πληρώσει αντίστοιχες εισφορές. Στην περίπτωση αυτή, και εδώ φαίνεται πως επιμένουν οι δανειστές, στο στόχαστρο μπαίνουν όσοι έφυγαν με λίγα έτη ασφάλισης, για παράδειγμα 15ετία, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι λαμβάνουν συντάξεις ίσως ή και υψηλότερες από αυτούς που έχουν δουλέψει 5 ή ακόμη και 10 έτη επιπλέον.
Αλλαγές αναμένονται και για όσους λαμβάνουν συντάξεις πάνω από 2.000 ή 2.500 ευρώ, καθώς αυτό αναμένεται να είναι το νέο πλαφόν σε συντάξεις (άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων).
Το τελικό «πακέτο» μειώσεων αναμένεται να κλείσει με τις επικουρικές συντάξεις, που πιθανότατα να παραμείνουν αυτόνομες, αφού η πρόταση του κ. Κατρούγκαλου για ένταξή τους στις κύριες προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις για μεσοσταθμικές μειώσεις στις υψηλές επικουρικές συντάξεις έως και 6%, αύξηση των εισφορών κατά 0,5% για τους εργοδότες και 0,5% για τους εργαζόμενους, καθώς και άμεση εφαρμογή του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών που θα οδηγήσει σε νέες σημαντικές περικοπές στο σύνολο των καταβαλλόμενων παροχών του Ταμείου.
Κρίσιμη θεωρείται επίσης και η τελική πρόταση για την ενοποίηση όλων των Ταμείων που χορηγούν κύριες συντάξεις, υπό την ομπρέλα του ΙΚΑ, καθώς οδηγεί σε ενιαίες εισφορές της τάξης του 20% για όλους, ήτοι ακόμη και σε τριπλασιασμό των εισφορών που καταβάλλουν οι αγρότες.