Με κύριο θύμα τις επικουρικές συντάξεις, η δαπάνη για τις οποίες προβλέπεται μειωμένη κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ, παρά τη σχετική αύξηση της συνολικής δαπάνης για συντάξεις εντός του επόμενου έτους, ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2016, καταγράφει μέτρα ύψους 1,4 δισ. ευρώ από το ασφαλιστικό, εκ των οποίων τα 688 εκατ. ευρώ παραμένουν «αδιευκρίνιστα». Παράλληλα, ο στόχος της δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 1% του ΑΕΠ εντός του 2016 από μέτρα στην κοινωνική ασφάλιση υπολείπεται κατά περίπου 350-400 εκατ. ευρώ.
Από το τελικό σχέδιο που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, προβλέπονται μέτρα από περικοπές και παρεμβάσεις στις συντάξεις του Δημοσίου, της τάξης των 172 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, στις συντάξεις των υπόλοιπων ασφαλιστικών ταμείων οι παρεμβάσεις εντός του 2016 θα επιφέρουν εξοικονόμηση της τάξης των 516,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά, 647 εκατ. ευρώ θα προέλθουν σύμφωνα με τον προϋπολογισμό από τη σχεδιαζόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση, χωρίς να εξειδικεύονται παρεμβάσεις και περικοπές. Στα υπόλοιπα 753 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται μέτρα που ήδη έχουν ψηφιστεί, κυρίως η αύξηση των εισφορών στις συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ, ενώ αποκαλύπτεται ότι από την αύξηση των εισφορών στον ΟΓΑ θα εξοικονομηθούν 102 εκατ. ευρώ και από την περικοπή του ΕΚΑΣ 223 εκατ. ευρώ.
Αν και σε αρκετά σημεία στην εισηγητική έκθεση και τον κοινωνικό προϋπολογισμό για το 2016 ξεκαθαρίζεται ότι «άμεσα και πάντως εντός του τρέχοντος έτους» θα προωθηθεί το εθνικό σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης με στόχο την εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ, τα συνολικά μέτρα που είτε διευκρινίζονται είτε απλώς φωτογραφίζονται υπολείπονται του στόχου κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές περικοπές μάλιστα δεν βελτιώνουν την εικόνα των ασφαλιστικών οργανισμών που και το 2016 θα παρουσιάσουν ταμειακό έλλειμμα. Αναλυτικά, το έλλειμμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) εκτιμάται ότι το 2016 θα εκτιναχθεί στα 2,121 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1,302 δισ. ευρώ το τρέχον έτος.
Στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού αδιευκρίνιστο παραμένει το εάν θα υπάρξει αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, παρ’ ότι η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας επιμένει να θέτει το θέμα στους εκπροσώπους των δανειστών. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα των ταμείων προβλέπονται μειωμένα στα 35,2 δισ. ευρώ έναντι εκτίμησης για 35,5 δισ. ευρώ στο τέλος του τρέχοντος έτους. Αντίστοιχα, οι δαπάνες θα παρουσιάσουν μικρή αύξηση στα 37,46 δισ. ευρώ έναντι 37,37 δισ. το 2015. Προκαλεί όμως εντύπωση η κατά 400 εκατ. ευρώ μείωση της δαπάνης για επικουρικές συντάξεις, όταν οι αντίστοιχες δαπάνες για κύριες συντάξεις θα αυξηθούν στα 20,26 δισ. ευρώ, έναντι 19,87 δισ. το 2015. Ειδική αναφορά γίνεται στην υποχρέωση μεταρρύθμισης της προνοιακής πολιτικής εντός του 2016 με στόχο την περικοπή δαπανών 0,5% του ΑΕΠ. Για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) σύμφωνα με τον προϋπολογισμό προγραμματίζεται η βαθμιαία εθνική εφαρμογή του από την 1η Απριλίου 2016 και μετά, με στόχο την πλήρη εφαρμογή του έως το τέλος του επόμενου έτους.
Βάσει της μνημονιακής δέσμευσης, πάντως, και με στόχο την παροχή οικονομικής βοήθειας στους ανασφάλιστους υπερήλικες, στον προϋπολογισμό προβλέπεται δαπάνη 62 εκατ. ευρώ για την καταβολή επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης στους ανασφάλιστους υπερήλικες.