Δύο όψεις αποδεικνύεται πως έχουν τελικά τα capital controls, καθώς, αν και στη μεγάλη πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών προκαλούν δυσκολίες στις συναλλαγές τους, υπάρχουν και κάποιοι που βγαίνουν κερδισμένοι, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Με βάση το νέο καθεστώς, η Ελλάδα δεν συμμετέχει πλέον ως ισότιμο μέλος στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ενωση, αφού δεν απολαμβάνει τη μία από τις τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες, την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων. Αυτό όμως δεν εμποδίζει:
• Ομίλους που παρέχουν υπηρεσίες απαραίτητες για τις ψηφιακές συναλλαγές να έχουν σημαντικά οφέλη.
• Ελληνες παραγωγούς πρώτων υλών για τη μεταποιητική βιομηχανία να αντικαθιστούν ξένους παραγωγούς. Για παράδειγμα, οι εταιρείες που κατασκευάζουν τερματικά point of sale (POS), αλλά και τις πλαστικές κάρτες, είναι μεταξύ των πρώτων που είδαν κατακόρυφη αύξηση του τζίρου τους. Από την επιβολή των capital controls μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου υπολογίζεται πως διατέθηκαν έως και 22.000 POS με τις εκτιμήσεις για ολόκληρο το δεύτερο εξάμηνο να μιλούν για 40.000, δηλαδή υπερδιπλάσια από το 2014, οπότε και διατέθηκαν περί τις 15.000 συσκευές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς τα εν λειτουργία POS έχουν προσεγγίσει τις 200.000 και προβλέπεται να φτάσουν τις 300.000 μέχρι τα τέλη του 2017.
Οι νέες χρεωστικές κάρτες που εκδόθηκαν κατά τους πρώτους τρεις μήνες μετά την επιβολή των capital controls έφτασαν τα 2.000.000 και συνολικά οι κάρτες που βρίσκονται σε χρήση στην Ελλάδα ξεπέρασαν πλέον τα 10.000.000. Πολύ μεγάλα οφέλη έχουν βέβαια και οι μεγάλοι λειτουργοί συστημάτων ηλεκτρονικών συναλλαγών και υπηρεσιών εκκαθάρισης, όπως οι πολυεθνικές Visa, Mastercard, American Express και Diners Club, καθώς η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών εκτόξευσε τα έσοδα από προμήθειες που εισπράττουν. Σύμφωνα με στοιχεία της Visa Europe, που διεκπεραιώνει τον μισό περίπου αριθμό συναλλαγών με ελληνικές κάρτες, μετά την εισαγωγή των capital controls, παρατηρήθηκε αύξηση 135% στον αριθμό συναλλαγών. Αλλες επιχειρήσεις που έχουν ωφεληθεί από την ανάπτυξη δικτύου τερματικών ψηφιακών συναλλαγών είναι οι Printec, Wincor Nixdorf, Mellon Technologies και Quest. Ο συνολικός τζίρος από χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών στις καθημερινές συναλλαγές στη χώρα εκτιμάται πως ξεπερνά τα 8 δισ. ευρώ και οι ειδικοί μιλούν για δυνητική ανάπτυξή του άνω των 20 δισ. μεσοπρόθεσμα. Η χρήση καρτών στην Ελλάδα προσέγγιζε το 5%-6% το 2014, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 24%, ενώ τα ποσοστά χρήσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρωζώνη.
Το e-banking
Και τα τελευταία, όμως, αυξάνονται, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι τζίροι των επιχειρήσεων που αναπτύσσουν, υποστηρίζουν και συντηρούν τα συστήματα αυτά για λογαριασμό των τραπεζών, αλλά και για εμπόρους που σταδιακά επεκτείνονται στις πωλήσεις μέσω Διαδικτύου και κινητής τηλεφωνίας. Και καθώς οι ψηφιακές συναλλαγές υποκαθιστούν σταδιακά όλο και μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών με μετρητά, οι ειδικοί αλλά και το υπουργείο οικονομικών εκτιμούν πως αυξάνεται η είσπραξη του ΦΠΑ και περιορίζεται η σχετική φοροδιαφυγή.
Την ίδια ώρα όμως φέρονται να αναπτύσσονται και τμήματα της παραοικονομίας, με ορισμένες πηγές, όπως το βρετανικό περιοδικό The Economist, να μιλούν για μαύρη αγορά σε συγκεκριμένα, δύσκολα εισαγόμενα πλέον στην Ελλάδα προϊόντα, μεταξύ των οποίων και ακριβά φαρμακευτικά σκευάσματα. Το ζήτημα των εισαγωγών, άλλωστε, είναι ένα από εκείνα που έχουν περιπλεχθεί περισσότερο από τα capital controls, καθώς, παρά τον μηχανισμό έγκρισης συναλλαγών που έχει συσταθεί και λειτουργεί, οι χρόνοι παραμένουν μη ικανοποιητικοί, ενώ οι ξένοι προμηθευτές έχουν αυστηροποιήσει δραματικά τους όρους αποπληρωμής.