Η διαφύλαξη και η ενίσχυση των νησίδων αριστείας στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας οφείλει να είναι πρώτιστο μέλημα της ελληνικής πολιτείας. Σε αυτό εστιάζουν ομόθυμα πανεπιστημιακοί, επικρίνοντας τις θέσεις εσωστρέφειας που έχουν η νυν και η πρώην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μπλοκάρισμα της λειτουργίας αγγλόφωνων προπτυχιακών από τον πρώην υπουργό Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά και η πρόθεση της νυν ηγεσίας του υπουργείου (όπως αποτυπώθηκε στο νομοσχέδιο που παρουσίασε στα ΑΕΙ) για κατάργηση της αμοιβής των καθηγητών που διδάσκουν στα μεταπτυχιακά προγράμματα.
«Θα ήταν μέγιστο σφάλμα στην παρούσα δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας οι κανονιστικές ρυθμίσεις, αλλά συνάμα και οι επιτροπές διαλόγου να επικεντρωθούν μονομερώς σε ζητήματα αμιγώς οικονομικού ενδιαφέροντος με το αίολο επιχείρημα ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως άλλη μία πηγή εσόδων για τα κλυδωνιζόμενα ελληνικά πανεπιστήμια. Εάν δεν πρυτανεύσει η κοινή λογική και ενσωματωθεί μια τέτοια εντελώς άστοχη ρήτρα στο νέο κανονιστικό καθεστώς, τότε η συντριπτική πλειονότητα των αυτοχρηματοδοτούμενων μεταπτυχιακών προγραμμάτων θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο και θα τερματίσει τη λειτουργία της με τραγικές συνέπειες για το εμπλεκόμενο γραμματειακό και διοικητικό προσωπικό, τους ειδικούς διδακτορούχους επιστήμονες και τους πανεπιστημιακούς καθηγητές. Θα ήταν εγκληματικό να επιτρέψουμε τέτοιες νησίδες αριστείας να μαραζώσουν και εν τέλει να σβήσουν από τον εκπαιδευτικό χάρτη της πατρίδας μας στο όνομα μιας στείρας και άκρως “οικονομικίστικης” λογικής, η οποία αρνείται να αντιληφθεί το προφανές: η πνευματική εργασία υψηλού επιπέδου πρέπει να αμείβεται αδρά» λέει, μιλώντας στην «Κ», ο κ. Ανδρέας Γ. Μαρκαντωνάτος, πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Ως φαίνεται, η συζήτηση, η σχετική με τις βέλτιστες λύσεις στα σοβαρά προβλήματα των ΑΕΙ, εκτυλίσσεται με όρους παρελθόντων δεκαετιών, οι οποίοι δεν συνάδουν προς τις σύγχρονες ανάγκες των σύγχρονων καιρών και παραπέμπουν σε ιδεοληψίες. «Μια μεγάλη μερίδα πανεπιστημιακών έχουν επιστημονικά “ενηλικιωθεί” σε σπουδαία ξένα πανεπιστήμια, όπου η στενή διασύνδεση αμοιβής και έρευνας αποτελεί την πεμπτουσία της αριστείας, όχι βεβαίως υπό την έννοια ενός κακώς εννοούμενου υλισμού, αλλά ως εφαλτήριο προόδου και καταξίωσης κατόπιν αυστηρότατης αξιολόγησης και αντικειμενικής κρίσης. Η ενδεχόμενη θέσπιση του καινοφανούς αυτού ασυμβιβάστου θα φέρει το διαμετρικά αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκει: θα αποδυναμώσει τη διεξαγωγή έρευνας στα ελληνικά ΑΕΙ, ιδίως τα περιφερειακά, αφού θα αποθαρρύνει τους νέους επιστήμονες να μετέχουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα άλλων ιδρυμάτων, θα απομειώσει την επιστημονική αίγλη των μεταπτυχιακών σπουδών, γνωστού όντος ότι η συμβολή διακεκριμένων καθηγητών στη θωράκιση του κύρους τέτοιων προγραμμάτων είναι εξόχως σημαντική, θα οδηγήσει στην ανεργία προσοντούχους υπαλλήλους, οι οποίοι έχουν επιλεγεί με αξιοκρατικά κριτήρια, για να προσφέρουν διοικητική και γραμματειακή μέριμνα, θα στερήσει από τους πανεπιστημιακούς ένα σημαντικό κονδύλιο, το οποίο όχι μόνο αποτελεί ζωογόνο συμπλήρωμα στον γλίσχρο μισθό τους, αλλά τους επιτρέπει να εμπλουτίζουν τη βιβλιοθήκη τους και να πραγματοποιούν ερευνητικές δράσεις εδώ και στο εξωτερικό» προσθέτει ο κ. Μαρκαντωνάτος.
Και ο φιλόλογος του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, θυμίζοντας τη δήλωση του πρώην υπουργού Παιδείας (και νυν Πολιτισμού) κ. Αριστείδη Μπαλτά περί αριστείας και ρετσινιάς, τονίζει: «Τρομάζουν κάποιοι στη σκέψη ότι η αμερόληπτη αξιολόγηση και μόνον αυτή είναι η απάντηση στο διαφαινόμενο αδιέξοδο, όχι βεβαίως η τιμωρία και η απαγόρευση, αλλά η αξιοκρατική κρίση, συνοδευόμενη από συνεχή και έντιμη λογοδοσία, είναι κατ’ ουσίαν η μοναδική προϋπόθεση ότι η αμοιβή δεν θα καταστεί ρετσινιά αλλά συνεπακόλουθο της αριστείας. Πρέπει όλοι να τολμήσουμε προς αυτήν την κατεύθυνση, ειδάλλως δεν θα μπορέσουμε άλλη μια φορά να συνεννοηθούμε».