Συμπεριφορά και παιδεία
Kύριε διευθυντά
Υπάρχουν άνθρωποι που εκφράζονται απλώς απερίσκεπτα, με ανόητες ή προσβλητικές εκφράσεις ή και, «βοθροβίωτοι», με χυδαίο τρόπο. Υπάρχουν και εκείνοι που τους αποδέχονται, τους «ηρωοποιούν», από αδιαμαρτύρητα μέχρι και με ενθουσιασμό. Το φαινόμενο αυτό, και η έκταση της αποδοχής του, είναι χαρακτηριστικό του πολιτιστικού επιπέδου ενός λαού. Είναι χαρακτηριστικό του επιπέδου ουσιαστικής παιδείας, όχι τόσο γνώσεων. Αποτελεί δείγμα σεβασμού υγιούς οικογενειακής παράδοσης. Δείχνει ακόμη την ύπαρξη βαθιά ευγενικής ψυχής, όχι φυσικά της εξωτερικής επίπλαστης και υποκριτικής, του «τεμενά», των «χειροφιλημάτων»! Το πρόβλημα, λοιπόν, μετατίθεται στο συνιστών κύτταρο, την οικογένεια, πρώτα. Στη στέρεη εσωτερική συνοχή του βασικού ιστού της κοινωνικής σύνθεσης. Εχει άραγε συνοχή, αυτοσεβασμό η οικογένεια; Καταλάβαμε εμείς οι γονείς πόση δύναμη έχει η καθημερινή μας φανερή ή αδιόρατη συμπεριφορά, λόγια, πράξεις ή και η αποφυγή αντιδράσεων; Παράλληλα όμως, η παιδεία έχει καίριο, κρίσιμο ρόλο γιατί παράγει, συντηρεί και προάγει πολιτισμό. Τεράστια η σημασία της, γιατί έχει τη δυνατότητα να δρα συστηματικά, ανεπαίσθητα, αθόρυβα, αλλά μακρόπνοα. Πλάθει τη συμπεριφορά του ατόμου. Θεμελιώνει σταθερά την κοινωνία. Χτίζει τον πολιτισμό μας. Συνειδητοποιούν την τεράστια ευθύνη τους οι εκπαιδευτικοί μας. Συνυπολογίζουν τις γνώσεις που παρέχουν (όσες παρέχουν) με τη συνεισφορά τους στη δημιουργία αληθινών ανθρώπων, με αυτοσεβασμό, για το μέλλον; Γνωρίζουν τι κατασκευάζουν; Πόσο ενδιαφέρονται πέραν της μετάδοσης των ξερών γνώσεων; Πόση σημασία δίνουν να οικοδομήσουν χαρακτήρες, έντιμους, συνειδητούς πολίτες; Τι αξίες μεταφέρουν; Μήπως κάποτε δεν θέλουν να ενοχλούν και να δυσαρεστούν τους μαθητές τους με τα δύσκολα της συμπεριφοράς; Aραγε τι κάνει το υπουργείο Παιδείας εκτός από πολιτική; Μένει μόνο στους διορισμούς ημετέρων; Επεξεργάζεται μόνο συστήματα εξετάσεων; Ή σκοπεύει στην καθοδήγηση για προσφορά αγωγής, πολιτισμού, αρχών και αξιών, οικοδόμησης έντιμης ανθρώπινης συμπεριφοράς; Μήπως πρέπει να ξαναστήσουμε τους στόχους της παιδείας με μακροχρόνιες στοχεύσεις;
Δημ. Γ. Σμυρλης – Συντ/χος Λυκειάρχης
Το «ελάττωμα» ως πηγή δημιουργίας
Kύριε διευθυντά
Με τους δείκτες του αποτροπιασμού και της αηδίας μας να απογειώνονται, συναγωνιζόμενοι τους αντίστοιχους δείκτες τηλεθέασης της σατιρικής εκπομπής του κ. Λάκη Λαζόπουλου, τον είδαμε, στην προσπάθειά του να αποδομήσει τον κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, να απαξιώνει το σύνολο των συνανθρώπων μας που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα, εξισώνοντας την καθήλωση σε αναπηρικό αμαξίδιο με την ιδεοληπτική καθήλωση του μυαλού.
Αφήνοντας κατά μέρος τα συνηθισμένα ευχολόγια περί σεβασμού των ατόμων με «ειδικές ικανότητες», θα πρέπει να υπογραμμίσουμε πως ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζει η κάθε κοινωνία τη φυσική διαφορετικότητα δεν αντανακλά απλώς το επίπεδο της πολιτισμικής της ωριμότητας, αλλά προσδιορίζει, ουσιαστικά, τις κοινωνικές δυνατότητες για δημιουργία, για έμπνευση και για συνολική πρόοδο.
Ο περίφημος αρχιτέκτονας Λε Κορμπιζιέ, για παράδειγμα, ίσως να μην μπορούσε να εμπνευστεί και να θεμελιώσει την ιδιαίτερη τάση της μοντέρνας αρχιτεκτονικής του εάν δεν έχανε την τρισδιάστατη όρασή του, στα 31 του χρόνια, εξαιτίας βλάβης στο αριστερό του μάτι.
Eτσι, αδυνατώντας να προσδιορίσει την τρίτη διάσταση των αντικειμένων, συλλαμβάνοντας την οπτική πραγματικότητα των όγκων με έναν εντελώς δικό του, «ελαττωματικό» τρόπο αίσθησης, δημιούργησε μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική τάση, με έντονη πλαστικότητα και ενισχυμένες γλυπτικές αναφορές, που αγωνίζεται να τιθασεύσει τη σύγκρουση των όγκων με το δισδιάστατο επίπεδο.
Ποιος, άλλωστε, μπορεί να μείνει ασυγκίνητος βλέποντας έναν παρκινσονικό ασθενή να χορεύει ζεϊμπέκικο. Τα μικρά κοφτά βήματα, η σκυφτή στάση, η απώλεια της ισορροπίας και το μοναχικό παράπονο όσων υποφέρουν από τη νόσο, βρίσκουν την αρμονική έκφρασή τους μέσα σε ένα χορό που είναι εξ ορισμού ακανόνιστος, χωρίς συγκεκριμένο βηματισμό, με κινήσεις νευρικά ασύνδετες και σπασμωδικά μοναχικές.
Αυτό που η κοινωνία μας ορίζει –συγκρίνοντάς το με το πρότυπο της αυτιστικής φυσιολογικότητάς της– ως «ελάττωμα» ή ως «ιδιαιτερότητα» μπορεί, αν βρει τις κατάλληλες συνθήκες ευκαιρίας, να λειτουργήσει ως πηγή δημιουργίας, έμπνευσης και έκφρασης χαρισματικών δυνατοτήτων.
Χριστος Χ. Λιαπης – Ψυχίατρος – διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Η Τροχαία και η Δημοτική Aστυνομία μας
Κύριε διευθυντά
Είμαστε όλοι μάρτυρες της προοδευτικής μετατροπής κεντρικών δρόμων της Αθήνας, όπως η Σόλωνος και η Ακαδημίας, σε ένα απέραντο parking με αποτέλεσμα την πραγματική παρεμπόδιση της κυκλοφορίας, ενώ συγχρόνως οι παραβάσεις των μονοδρομήσεων είναι πλέον κανόνας κυρίως με τα μηχανάκια ντελίβερι, αλλά και του κόκκινου σηματοδότη, χωρίς καμία αντίδραση των αρμόδιων «Αρχών». Oμως το βράδυ στις 23.40 διαπίστωσα ότι η δημοτική μας αστυνομία με θαυμαστή σπουδή έγραφε (και καλά έκανε βέβαια) τα παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα σε ήρεμους δρόμους κατοικιών στο Κολωνάκι. Η εντύπωση που αποκομίζει ο κάθε άνθρωπος είναι ότι το μόνο που ενδιαφέρει το Δημόσιο και τους ΟΤΑ είναι η είσπραξη από τους «έχοντες» Ι.Χ. (σας πιάσαμε στον ύπνο, εκεί που δεν το περιμένατε, αυτό εισπράττουν οι μικροπαρανομούντες) και όχι η διαπαιδαγώγηση για τη βελτίωση της κυκλοφορίας και της ασφάλειας των πολιτών, γιατί αν ίσχυε το δεύτερο, το κράτος δεν θα ξύπναγε το βράδυ να θυμηθεί… τα παράνομα παρκαρισμένα Ι.Χ. σε δρόμους με μηδενική κυκλοφορία, που είναι το λιγότερο κακό, για να κοιμηθεί την ημέρα όπου γίνεται το μεγάλο κακό σε βάρος της κοινωνίας μας (ατυχήματα, ατελείωτες χαμένες ώρες περιμένοντας μποτιλιαρισμένοι στους δρόμους και εκνευρισμοί, που παρεμποδίζουν τους λίγους που έχουν απομείνει να έχουν δουλειά και πρέπει να δουλέψουν!). Eχει λοιπόν άδικο ο πολίτης που αισθάνεται το κράτος και τους ΟΤΑ εχθρούς;
Σπ. Γιαννιμπας
Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
Kύριε διευθυντά
Η επιρροή του κυβερνοχώρου στις ζωές των ανθρώπων είναι πραγματικότητα. Το Διαδίκτυο διευκολύνει την καθημερινή ζωή, αλλά ένα από τα προβλήματα που το συνοδεύουν είναι οι κίνδυνοι στη χρήση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί παρέχεται στον χρήστη η δυνατότητα να επεξεργαστεί/δημιουργήσει/μοιραστεί το δικό του περιεχόμενο με ένα διευρυμένο δίκτυο χρηστών (π.χ. δημοσιεύουν/ανταλλάσσουν/γνώσεις/ιδέες/σκέψεις/εικόνες/φωτογραφίες/βίντεο/μουσική/αναζητούν πληροφορίες/δέχονται – κάνουν μηνύματα/σχόλια/«likes»/δημιουργούν διαδικτυακό προφίλ/συνδέονται με φίλους (πραγματικούς ή διαδικτυακούς) / χρήστες/επισκέπτες). Στις περισσότερες ιστοσελίδες οι χρήστες μπορούν να: συνομιλήσουν/επικοινωνήσουν/διαδράσουν με άλλα άτομα σε πραγματικό χρόνο μέσω υπηρεσιών άμεσων μηνυμάτων/δωματίων συνομιλίας/ασχοληθούν με διαδικτυακά παιχνίδια/γίνουν μέλη ηλεκτρονικών κοινοτήτων.
Εντούτοις, ο φαινομενικά αθώος χώρος του Διαδικτύου, ως ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών και σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας, μέσω στιγμιαίων μηνυμάτων/βιντεοσυνομιλιών, σε χωρίς δυνατότητα επιτήρησης/ελέγχου διαδικτυακούς χώρους συνομιλιών/γνωριμιών/φλερτ, μετατρέπεται σε ανεξέλεγκτο πεδίο. Μέρος των δραστηριοτήτων και τα κενά ασφάλειας στην κοινωνική διαδικτύωση ανησυχούν ιδιαιτέρως την κοινωνία και τις Αρχές. Διαδικτυακά παιχνίδια με πολλούς χρήστες/διαδικτυακά τυχερά παίγνια/δωμάτια συνομιλίας/άμεσα μηνύματα/πορνογραφία, είναι διαδικτυακές δραστηριότητες που μπορεί να δημιουργήσουν εθισμό/εξάρτηση στους χρήστες.
Παράλληλα με το πορνογραφικό υλικό που εντοπίζεται/διακινείται ποικιλοτρόπως (ταινίες/φωτογραφίες/κείμενα) περιλαμβάνονται: παραβίαση προσωπικών δεδομένων/εξαπάτηση/συκοφαντία/παρενόχληση/ψυχική βία/διαδικτυακός-ψηφιακός εκφοβισμός/σεξουαλική δραστηριότητα μέσω web-κάμερα/σεξουαλική παρενόχληση/αποπλάνηση/παιδική πορνογραφία/δράση παιδοφιλικών κυκλωμάτων/grooming μέσω δωματίων συνομιλίας/άμεσων μηνυμάτων/web-κάμερα, παιδεραστία). Υπερβολική διάρκεια χρήσης ή έλλειψη χρήσης του Διαδικτύου αποτελούν συμπτώματα προβλημάτων: (i) ψυχολογικών (χαρά-ευφορία εντός/οξυθυμία εκτός Διαδικτύου/αδυναμία διακοπής χρήσης-δραστηριότητας/αναζήτηση περισσότερου χρόνου στο Διαδίκτυο / παραμέληση εαυτού-οικογένειας-φίλων / απόσυρση από κοινωνικές δραστηριότητες-καταστάσεις / αισθήματα: εκνευρισμού/θυμού/κενού/θλίψης/εσωστρέφειας/απομόνωσης/κατάθλιψης/τάσεις αυτοκτονίας κ.ά. προβλήματα στην εργασία/εκπαίδευση/ψεύδη σε οικείους για καθημερινές δραστηριότητες) και (ii) σωματικών (κόπωση/εξάντληση/μυοσκελετικά – οφθαλμολογικά προβλήματα / διαταραχές: έλλειψη ξεκούρασης-ύπνου/διατροφής/κεφαλαλγίες/περιορισμένη αθλητική δραστηριότητα/αδιαφορία για προσωπική υγεία/υγιεινή κ.ά.). Ανήλικοι/έφηβοι/νέοι/νέες/ενήλικοι στις διαδικτυακές κοινότητες, λόγω ανεργίας/οικογενειακών / ψυχολογικών / κοινωνικών/προσωπικών προβλημάτων/περιορισμένων κοινωνικών επαφών κ.ά., ελκύονται από τις δυνατότητες κατασκευής/σχηματισμού/απεικόνισης μιας καινούργιας «εικονικής» ταυτότητας.
Η έντονη/αποκλειστική δραστηριότητα/ασχολία με την ηλεκτρονική κοινωνική δικτύωση –για τα μη διαχυτικά/ντροπαλά/μη εκδηλωτικά / εσωστρεφή / μοναχικά/με δυσκολία στις κοινωνικές συναναστροφές/με χαμηλή ή καθόλου αυτοεκτίμηση άτομα– μπορεί να οδηγήσει σε αποστασιοποίηση από οικογένεια/φίλους / αποκοινωνικοποίηση και σε εγκλωβισμό στην κοινωνική απομόνωση.
Δρ Θεοδωρος Φουσκας και Iωαννα Λαμπριανιδου – Πάντειο Πανεπιστήμιο / Ελληνικός Οργανισμός Πολιτικών Επιστημόνων