Ασφαλιστικό, δημοσιονομικά μέτρα και «κόκκινα» δάνεια μπορεί να είναι αυτήν τη στιγμή τα μεγάλα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης για τα οποία δεν υπάρχει κοινή αντιμετώπισή τους ακόμη και στο εσωτερικό της τρόικας, αλλά δεν είναι τα μοναδικά. Το θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους είναι ακόμη ένα ζήτημα στο οποίο, προς το παρόν, δεν υπάρχει σύγκλιση απόψεων μεταξύ Ευρωζώνης και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Μπορεί ο πρόεδρος του Eurogroup, κ. Γ. Ντάισελμπλουμ, να άνοιξε το θέμα στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης της Δευτέρας για να ικανοποιήσει την απαίτηση του Ταμείου ώστε να επιστρέψει στην Αθήνα και να ξεκινήσουν σήμερα οι διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση, αλλά σε καμία περίπτωση η κίνηση αυτή δεν σηματοδοτεί κάτι περισσότερο.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, κ. Β. Σόιμπλε, ήταν ξεκάθαρος χθες. «Δεν υπάρχει κανένα ισχυρό επιχείρημα για τους Γερμανούς βουλευτές, πολίτες, για ποιο λόγο θα πρέπει να εστιάσουν στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους τώρα», δήλωσε και πρόσθεσε ότι «αυτό το μέρος της συζήτησης έχει να κάνει περισσότερο με το πρεστίζ, παρά με την ουσία». Εξήγησε, μάλιστα, ότι ο τρόπος με τον οποίο είναι διαρθρωμένα τα ελληνικά δάνεια δείχνει πως η χώρα δεν αντιμετωπίζει υψηλές πληρωμές τόκων ή αποπληρωμές έως το 2025 και γι’ αυτό δεν είναι επιτακτική η ανάγκη να ληφθεί άμεσα δράση για τη μείωσή του.
Ωστόσο, το ΔΝΤ έχει επίσης καταστήσει ξεκάθαρο ότι η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους δεν είναι θέμα «πρεστίζ» για το ίδιο, αλλά η μία εκ των δύο προϋποθέσεων που έχει θέσει για να υπογράψει νέο πρόγραμμα με την Ελλάδα. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν έχει λόγο να συνεχίσει να παρέχει στήριξη στην Ελλάδα. Στο σημείο αυτό, υπενθυμίζεται πως η Γερμανία (και κάποιες άλλες χώρες) για να συμφωνήσει στο τρίτο πρόγραμμα έχει θέσει ως όρο από την πλευρά της τη συμμετοχή και του Ταμείου.
Σε μια κίνηση συμβιβασμού των εκ διαμέτρου αντίθετων θέσεων, ο κ. Ντάισελμπλουμ κάλεσε το απόγευμα της Δευτέρας τους ομολόγους του στην Ευρωζώνη να είναι έτοιμοι να συζητήσουν για το ελληνικό χρέος εντός του Απριλίου. Μάλιστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η σύντομη συνομιλία που είχε με τον κοινοτικό επίτροπο κ. Π. Μοσκοβισί, μετά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου για το Eurogroup. Μόλις ολοκληρώθηκε η συνέντευξη, τα μικρόφωνα των δύο αξιωματούχων είχαν μείνει ανοικτά και καταγράφηκε να λέει ο κ. Μοσκοβισί προς τον κ. Ντάισελμπλουμ πως «νομίζω ότι πυροδότησες ένα τεράστιο debate για το χρέος, για την ελάφρυνση του χρέους» και τον πρόεδρο του Eurogroup να απαντά: «Το έκανα επίτηδες».
Πάντως, οι υπουργοί της Ευρωζώνης φαίνεται να είναι προετοιμασμένοι γι’ αυτή τη συζήτηση. Οπως δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών κ. Μ. Σαπέν, οι συζητήσεις για την απομείωση του ελληνικού χρέους θα μπορούσαν να αρχίσουν από την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ, που θα πραγματοποιηθεί από τις 17 έως τις 19 Απριλίου στην Ουάσιγκτον. «Αυτό μου φαίνεται πως είναι ένα χρήσιμο χρονοδιάγραμμα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι είναι «πεπεισμένος» πως είναι «απολύτως πιθανό να ελαφρυνθεί το χρέος χωρίς “κούρεμα"», αλλά μέσω της αλλαγής των όρων στον χρόνο αποπληρωμής των δανείων. Παράλληλα, σημείωσε ότι «αν βρισκόμαστε εκεί για το χρέος, είναι γιατί το ΔΝΤ συμμετέχει», υποστηρίζοντας πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν «ξεπεράσει» τις διαφωνίες τους για τη στάση που θα υιοθετήσουν απέναντι στην Ελλάδα.
Ομως, σε ό,τι αφορά την τεχνική συζήτηση για τη νέα ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, οι διαφορές μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ είναι σημαντικές. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) έχει εκπονήσει ένα σχέδιο το οποίο έχει χαρακτηριστεί από το ΔΝΤ αρκετά «ελαφρύ». Το σχέδιο αυτό προβλέπει:
1. Πολύ μικρή επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, σε αντίθεση με το Ταμείο που ζητάει μεγάλη (30-50 χρόνια).
2. Σύνδεση των αποπληρωμών με το ΑΕΠ αντί παροχής νέας περιόδου χάριτος που ισχύει έως το 2022. Δηλαδή, να τεθεί ένα ετήσιο πλαφόν (για παράδειγμα 1% του ΑΕΠ) πάνω από το οποίο η Ελλάδα δεν θα πληρώνει χρεολύσια και το επιπλέον ποσό να κεφαλαιοποιείται για να αποπληρωθεί αργότερα. Το Ταμείο θεωρεί ότι η περίοδος χάριτος θα πρέπει να επιμηκυνθεί για 20 επιπλέον χρόνια.
3. Το κόστος που θα προκύψει για την Ευρωζώνη από τα μέτρα (π.χ. την επιμήκυνση) θα κληθεί να αποπληρώσει η Ελλάδα αργότερα. Με τον τρόπο αυτό δεν προκύπτει κάποια σημαντική ελάφρυνση ούτε σε όρους καθαρής παρούσας αξίας (NPV). Σημείο στο οποίο διαφωνεί το ΔΝΤ.