Ενα έντονο παρασκηνιακό παιχνίδι γύρω από το εάν θα αποχωρήσουν εσπευσμένα ή όχι οι εκπρόσωποι των δανειστών από την Αθήνα, σηματοδοτώντας έτσι πλήρη εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις, εκτυλίχθηκε από το απόγευμα της Παρασκευής. Σύμφωνα με παράγοντες από το κυβερνητικό στρατόπεδο, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στην τρόικα, Ντέλια Βελκουλέσκου, ζήτησε, για προσωπικούς λόγους, να αποχωρήσουν νωρίτερα από την Αθήνα τα κλιμάκια των δανειστών, από ό,τι ήταν προγραμματισμένο. Μάλιστα, στελέχη των δανειστών επιβεβαιώνουν, μιλώντας στην «Κ», την «τάση φυγής» του Ταμείου.
Ωστόσο, το κατά πόσον οι πραγματικοί λόγοι ήταν προσωπικοί δεν είναι καθόλου σαφές. Παρά την αισιοδοξία που εξέπεμψε ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλ. Τσακαλώτος, την Πέμπτη το βράδυ ότι στο θέμα της φορολογίας εισοδήματος οι δύο πλευρές είναι κοντά σε συμφωνία, το κλίμα ήταν πολύ βαρύ εκείνη την ημέρα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα των δυσκολιών είναι δύο:
1. Σχεδόν ολόκληρη την ημέρα (την Πέμπτη) υπήρχαν, σε τεχνικό επίπεδο, διαβουλεύσεις για τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος. Μάλιστα, επί μιάμιση ώρα οι επικεφαλής των θεσμών συσκέπτονταν μεταξύ τους για να μελετήσουν την τελική πρόταση της Αθήνας, πριν ξεκινήσει στις 11.20 το βράδυ της Πέμπτης η συνάντηση με τον κ. Τσακαλώτο για το φορολογικό.
Επίσης, την Παρασκευή, στελέχη του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι το ΔΝΤ θα πρέπει να σταματήσει να έχει τόσο σκληρές απαιτήσεις για μείωση του αφορολόγητου ορίου. Και αυτό συνέβη λίγες ώρες μετά τη δήλωση του επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου ότι οι δύο πλευρές είναι κοντά σε συμφωνία για τη νέα κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων.
2. Λίγο νωρίτερα –το απόγευμα της Πέμπτης– ο υπουργός Οικονομίας, Γ. Σταθάκης, είχε συνάντηση με τους επικεφαλής της τρόικας για το θέμα των «κόκκινων» δανείων, με τη συμμετοχή του κ. Τσακαλώτου και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκη.
Στελέχη με γνώση της συζήτησης ανέφεραν στην «Κ» ότι ο κ. Σταθάκης εμφανίστηκε ανυποχώρητος από τις θέσεις που είχε διατυπώσει και στο παρελθόν, με αποτέλεσμα οι εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας να του παρουσιάσουν τη δική τους πρόταση με τη μορφή «τελεσιγράφου» (take it or leave it). Κάτι το οποίο δημιούργησε επιπρόσθετο εκνευρισμό στην ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα.
Μάλιστα, στους εκπροσώπους των δανειστών έκανε εντύπωση το γεγονός ότι, μετά την αδιέξοδη συζήτηση για τα «κόκκινα» δάνεια, ο κ. Σταθάκης αποχώρησε, αν και μέχρι σήμερα συμμετέχει –εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων– σε όλες τις συσκέψεις με την τρόικα (που έχουν οικονομικό θέμα ως αντικείμενο).
Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα είχαμε:
α) Τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα να εγκαλεί από τις Βρυξέλλες, στη συνέντευξη Τύπου για το μεταναστευτικό, το ΔΝΤ για τη στάση του την Παρασκευή (έπειτα από τις παρόμοιες δηλώσεις στελεχών του υπουργείου Οικονομικών).
β) Τους Financial Times να δημοσιεύουν το βράδυ της Παρασκευής άρθρο που έκανε λόγο για απειλή των δανειστών να αποχωρήσουν από την Αθήνα εσπευσμένα, διακόπτοντας τις συνομιλίες με την κυβέρνηση. Εκείνη τη στιγμή ήταν σε εξέλιξη σύσκεψη του κ. Τσακαλώτου με τους επικεφαλής των θεσμών και, σύμφωνα με παράγοντες που έχουν γνώση της συζήτησης, αυτή εξελισσόταν ομαλά.
Μάλιστα, αρμόδια στελέχη ξεκαθάριζαν ότι, όταν αποχωρήσουν οι εκπρόσωποι των πιστωτών της χώρας, θα εκδοθεί ανακοίνωση από την πλευρά τους που θα ορίζει την ημερομηνία επιστροφής τους (μετά το Πάσχα των ρωμαιοκαθολικών που είναι στις 27 Μαρτίου). Κάτι το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε συμφωνηθεί από νωρίς το πρωί της Παρασκευής, ώστε να μη δημιουργηθούν παρεξηγήσεις που θα έδιναν την εικόνα βεβιασμένης αποχώρησης των δανειστών και εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις.
Αλλωστε, στελέχη της κυβέρνησης ανέφεραν ότι ο κύκλος επαφών των δύο πλευρών ήταν προγραμματισμένο να κλείσει χθες. Βέβαια, άλλοι παράγοντες υποστήριζαν ότι ο αρχικός προγραμματισμός ήταν να ολοκληρωθεί στις 22 Μαρτίου. Τελικώς, η αποχώρηση τους, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, θα γίνει μάλλον σταδιακά, ξεκινώντας ενδεχομένως και τις επόμενες ώρες, για να ολοκληρωθεί έως και την Τρίτη.
Πάντως, αρμόδιοι παράγοντες ανέφεραν στην «Κ» πως η πρόοδος των διαπραγματεύσεων δείχνει ότι στη φορολογία εισοδήματος «πάει να γίνει συμφωνία», στο ασφαλιστικό ότι «θα μπορούσε να γίνει συμφωνία», ενώ στο θέμα των «κόκκινων» δανείων «υπάρχει απόσταση». Εννοείται ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, όλα τα παραπάνω είναι ρευστά, αφού, για παράδειγμα, στο θέμα του φορολογικού, το ζήτημα του αφορολογήτου ορίου είναι ένα θέμα, ενώ στο ζήτημα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων κανείς δεν γνωρίζει πού μπορεί να βρεθεί –αν μπορεί να βρεθεί– χρυσή τομή.