Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν πρόβλημα με τη διαχείριση του προβλήματος των προσφύγων, αλλά ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, θέλει ακόμα περισσότερους. Ο Κόστα, μονομερώς, διπλασίασε το προβλεπόμενο ποσοστό των Σύρων προσφύγων που θα εγκατασταθούν στην Πορτογαλία, προερχόμενοι από Ιταλία και Ελλάδα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Οι δέκα χιλιάδες ψυχές που θα εγκατασταθούν στην Πορτογαλία, ασφαλώς δεν είναι παρά μία σταγόνα στον ωκεανό του 1,3 εκατ. προσφύγων που έχουν καταφύγει στην Ευρώπη τους τελευταίους 14 μήνες.
Η προσφορά, ωστόσο, από τη μικρή και οικονομικώς ισχνή Πορτογαλία μοιάζει γενναιόδωρη, αν σκεφθεί κανείς την αντίδραση των υπολοίπων Ευρωπαίων εταίρων, οι οποίοι δεν ακολουθούν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να μοιράσει τα βάρη, που επωμίζονται σήμερα η Ελλάδα και η Ιταλία, όσον αφορά τη μετεγκατάσταση 160 χιλιάδων προσφύγων στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε.
«Η προσφυγική κρίση απειλεί τις ευρωπαϊκές αξίες», δήλωσε ο Κόστα, μιλώντας στο κοινοβούλιο πριν από τη Διάσκεψη Κορυφής της περασμένης εβδομάδας. «Θα πρέπει να δείξουμε αποφασιστικότητα στην αντιμετώπισή της και να διατηρήσουμε την πρωταρχική αξία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας». Ο Κόστα, πάνω από όλα, επιθυμεί η χώρα του να αποτελέσει παράδειγμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, ιδιαίτερα σε μία στιγμή κατά την οποία η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, όπως και άλλοι ζητούν να μη φιλοξενήσουν πρόσφυγες.
Μέχρι στιγμής, είναι αλήθεια ότι μόλις 149 πρόσφυγες έχουν εγκατασταθεί στην Πορτογαλία. Ο δραματικά χαμηλός αριθμός, οφείλεται, όπως επισημαίνουν οι Πορτογάλοι αξιωματούχοι, περισσότερο σε εσωτερικά προβλήματα της Ε.Ε. παρά σε αδυναμίες της Πορτογαλίας, ενώ σημειώνουν ότι η χώρα τους είναι η τρίτη, μετά τη Γαλλία και τη Φινλανδία, που δέχεται πρόσφυγες, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Μετά το καλωσόρισμα του πρώτου αεροπλάνου που μετέφερε 64 πρόσφυγες απευθείας από την Ελλάδα στις 7 Μαρτίου, η κυβέρνηση μελετά το αίτημα κάποιων μη κυβερνητικών οργανώσεων για τη δημιουργία αερογέφυρας, με έξοδα της Ε.Ε., που θα βοηθήσει ώστε να μεταφερθούν εκεί ταχύτερα περισσότεροι πρόσφυγες, κάνοντας την Πορτογαλία παράδειγμα προς μίμηση.
Βέβαια, επί του παρόντος, παραμένει ασαφές πόσοι πρόσφυγες θα θελήσουν να εγκαταλείψουν την Ελλάδα για την Πορτογαλία, καθώς ο πρωταρχικός τους στόχος είναι η Γερμανία, η Σουηδία ή άλλοι προορισμοί στον Βορρά.
Οπως προκύπτει από τα έγγραφα που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής, η Πορτογαλία δέχθηκε μόλις 872 αιτήσεις χορήγησης ασύλου, μεταξύ των οποίων και τα σχετικά αιτήματα από 19 Σύρους, πέντε Ιρακινούς και τέσσερις Αφγανούς.
Η μεγαλύτερη αριθμητικά ομάδα που ήθελε να εγκατασταθεί στη χώρα ήταν αυτή των Ουκρανών, που ήθελαν να βρεθούν με φίλους και συγγενείς, καθώς η ουκρανική είναι η μεγαλύτερη κοινότητα μεταναστών στην Πορτογαλία. Μία ομάδα 74 Σύρων έφτασε στη χώρα στα τέλη του 2013 μετά μία δαιδαλώδη πορεία από Τουρκία, Μαρόκο και Γουινέα- Μπισάου. Οι Αρχές τούς εγκατέστησαν σε θέρετρο στα περίχωρα της Λισσαβώνας, αλλά μερικές ημέρες αργότερα εξαφανίστηκαν και ξεκίνησαν τον δρόμο τους προς τη Γερμανία.
Η διακομματική στήριξη των πρωτοβουλιών του Κόστα φαίνεται ότι ενθαρρύνει πολύ κόσμο από τη Μέση Ανατολή να ξεκινήσει για τη πιο δυτική χώρα της Ευρώπης. Προφανώς υπάρχουν και πολλοί Πορτογάλοι που διαμαρτύρονται επικαλούμενοι την οικονομική κατάσταση της χώρας ή τα θέματα ασφάλειας, αλλά η Πορτογαλία, μαζί με τη γειτονική της Ισπανία, αποτελούν εξαίρεση σε μία Ευρώπη που βλέπει τα ποσοστά της ακροδεξιάς να θεριεύουν.