Body shaming

3' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ηταν την ημέρα που ήρθε στην Ελλάδα η Αντζελίνα Τζολί, πρέσβειρα Καλής Θέλησης της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, μια σταρ που έχει αποδείξει το ενδιαφέρον της για το προσφυγικό όχι μόνο υιοθετώντας παιδιά, αλλά και γυρνώντας κάθε γωνιά του πλανήτη, κάνοντας σχετικές ταινίες, μιλώντας για το θέμα. Παραδοσιακά και σόσιαλ μίντια βούιξαν. Μόνο που η πλειονότητα των σχολίων που έγιναν δεν αφορούσαν αυτό, αλλά επέκριναν το βάρος της.

Δεν είναι η πρώτη φορά. Η Τζολί είναι συχνό θύμα του φαινομένου που παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις και στα Αγγλικά περιγράφεται ως «body shaming». Πρόκειται για την πρακτική της διατύπωσης επικριτικών, συχνά εξευτελιστικών, σχολίων για την εξωτερική εμφάνιση κάποιου, τις αναλογίες, το βάρος του. Θα μου πείτε, πάντα δεν κορόιδευαν οι άνθρωποι τις φυσικές ατέλειες; Αυτός δεν ήταν πάντα ένας απλοϊκός τρόπος εκτόνωσης, ένας ανώριμος τρόπος αξιολόγησης των ανθρώπων; Φυσικά. Μόνο που υπάρχουν κάποιες σημαντικές διαφορές.

«Παλαιότερα γινόταν σχολιασμός, τώρα σκληρή κριτική», λέει στο «Κ» η ψυχολόγος Θεώνη Φωτιάδη. «Το ίντερνετ και τα σόσιαλ μίντια έχουν αποθεώσει την εικόνα, την οποία προσφέρουν με ταχύτητα. Η εικόνα προτρέχει, καταργεί κάθε άλλο “μύθο” για τους ανθρώπους. Δεν χρειάζεται να ξέρεις κάτι άλλο για κάποιον». Αρα, προφανώς, με την εικόνα θα ασχοληθούν όλοι. «Ταυτόχρονα το κοινό δέχεται πολλή πληροφορία. Ξέρουμε ότι υπάρχει το τέλειο, το βλέπουμε να αποθεώνεται, ξέρουμε ακόμη και τους τρόπους με τους οποίους αυτό επιτυγχάνεται. Αρα το μη τέλειο δεν το συγχωρούμε. Το επικίνδυνο τώρα είναι ότι η κριτική αυτή παίρνει δημόσια έκταση. Παλιά θα ειπωνόταν σε μια παρέα. Τώρα ένα επικριτικό σχόλιο στο facebook για έναν παχύσαρκο δεν θίγει μόνο τον συγκεκριμένο, αλλά όλους τους παχύσαρκους του κόσμου».

Θύματα του body shaming είναι συχνά και επώνυμοι. Η Κιμ Καρντάσιαν, η Μπιγιονσέ και η Τζέσικα Σίμπσον «χτυπήθηκαν» βάναυσα για τα κιλά που πήραν στην εγκυμοσύνη. Η Τάιρα Μπανκς, η Τζένιφερ Λόπεζ, η Τζένιφερ Λόρενς, ακόμη και η Τζίτζι Χαντίντ, το μοντέλο της Victoria’s Secret, επικρίνονται για τις καμπύλες τους. Η Εμα Στόουν, η Τέιλορ Σουίφτ, η Αντζελίνα Τζολί έχουν δεχτεί επιθέσεις για την υποτιθέμενη ανορεξία τους. Καμία γυναίκα δεν ξεφεύγει από τα πυρά των body shamers, που στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι επίσης γυναίκες!

Εσχάτως και οι άντρες υφίστανται body shaming. Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο και ο Βιν Ντίζελ έχουν επίσης υπάρξει θύματα. Η εποχή, έτσι κι αλλιώς, δίνει προτεραιότητα στα φυσικά χαρακτηριστικά και όχι στην προσωπικότητα. Κανείς δεν νοιάζεται αν κάποιος/-α σταρ είναι μορφωμένος ή έξυπνος, αυτό που κυρίως απασχολεί είναι αν είναι όμορφος, αδύνατος, νέος. Και αυτό είναι κάτι που μεταφέρεται και στην κοινωνία. «Εχω θεραπευόμενες που μου λένε “δεν θα βγω απόψε γιατί δεν είμαι όμορφη/χτενισμένη/βαμμένη”. Ποτέ το χάσμα μεταξύ της ανάγκης για διασκέδαση και της ανάγκης για επίδειξη δεν ήταν μεγαλύτερο. Δεν βγαίνουμε για να διασκεδάσουμε, αλλά για να μας δουν και να φωτογραφηθούμε. Παλιά οι πελάτες μου μου έλεγαν πως γνώρισαν κάποιον και μου περιέγραφαν πώς συστήθηκε, πώς φέρθηκε, το άρωμα, τη φωνή του. Σήμερα μου δείχνουν μια φωτογραφία. Η εικόνα έχει μπει στις σχέσεις μας. Με βασικότερο κριτήριο αυτήν επιλέγουμε».

Η πιο επικίνδυνη επίπτωση, όμως, είναι η κατακόρυφη αύξηση των διατροφικών διαταραχών. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά. Ενα στα τέσσερα επτάχρονα κορίτσια έχουν προσπαθήσει να χάσουν βάρος. Ο αριθμός των παιδιών και εφήβων που έχουν νοσηλευτεί για διατροφικές διαταραχές στη Μεγάλη Βρετανία τριπλασιάστηκε μέσα σε τρία χρόνια (2008-2011). Παράλληλα, 1,6 εκατομμύρια ενήλικοι υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές, επίσης στη Μεγάλη Βρετανία. Εως και το 50% των νεαρών κοριτσιών στις ΗΠΑ φοβούνται ότι θα παχύνουν και έχουν κάνει κάποια δίαιτα. Κορίτσια πέντε ετών ανησυχούν για την εμφάνιση και το βάρος τους. Μεγάλο ποσοστό αγοριών 8-12 ετών προσπαθούν να χάσουν βάρος. Ο πολιτισμός μας, «ο πολιτισμός της ντροπής», αρρωσταίνει εμάς και τα παιδιά μας.

Η λύση; Διόλου απλή στην εποχή όπου μόνη αξία είναι η εικόνα. «Ας ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας», λέει η κ. Φωτιάδη. «Ας αγαπήσουμε κάθε σημείο του σώματός μας με την ιστορία που κουβαλάει. Ετσι θα αγαπήσουμε και τους άλλους. Το σώμα, η εικόνα είναι ένα όχημα. Σημασία έχει πού θέλουμε να πάμε και το δρόμο που θα διαλέξουμε και όχι το ίδιο το όχημα. Ο Καβάφης μίλησε για το ταξίδι, δεν ασχολήθηκε ποτέ με τη μορφή του πλοίου».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή