Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε χθες η δημοσιοποίηση –μέσω διαρροής στο Wikileaks –ενός διαλόγου που είχε ο διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του ΔΝΤ, Πόουλ Τόμσεν, και η επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου στην Αθήνα, Ντέλια Βελκουλέσκου, παρουσία της υπευθύνου της τεχνικής ομάδας του Ταμείου, Ιβα Πέτροβα, στις 19 Μαρτίου.
Εκεί αναφέρονται στην τακτική του ΔΝΤ να πιέσει την Ευρωζώνη να δεχθεί τη μείωση του στόχου για το πρωτογενές έλλειμμα του 2018 στο 1,5% του ΑΕΠ, στην παράλληλη ελάφρυνση του χρέους, στο να απειλήσουν τη Γερμανία με αποχώρηση από το πρόγραμμα και να καθυστερήσουν την αξιολόγηση ώς τον Ιούλιο ώστε να ξεμείνει η Ελλάδα από ρευστότητα και να κινδυνεύσει με χρεοκοπία (καθώς λήγουν ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ), ούτως ώστε να υποχρεωθούν όλες οι πλευρές να αποδεχθούν τον συμβιβασμό που θα προτείνει το ΔΝΤ.
Διαμηνύοντας ότι «δεν θα αφήσουμε κανέναν να παίζει με την τύχη της χώρας», η κυβέρνηση επιχείρησε να στείλει μήνυμα ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Προκειμένου να διερευνηθούν τα περιθώρια αντιδράσεως, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο Μαξίμου με τη συμμετοχή των υπουργών Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά. Η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη ζήτησε εκ μέρους της κυβέρνησης εξηγήσεις από το Ταμείο και απάντηση εάν η επιδίωξη για συνθήκες χρεοκοπίας στην Ελλάδα την περίοδο πριν από το βρετανικό δημοψήφισμα αποτελεί κεντρική θέση του Ταμείου.
Η συνομιλία των τριών πραγματοποιήθηκε στις 19 Μαρτίου. Δηλαδή, μία ημέρα πριν αποχωρήσουν από την Αθήνα και μία ημέρα μετά τα δημοσιεύματα που ήθελαν το Ταμείο να απειλεί με απότομη διακοπή των διαπραγματεύσεων. Ο διάλογος αρχίζει με τον κ. Τόμσεν να εξετάζει το ενδεχόμενο αναβολής της έλευσης της τρόικας, που είχε προγραμματιστεί για τις 2 Απριλίου, εκτιμώντας ότι ήταν λάθος που το Ταμείο την αποδέχθηκε. «Το γεγονός για το οποίο ανησυχώ είναι ότι θέτουμε μία ημερομηνία για την επιστροφή της αποστολής τη στιγμή που μπορεί να μην έχουμε συμφωνία εντός της τρόικας για το πώς να συνεχίσουμε», λέει. Ωστόσο, οι δύο συνομιλήτριές τους διαφωνούν, εκφράζοντας την άποψη ότι εάν δεν επιστρέψουν, αυτό θα είναι «καταστροφή», και η κ. Βελκουλέσκου τον ενημερώνει ότι θέλουν να ολοκληρώσουν την αποστολή στις 8 Απριλίου ή στις 12-13 του μηνός, υπενθυμίζοντας ότι στις 6-7 Απριλίου θέλουν να συγκληθεί το Washington Group για το χρέος, ώστε να προετοιμαστεί η συζήτηση που θα γίνει στις 15-16 Απριλίου στο περιθώριο της εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ.
Στο σημείο αυτό η συζήτηση περνάει στους δημοσιονομικούς στόχους του προγράμματος, με την κ. Βελκουλέσκου να αναφέρει ότι είναι πολύ σημαντικό να μειωθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα, από 3,5% του ΑΕΠ το 2018, στο 1,5% του ΑΕΠ. Ο κ. Τόμσεν ξεκινάει να αναλύει ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης δεν θα δεχθούν μείωση των στόχων του προγράμματος και η κ. Βελκουλέσκου ρωτάει αν θα μπορούσε να γίνει αυτό που πρότεινε ο κ. Τόμσεν και να υπάρξουν δύο προγράμματα με δύο στόχους. «Ναι, οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να πουν ότι ο δικός μας στόχος μετράει για την εκταμίευση, αλλά τελικά δεν θα το κάνουν», εκτιμά ο κ. Τόμσεν.
Παράλληλα, ο κ. Τόμσεν περιγράφει και τη συζήτηση που πρόκειται να γίνει στο Eurogroup της 22ας Απριλίου. Οπως αναφέρει, ο ίδιος θα δηλώσει στο Eurogroup ότι «δεν επιτυγχάνεται ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ και πως οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να μειώσουν τον στόχο στο 1,5% του ΑΕΠ». Και προσθέτει πως «δεν θα το κάνουν αυτό. Βάλτε περισσότερα μέτρα. Είναι ξεκάθαρο. Δεν έχω καμία αμφιβολία για αυτό».
Στο πλαίσιο αυτό προκύπτει και η εκτίμηση για ολοκλήρωση του ελέγχου τον Ιούλιο, όταν η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο χρεοκοπίας, ενώ ο κ. Τόμσεν αναγνωρίζει ότι η Ευρώπη δεν θα κάνει καμία συζήτηση τον Ιούνιο λόγω του δημοψηφίσματος για το Brexit. Και προσθέτει πως το Ταμείο θα θέσει στους Γερμανούς το εξής ερώτημα: «Κοίτα, εσύ, κ. Μέρκελ, αντιμετωπίζεις ένα ερώτημα: Θα πρέπει να σκεφτείς τι έχει μεγαλύτερο κόστος. Να προχωρήσεις χωρίς το ΔΝΤ, με τη γερμανική Βουλή να είναι εντάξει με το ότι το ΔΝΤ δεν είναι στο πρόγραμμα ή να προχωρήσεις στην ελάφρυνση χρέους που εμείς πιστεύουμε ότι χρειάζεται η Ελλάδα για να παραμείνουμε στο πρόγραμμα;».
Πάντως, οι δύο εκπρόσωποι του Ταμείου αναγνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία που θα υιοθετεί τις θέσεις του Ταμείου, με την κ. Βελκουλέσκου να αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση «κάτι κάνει, αλλά είναι πολύ λίγο». Επίσης, ο κ. Τόμσεν επισημαίνει ότι αν καταφέρει η κυβέρνηση να φέρει 2,5% του ΑΕΠ μέτραει και δεν μας κοροϊδέψει, θα πρέπει να τους υποστηρίξουμε πλήρως, με την κ. Βελκουλέσκου να επισημαίνει πως «δεν υπάρχει κάποιο κίνητρο (σ.σ.: από την ελληνική πλευρά) και ξέρει ότι η Κομισιόν είναι έτοιμη να συμβιβαστεί. Οπότε αυτό είναι το πρόβλημα».