Στη χώρα μας δεν κουβεντιάζουμε σχεδόν τίποτα με τρόπο οργανωμένο και συστηματικό. Ετσι έγινε και με το μεταναστευτικό: Δεν καταλάβαμε πώς και γιατί αυξήθηκαν ραγδαία οι ροές στο Ανατολικό Αιγαίο. Δεν καταλάβαμε πότε και πώς έκλεισαν τα σύνορα της χώρας με τα Σκόπια. Δεν καταλάβαμε ποιοι και γιατί μοιράζουν φυλλάδια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, αποπροσανατολίζοντάς τους. Δεν γνωρίζουμε πόσοι θα παραμείνουν τελικά στην Ελλάδα και για πόσο διάστημα.
Είχα την ευκαιρία να χειριστώ επί μακρόν, στη διάρκεια της θητείας μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πτυχές του μεταναστευτικού, ως αρμόδιος για το ζήτημα συντονιστής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΕΛΚ. Είδα πολλές και οργανωμένες δομές φιλοξενίας προσφύγων μέσα στον αστικό ιστό, που στην πλειονότητα δεν δημιουργούσαν όχληση στη γειτονιά και στην ευρύτερη περιοχή. Κάτι τέτοιο, δυστυχώς, πόρρω απέχει από την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα στο Ελληνικό.
Ο χώρος του πρώην αεροδρομίου παραμένει εγκαταλελειμμένος εδώ και 15 χρόνια, από τότε που το διεθνές αεροδρόμιο μεταφέρθηκε στην περιοχή των Σπάτων. Τον Σεπτέμβριο αιφνιδιαστικά, χωρίς καμία διαβούλευση, ένα τμήμα του (ολυμπιακή εγκατάσταση χόκεϊ) χρησιμοποιήθηκε ως χώρος στέγασης μεταναστών και προσφύγων. Τότε, ο αρμόδιος υπουργός Γ. Μουζάλας δεσμεύτηκε προσωπικά απέναντι στους δημάρχους των όμορων δήμων ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα είχε κλείσει η προσωρινή αυτή δομή στέγασης. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν έγινε.
Αρχές Δεκεμβρίου, ο ίδιος δεσμεύθηκε, εκ νέου, για τρίμηνη παραμονή μεταναστών και προσφύγων. Ούτε αυτή η δέσμευση τηρήθηκε. Η συνέχεια γνωστή: Περισσότεροι από 5.000 πρόσφυγες και μετανάστες βρέθηκαν εν μια νυκτί στον χώρο του πρώην αεροδρομίου, μετά μία άτακτη, χωρίς σχέδιο και χωρίς καν τις στοιχειώσεις προβλέψεις, μεταφορά τους. Οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στην περιοχή είναι εκρηκτικές και εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και υγιεινή. Παρά, δε, τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης, το μόνο που βλέπουμε είναι σπασμωδικές ενέργειες, που ούτε ανακουφίζουν το δράμα αυτών των ανθρώπων, ούτε τις τοπικές κοινωνίες –που έχουν δείξει πρωτόγνωρη αλληλεγγύη– καθησυχάζουν και προστατεύουν. Ουδείς μπορεί να παραβλέψει την ανθρωπιστική διάσταση του μεταναστευτικού. Η πολιτεία, ωστόσο, αντιμετωπίζει ένα μείζονος σημασίας θέμα χωρίς τη στοιχειώδη προετοιμασία και οργάνωση. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, παρά τις επίσημες οχλήσεις από μέρους μας, δεν έδωσε την παραμικρή απάντηση.
Tο πρώην αεροδρόμιο δεν μπορεί να μετατραπεί σε «αποθήκη ψυχών». Δεν πληροί καμία απολύτως προϋπόθεση φιλοξενίας, αν και είναι η μόνη «δομή» που βρίσκεται στην καρδιά του αστικού ιστού. Πώς θα προληφθούν και θα αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια, που αναπόφευκτα δημιουργούνται; Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στον χώρο του πρώην διεθνούς αεροδρομίου υπάρχουν σήμερα περίπου 40 χημικές τουαλέτες για περίπου 5.500 άτομα. Ηδη υπάρχει δραματική σχετική προειδοποίηση από το ΚΕΕΛΠΝΟ, στην οποία αναφέρεται ότι «θεωρείται υπαρκτός ο κίνδυνος εγχώριας μετάδοσης επικίνδυνων ασθενειών σε ευάλωτες περιοχές που υποδέχονται ή φιλοξενούν μετανάστες-πρόσφυγες από ενδημικές χώρες. Ο κίνδυνος αυτός μετάδοσης αφορά τόσο σε μετανάστες-πρόσφυγες, όσο και στον τοπικό πληθυσμό». Ο Δήμος Γλυφάδας σπεύδει να πραγματοποιήσει ψεκασμούς για κουνούπια, κατόπιν συμβουλών από αρμοδίους. Κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας χωρίς επίσημη ενημέρωση και χωρίς αρωγή από την πολιτεία. Στον ίδιο, ακατάλληλο επαναλαμβάνω, χώρο προκαλούνται καθημερινώς εντάσεις και βίαια επεισόδια μεταξύ των παραμενόντων μεταναστών και προσφύγων, ενώ δημιουργείται αναστάτωση και προκαλούνται υλικές ζημιές σε παρακείμενες ιδιοκτησίες. Το προσφυγικό ζήτημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται μονομερώς. Ο μόνος αποδέκτης της όποιας πολιτικής είναι οι πρόσφυγες-μετανάστες, χωρίς καμία στρατηγική για όσους βιώνουν στην πράξη τη νέα πραγματικότητα. Οι τοπικές κοινωνίες, η Αυτοδιοίκηση και οι εθελοντές σήκωσαν το βάρος και έδειξαν μέσα στην οικονομική κρίση πρωτοφανή συναισθήματα αλληλεγγύης και στήριξης. Ομως, τα αδιέξοδα που δημιουργούν οι πρόχειροι και αποσπασματικοί κυβερνητικοί χειρισμοί, αλλά και η απουσία συντονισμού με την Τοπική Αυτοδιοίκηση διογκώνουν το πρόβλημα. Εκφράζω τη δημόσια αγωνία μου για τις εξελίξεις και καλώ το κράτος να επιτελέσει επιτέλους τον βασικό ρόλο του και να διασφαλίσει τη δημόσια ασφάλεια και υγιεινή στην περιοχή μας.
*Δήμαρχος Γλυφάδας, πρ. ευρωβουλευτής