ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ
Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού
εκδ. Ωκεανός
Ο Επτανήσιος (Κεφαλονιά) φιλόλογος και συγγραφέας Θεοδόσης Μοσχόπουλος στο μυθιστόρημά του «Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού» (των καλών εκδόσεων Ωκεανός) παρουσιάζει ποικίλες διαπροσωπικές σχέσεις μέσα σε αστικά, κοινωνικά και φυσικά τοπία, υπό το βάρος σύγχρονων πολιτικοοικονομικών ζητημάτων, όπου διασταυρώνονται συμπεριφορές, επιδιώξεις, απαιτήσεις, προτεραιότητες, φανερές και κρυφές πλευρές του βίου, με τα συνακόλουθα συναισθήματα στο πλαίσιο αντιπαραθέσεων και διελκυστίνδων με ό,τι αυτές συνεπάγονται.
Τα δεδομένα αυτά συνθέτουν μιαν εκτενή, πολύμορφη τοιχογραφία. Εστίαση στην οργάνωση της θεματικής εξέλιξης αποτελεί η αποκάλυψη μιας υιοθεσίας. Η αποκάλυψη αυτή φέρνει στην επιφάνεια ψεύδη και αδυναμίες, ανατρέπει ισορροπίες, παραβιάζει τα κατά συνθήκην καλώς κείμενα, καταστρέφει τακτοποιημένες καταστάσεις, δεσμεύει μέχρι θανάτου τη μοίρα των εμπλεκομένων προσώπων, καθώς το παρελθόν διεκδικεί έστω και με καθυστέρηση την παρουσία του στις παρυφές του παρόντος. Τελικά επικρατεί η δυναμική του μέλλοντος, όπως αυτή αποδίδεται παραστατικά με την προσωπική και κοινωνική εξέλιξη του υιοθετημένου παιδιού, και εκτονώνει την ένταση αποκαθιστώντας την ισορροπία σε μια νέα τάξη πραγμάτων, όπου ως έκφανση κάθαρσης παρίσταται και η ευμενής μορφή της μνήμης.
Ο Θ. Μοσχόπολος αξιοποιεί με άνεση τις εκφραστικές δυνατότητες που προσφέρει η κοινή χρήση της γλώσσας. Με αυτήν την προϋπόθεση, στο βιβλίο επικρατεί η καταιγιστική, καλειδοσκοπική ροή της αφήγησης σε συνδυασμό με σύντομα ή εκτενή διαλογικά μέρη.
Είκοσι κεφάλαια, που συμπληρώνονται με εισαγωγή («Το ξεκίνημα») και επίλογο ως αποτύπωση της πρωτοπρόσωπης παρέμβασης του συγγραφέα, αποτελούν ένα σύνθετο πεδίο για την ανάπτυξη μιας κατ’ αρχήν ενδιαφέρουσας πλοκής. Στο πλαίσιο αυτό, ο αναγνώστης θα ανέμενε μια περισσότερο δημιουργική διαχείριση ορισμένων όντως σημαντικών ζητημάτων, μεταξύ των οποίων δεσπόζουσα θέση κατέχει η αποκάλυψη της υιοθεσίας.
Ουδόλως ενδιαφέρει αν πρόκειται για πιστή μετάδοση πληροφοριών από την αντικειμενική πραγματικότητα ή για μυθοπλασία. Το περιεχόμενο του βιβλίου δηλώνει σαφώς ότι οι καταστάσεις που αποτυπώνονται εδώ υπερβαίνουν την (ενδεχόμενη) ατομική διάσταση και προβάλλουν έναν γενικό χαρακτήρα με τις συνακόλουθες δυνατότητες και απαιτήσεις μιας, αν όχι δημιουργικής, πάντως άμεσης πρόσληψης από την κοινότητα της αγοράς του βιβλίου.
* Η κ. Αλκηστη Σουλογιάννη είναι δρ Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κριτικός βιβλίου, διευθύντρια επί τιμή του υπουργείου Πολιτισμού.