ΕΡΣΤΦΕΛΝΤ. Ορόσημο στη σιδηροδρομική ιστορία της Ευρώπης αποτελεί το παρθενικό ταξίδι, χθες, δύο συρμών που κινήθηκαν σε αντίθετες κατευθύνσεις κατά μήκος της νέας σήραγγας στους πρόποδες του όρους Γκότχαρντ (Γκοτάρντο). Η μεγαλύτερη σήραγγα του κόσμου, μήκους 57 χιλιομέτρων, εξαφανίζει τον «παράγοντα Αλπεις» από τον σιδηροδρομικό χάρτη της Ευρώπης, διευκολύνοντας την κίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων κατά μήκος του άξονα Βορρά-Νότου.
Η πανευρωπαϊκή διάσταση του έργου υπογραμμίστηκε από την επιβίβαση στον πρώτο συρμό που αναχώρησε από το Ερστφελντ με κατεύθυνση το Μπάντιο των ηγετών της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ, της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι, μαζί με τον οικοδεσπότη πρόεδρο της Ελβετίας Γιόχαν Σνάιντερ – Αμαν. Ειδικά για το πρώτο ταξίδι, η σήραγγα ήταν φωταγωγημένη, ενώ οι 1.000 επιβάτες είχαν επιλεγεί με κλήρωση μεταξύ 160.000 ενδιαφερομένων.
Η κατασκευή της σήραγγας είχε αποφασιστεί με δημοψήφισμα το 1982 και επιταχύνθηκε λόγω της απόφασης, πάλι με δημοψήφισμα, να απαγορευθούν οι μεταφορές εμπορευμάτων από το αλπικό οδικό δίκτυο. Η έντονη συγκίνηση στη φωνή της υπουργού Μεταφορών της Ελβετίας Ντόρις Λόιτχαρντ, κατά την τελετή των εγκαινίων, απηχεί τα αισθήματα υπερηφάνειας των Ελβετών για το κατασκευαστικό αυτό επίτευγμα.
Το έργο κατασκευάστηκε εντός χρονοδιαγράμματος (17 χρόνια) και εντός οικονομικού προϋπολογισμού (12 δισ. δολάρια), αλλά έπεσε τραγικά έξω στον προϋπολογισμό του αίματος. «Θέλαμε να ολοκληρωθεί η σήραγγα χωρίς θύματα, αλλά δεν το καταφέραμε», αναγνώρισε χθες ο επικεφαλής της εταιρείας AlpTransit, θυγατρικής των ελβετικών σιδηροδρόμων SBB, καθώς στη διάρκεια της κατασκευής βρήκαν τον θάνατο 9 εργάτες.
Η σήραγγα θα παραδοθεί στην κυκλοφορία στις 11 Δεκεμβρίου 2016, μειώνοντας τον χρόνο ταξιδιού από τη Ζυρίχη έως το Μιλάνο κατά 15 λεπτά για τα εμπορεύματα και κατά 30 λεπτά για τους επιβάτες. Η ολοκλήρωση της επόμενης σήραγγας στους πρόποδες του Τσένερι, μήκους 15 χιλιομέτρων, το 2020, θα αυξήσει την εξοικονόμηση χρόνου στα 50 λεπτά.
Από τα βάθη του όρους Γκότχαρντ θα διέρχονται δύο επιβατικοί και έξι εμπορικοί συρμοί την ώρα, με ταχύτητες που θα φθάνουν τα 250 χλμ./ώρα για τους επιβατικούς συρμούς και τα 100 χλμ./ώρα για τους εμπορικούς. Ως προς τη μεταφορά εμπορευμάτων, το μεγάλο κέρδος δεν βρίσκεται στην επιτάχυνση της μεταφοράς αλλά στη δυνατότητα κάθε μηχανής να μεταφέρει 44% μεγαλύτερο βάρος εμπορευμάτων, λόγω των ηπιότερων κλίσεων.
Σύστημα διάσωσης
Εως σήμερα τα τρένα ανεβαίνουν σε ύψος 1.150 μέτρων, προκειμένου να διασχίσουν τη σήραγγα του 1882. Η σύγχρονη σήραγγα «τρυπάει» το βουνό σε ύψος μόλις 550 μέτρων. Για το ενδεχόμενο βλάβης, ακόμη και πυρκαγιάς στη σήραγγα, έχει προβλεφθεί σύστημα διάσωσης των επιβατών με τις δικές τους δυνάμεις, δηλαδή με τη χρήση δεκάδων εξόδων κινδύνου που οδηγούν στην παράλληλη σήραγγα, όπου θα αναμένει συρμός διάσωσης.