Ο Ντέιβιντ Κάμερον δεν έχει να κατηγορήσει κανέναν, παρά τον ίδιο του τον εαυτό, για το τι έπεται την επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος. Αυτό αποδεικνύει μια μικρή αναδρομή στο 2013, όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός, πολιορκούμενος από την ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα του κόμματός του, υποσχέθηκε ότι αν επανεκλεγεί στο αξίωμά του το 2015 θα δρομολογήσει τη διενέργεια δημοψηφίσματος αναφορικά με το μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η κίνηση αυτή τότε δεν έμοιαζε παρά με ένα τέχνασμα χαμηλού ρίσκου, που σκόπευε να κατευνάσει τους εσωκομματικούς αντιπάλους του Βρετανού πρωθυπουργού, ωστόσο, σε βάθος χρόνου έγινε αντιληπτό ότι μπορεί μελλοντικά να πλήξει ανεπανόρθωτα τη βρετανική οικονομία, να καθορίσει την πορεία του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλές γενιές και να κρίνει το πολιτικό μέλλον του ίδιου του Κάμερον.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα ο Κάμερον προειδοποίησε για τον αμετάκλητο χαρακτήρα του αποτελέσματος, κάνοντας έκκληση στους ηλικιωμένους ψηφοφόρους, η πλειοψηφία των οποίων τάσσεται υπέρ του Brexit, να προβληματιστούν για το τι θέλουν να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές. Μολονότι η έκβαση του δημοψηφίσματος θα κρίνει το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου σε πολλούς τομείς, πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι το μέλλον του Βρετανού πρωθυπουργού έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, ανεξάρτητα από την πορεία που θα επιλέξει να ακολουθήσει η χώρα, καθώς το Συντηρητικό Κόμμα είναι πιο διχασμένο από ποτέ και οι εσωκομματικοί ανταγωνιστές του πρωθυπουργού καραδοκούν για να σφετεριστούν τη θέση του.
Ο Μάρτιν Γουλφ, οικονομικός αρθρογράφος στους Financial Times, χαρακτήρισε το δημοψήφισμα «την πιο ανεύθυνη πράξη από βρετανική κυβέρνηση που έχει δει στη ζωή του», τονίζοντας την πιθανότητα το Brexit να έχει καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία της χώρας. Πριν γίνουν γνωστές αυτές οι συνέπειες, ο διχασμός του δημοψηφίσματος έχει ήδη προλάβει να δηλητηριάσει τον δημόσιο διάλογο με ισχυρές δόσεις ξενοφοβίας, ρατσισμού και ισλαμοφοβίας και να σημαδευθεί από τη δολοφονία της βουλευτού των Εργατικών, Τζο Κοξ. «Ποιος έβαλε τη Βρετανία σε αυτή την κατάσταση;» αναρωτήθηκε ο Στίβεν Φίλντινγκ, καθηγητής πολιτικής ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, τονίζοντας την πλήρη ευθύνη του Κάμερον, ο οποίος πιστεύοντας σε μία εύκολη νίκη του Bremain έχει πλέον πληγεί ανεπανόρθωτα ό,τι κι αν συμβεί. Αν υπερισχύσει το Brexit, οι πιθανότητες να παραμείνει ο Κάμερον στην εξουσία είναι ελάχιστες, ανέφερε ο Τιμ Μπέιλ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, τονίζοντας ότι «θα πέσει ως εκείνος που υπολόγισε λανθασμένα, βγάζοντάς μας από την Ευρώπη σχεδόν κατά λάθος». Τα πράγματα δεν θα είναι καλύτερα για τον Κάμερον και σε περίπτωση νίκης του Remain, ανέφερε ο ίδιος, υπογραμμίζοντας ότι η πενιχρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία των Συντηρητικών, σε συνδυασμό με την ύπαρξη αρκετών ευρωσκεπτικιστών στο κόμμα, θα καταστήσει τον πρωθυπουργό ευάλωτο σε εκβιασμούς και πιέσεις, προερχόμενες από το εσωτερικό του κόμματός του.
Μέσον κατευνασμού
Είναι υπαρκτές και οι φωνές που θεωρούν την κίνηση του Κάμερον αναγκαία, ως μέσον κατευνασμού της ευρωσκεπτικιστικής πτέρυγας των Τόρις και υπονόμευσης του Κόμματος Ανεξαρτησίας (UKIP) του Νάιτζελ Φάρατζ. Ο Τσαρλς Λιούινγκτον, πρώην υπεύθυνος για ζητήματα επικοινωνίας στους Τόρις, είχε δηλώσει από το 2013 ότι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος είναι αναγκαία, λόγω του πανικού που έφερε στο εσωτερικό του κόμματος η άνοδος του UKIP. «Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να αποφύγει την υπόσχεση για διενέργεια δημοψηφίσματος» είχε πει ο Λιούινγκτον, επικαλούμενος τη διογκωμένη ανησυχία πολλών Συντηρητικών βουλευτών, ότι θα χάσουν τις βουλευτικές θέσεις τους σε περιοχές όπου το UKIP εμφανίζεται εξαιρετικά ισχυρό. Η άποψη αυτή δέχθηκε την κριτική του Τόνι Τράβερς, καθηγητή για θέματα κυβερνητικής πολιτικής στο London School Of Economics, ο οποίος επέκρινε την επιλογή από πλευράς του πρωθυπουργού του κομματικού και μικροπολιτικού συμφέροντος έναντι του εθνικού.
Τέλος, σύμφωνα με τον Νίκολας Σόαμς, εγγονό του Ουίνστον Τσώρτσιλ και στενό φίλο του Κάμερον, η αποτυχία του τελευταίου και των προκατόχων του έγκειται στην επιλογή τους να κατευνάσουν τους σκληροπυρηνικούς ευρωσκεπτικιστές του κόμματος, αντί να έρθουν σε ανοιχτή αντιπαράθεση μαζί τους. «Εάν έχεις μπροστά σου έναν γερμανικό ποιμενικό, ο οποίος μουγκρίζει και δείχνει τα δόντια του, μπορείς να τον αντιμετωπίσεις με δύο τρόπους. Είτε να τον χτυπήσεις ελαφρά στο κεφάλι, δεχόμενος στη συνέχεια το δάγκωμά του, είτε απλώς να τον κλωτσήσεις πολύ δυνατά», ανέφερε σχετικά.