Να μια είδηση που θα έπρεπε να είχε δημοσιευθεί πριν από περίπου 12 χρόνια: το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ανοίγει επιτέλους τις πόρτες του στο κοινό στα τέλη Οκτωβρίου. Μη βιαστείτε να πανηγυρίσετε.
Πρόκειται μόνο για ένα τμήμα τού ήδη ολοκληρωμένου κτιρίου, που αφορά τον χώρο παρουσίασης των περιοδικών εκθέσεων. Για να κοπεί η κορδέλα στα επίσημα εγκαίνια, θα πρέπει να περιμένουμε –σύμφωνα με την εκτίμηση της διευθύντριας Κατερίνας Κοσκινά– ακόμη έναν χρόνο, δηλαδή το φθινόπωρο του 2017. Εως τότε όμως, οι επισκέπτες θα έχουν επιτέλους πρόσβαση σε εκθέσεις που θα πραγματοποιούνται στο υπόγειο του Φιξ, αλλά όχι στη μόνιμη συλλογή, που δεν έχει ακόμα μπει στη θέση της.
Η «προθέρμανση» του χώρου είχε άλλωστε ξεκινήσει με ορισμένες δράσεις από την άνοιξη και μετά. Σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά, η διευθύντρια ανακοίνωσε τα τελευταία ευχάριστα νέα: αντί να περιμένει να τελειώσουν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες προς την ολοκλήρωση, τόσο η διεύθυνση του ΕΜΣΤ όσο και το υπουργείο Πολιτισμού προέκριναν τη λύση της ταχύτερης αλλά μερικής έναρξης. Ποιες είναι οι χρονοβόρες εκκρεμότητες; Το κτίριο είναι έτοιμο, έγινε επίσημη παραλαβή, ενώ απορρίφθηκε και στο σύνολό της η αγωγή της εταιρείας ΒΙΟΤΕΡ. Ομως, η πρόσληψη του προσωπικού συνεχίζεται. Χρειάζονται περίπου 90 άτομα και μέχρι στιγμής υπάρχουν 45, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι με απόσπαση. (Και ως γνωστόν δεν σημαίνει ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούν να καλυφθούν όλες οι απαραίτητες ειδικότητες.)
Η μουσειολογική – μουσειογραφική μελέτη που αφορά την τοποθέτηση της μόνιμης συλλογής έχει εγκριθεί. Το σημαντικό όμως είναι ότι δεν είναι έτοιμος ο εσωτερικός κανονισμός και έτσι το Ιδρυμα Νιάρχου δεν μπορεί να εντάξει ακόμα το έργο στο πρόγραμμά του ώστε να αποδεσμευτούν οι πόροι της μεγάλης δωρεάς. Πλην όμως υπάρχει η πρόθεση να ζητηθεί από το ίδρυμα να δώσει κάποια χρήματα για τις περιοδικές εκθέσεις που ετοιμάζει. Οσο για την οικονομική του κατάσταση, το ΕΜΣΤ θα λάβει τώρα την τρίτη δόση από την ενίσχυση των 4,5 εκατ. ευρώ που προέρχεται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός του μουσείου ήταν 400.000 ευρώ για το 2015, το ίδιο ποσό για το 2016, ενώ το 2017 έχει αυξηθεί, χωρίς όμως να δοθεί στον Τύπο ακριβές ποσό.
Χθες ανακοινώθηκαν τα πρώτα δύο μεγάλα γεγονότα που πρόκειται να φιλοξενηθούν στους χώρους περιοδικών εκθέσεων το 2016-2017. Ποδαρικό θα κάνει το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αμβέρσας σε μια συμπαραγωγή με το ΕΜΣΤ που θα έχει τίτλο «Κρίσιμοι Διάλογοι, Αθήνα – Αμβέρσα». Θα εγκαινιαστεί στις 31 Οκτωβρίου και θα περιλαμβάνει 70 έργα σε 22 θεματικές από τις μόνιμες συλλογές των δύο ιδρυμάτων. Θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου και τον Απρίλιο θα μεταφερθεί στο Βέλγιο. Ο διευθυντής του Μουσείου της Αμβέρσας, Μπαρτ ντε Μπέρε, έδωσε μεγάλη έμφαση στη συνεργασία με την Αθήνα, λέγοντας πως «το μέλλον συμβαίνει εδώ». Η δεύτερη μεγάλη έκθεση που θα ανοίξει το 2017 θα αποτελεί πλέον μέρος της γνωστής μας Documenta που έχει τίτλο «Μαθαίνοντας από την Αθήνα», η οποία αρχίζει στις 8 Απριλίου. Ακόμα δεν γνωρίζουμε σε ποιους συνολικά χώρους θα φιλοξενηθεί, όμως το ΕΜΣΤ θα είναι ανάμεσα σε αυτούς.
Εν τω μεταξύ, θα υπάρχουν και μερικές μικρότερου βεληνεκούς δράσεις που εντάσσονται στο πρόγραμμα «Προλεγόμενα». Στις 1 & 2 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Dancing Athens, θα παρουσιαστεί στο ΕΜΣΤ μία παραγωγή της Στέγης, μια «αναδρομική» της πρώιμης δουλειάς της χορογράφου Τρίσα Μπράουν, καθώς και άλλες εκδηλώσεις που θα κρατούν το μουσείο σε διάλογο με το κοινό. Ας ελπίσουμε ότι, παρότι οι αίθουσες είναι ακόμα άδειες, ο κόσμος θα έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στο κτίριο και να φανταστεί πώς θα είναι το μουσείο που θα ήταν έτοιμο για τους Ολυμπιακούς του 2004.