Ιταλία: Διατεθειμένος να παραμείνει έως την Παρασκευή ο Ρέντσι – Τα επικρατέστερα σενάρια μετά το «όχι» στο δημοψήφισμα

Ιταλία: Διατεθειμένος να παραμείνει έως την Παρασκευή ο Ρέντσι – Τα επικρατέστερα σενάρια μετά το «όχι» στο δημοψήφισμα

6' 35" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Να καθυστερήσει την παραίτησή του ζήτησε από τον Ματέο Ρέντσι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, μέχρι να ψηφισθεί από το κοινοβούλιο ο προϋπολογισμός για το 2017. Η επικύρωση του ιταλικού προϋπολογισμού μπορεί να πραγματοποιηθεί αρκετά σύντομα, δηλαδή ακόμη και αυτή την Παρασκευή. 

Το γραφείο του Ματαρέλα εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφέρεται ότι ο Ρέντσι τόνισε πως δεν μπορεί να παραμείνει πλέον στην εξουσία. Ο Ιταλός Πρόεδρος της Δημοκρατίας του ζήτησε να διατηρήσει το αξίωμα του, καθώς η παραίτησή του θα δημιουργούσε την ενεργοποίηση έκτακτων κανονισμών για τη χρηματοδότηση των κρατικών αναγκών. Μόλις ψηφισθεί ο ετήσιος προϋπολογισμός, ο Ματαρέλα θα δεχθεί την παραίτηση του Ιταλού πρωθυπουργού.

O Ρέντσι, από την πλευρά του φέρεται διατεθείμενος να παραμείνει στη θέση του πρωθυπουργό μέχρι την Παρασκευή, όπως αναφέρει το τηλεοπτικό κανάλι RAI, αλλά πιθανότατα σχεδιάζει να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης για την επίσπευση της διαδικασίας επικύρωδης του προϋπολογισμού. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ωστόσο έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα προσφέρουν καμία υποστήριξη.

Το μέλλον της Ιταλίας βρίσκεται «στα χέρια» του Ιταλού Προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα, στον απόηχο της ήττας του Ρέντσι στο δημοψήφισμα για την συνταγματική μεταρρύθμιση.

Το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης του Ματέο Ρέντσι συνεδρίασε στις 18.30. Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας έφθασε λίγο αργότερα στο προεδρικό μέγαρο, όπου θα υπέβαλε την παραίτηση του ιδίου και της κυβέρνησής του. Στενοί συνεργάτες του Ρέντσι αναφέρουν ότι ο ίδιος δεν σκοπεύει να αποσυρθεί από την πολιτική ή να εγκαταλείψει την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος.

Σε σύντομη γραπτή δήλωσή του, ο Ιταλός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα είχε υπογραμμίσει νωρίτερα ότι «υπάρχουν γεγονότα και δεσμεύσεις και οι θεσμοί πρέπει να εγγυηθούν τον σεβασμό τους, προσφέροντας απαντήσεις στο ύψος των περιστάσεων»- δήλωση που υποδηλώνει ότι δεν προσανατολίζεται στην άμεση προκήρυξη βουλευτικών εκλογών.

Σενάρια για την απουσία Πάντοαν

Η ιταλική εφημερίδα La Repubblica αναφέρθηκε στην «ύποπτη» απουσία του υπουργού Οικονομικών της Ιταλίας, Πιερ Κάρλο Πάντοαν από το σημερινό Eurogroup, καθώς στη θέση του παρευρέθηκε ο γ.γ. του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών, Βιντσέντσο Λα Βία.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, η απουσία οφείλεται μάλλον στην επικείμενη παραίτηση του Ρέντσι και της κυβέρνησής του. Η La Repubblica θεωρούσε βέβαια πιθανό να σχετίζεται με πρόθεση του Σέρτζιο Ματαρέλλα να δώσει ακόμη και σήμερα εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης, κάτι που ωστόσο δε συνέβη.

Ο Πάντοαν συμπεριλαμβάνεται στους επικρατέστερους υποψήφιους για την πρωθυπουργία, σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης.

Πρωταρχικός στόχος άλλωστε του Ματαρέλα, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, θα είναι η διασφάλιση της απαραίτητης πλειοψηφίας για τον σχηματισμό μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης, εάν επιθυμεί να αποφύγει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.

Η La Repubblica εκτιμά πάντως ότι η απουσία του Πάντοαν από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης δεν βοηθά την χώρα, από την στιγμή που ο ιταλικός προϋπολογισμός για το 2017 είναι ακόμη υπό εξέταση και το Eurogroup ετοιμάζεται πιθανότατα να ζητήσει από την Ιταλία μείωση των δαπανών του δημοσίου.

Ο Ματέο Ρέντσι που είχε συνδέσει εξαρχής άμεσα την παραμονή του ή όχι στην εξουσία με την έκβαση του δημοψηφίσματος ανέλαβε την ευθύνη της ήττας σε τηλεοπτικό του διάγγελμα λίγο μετά τη μία τα ξημερώματα ώρα Ελλάδος και ανακοίνωσε ότι «πριν υποβάλει την παραίτησή του το απόγευμα της Δευτέρας θα συγκαλέσει συνεδρίαση του τελευταίου υπουργικού συμβουλίου». Έδωσε μάλιστα την διαβεβαίωση ότι η κυβέρνησή του θα δουλέψει, πριν παραιτηθεί, για την τελική έγκριση του προϋπολογισμού του 2017 και για τα τελευταία μέτρα υπέρ των σεισμοπαθών».

«Έχασα και το λέω με δυνατή φωνή, έκανα ότι μπορούσα, αλλά με την ήττα δεν μπορείς να σφυρίζεις αδιάφορα», τόνισε ο Ιταλός κεντροαριστερός πρωθυπουργός. Ευχαρίστησε την σύζυγό του Ανιέζε και τα παιδιά του, με έντονη συγκίνηση. «Για να αλλάξουμε το πολιτικό σύστημα, δεν μπορούμε να μείνουμε γραπωμένοι στις καρέκλες μας», δήλωσε ο Ρέντσι, και εξήγησε ότι «οι ηγέτες του μετώπου του όχι θα πρέπει να αναλάβουν, τώρα, την πρωτοβουλία για την έγκριση νέου εκλογικού νόμου». «Μπορεί να χάσει, κανείς, ένα δημοψήφισμα, αλλά η χώρα μας είναι η ωραιότερη του κόσμου», είπε, παράλληλα, ο επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το υπουργείο Εσωτερικών της Ιταλίας υπέρ του «όχι» στο δημοψήφισμα ψήφισε περίπου το 59,5% ενώ η συμμετοχή κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα αγγίζοντας το 70%. 

Οι 3 επιλογές του Ματαρέλα

Σε ό,τι αφορά πάντως τις επιλογές που βρίσκονται στο τραπέζι από δω και στο εξής, αυτές είναι οι ακόλουθες: Κατ'αρχήν ο Σέρτζιο Ματαρέλα θα μπορούσε να ζητήσει εκ νέου από τον Ρέντσι να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Θεωρητικά, θα μπορούσε να κερδίσει την ψήφο εμπιστοσύνης στην ιταλική Βουλή είτε με την παρούσα πλειοψηφία ή με μια νέα στην οποία θα περιλαμβάνεται και το κεντροδεξιό κόμμα Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Ωστόσο, αυτό το σενάριο φαίνεται να χάνει την ισχύ του αν αναλογιστεί κανείς ότι στο διάγγελμά του ο Ρέντσι τόνισε πως «η εμπειρία του στην κυβέρνηση σταματά εδώ».

Ενα άλλο σενάριο που φαντάζει και ως το πιο πιθανό είναι ο διορισμός από τον Ματαρέλα ενός νέου επικεφαλής της κυβέρνησης με τη στήριξη της υπάρχουσας πλειοψηφίας ή μιας νέας διευρυμένης πλειοψηφίας. Τα ονόματα που έχουν ήδη «κυκλοφορήσει» για την θέση είναι αυτά του υπουργού Οικονομικών Πιερ Κάρλο Παντοάν και του επικεφαλής της Γερουσίας Πιέτρο Γκράσο. Η κυβέρνηση αυτή θα επιφορτιζόταν με το «έργο» της έγκρισης του προϋπολογισμού του 2017 στο κοινοβούλιο και με την τροποποίηση του νέου εκλογικού νόμου πριν από τη διεξαγωγή νέων εκλογών. Ο νέος πρωθυπουργός θα μπορούσε ακόμη και να συνεχίσει έως το τέλος της παρούσας κοινοβουλευτικής θητείας τον Φεβρουάριο του 2018, μια κίνηση που ωστόσο θα προκαλούσε αντιδράσεις στους κόλπους του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, που ζητά εκλογές το συντομότερο.

Το τρίτο και πιο απίθανο σενάριο είναι η άμεση διάλυση του κοινοβουλίου. Οπως ορίζει η πρόσφατη εκλογική μεταρρύθμιση το πρώτο κόμμα πριμοδοτείται στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ η ματαίωση της συνταγματικής μεταρρύθμισης της Γερουσίας διατηρεί το αναλογικό σύστημα, καθιστώντας τα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου ασύμβατα. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, το οποίο οι δημοσκοπήσεις δίνουν νικητή σε περίπτωση εκλογών με το ισχύον πλειοψηφικό σύστημα, επιδιώκει την προσφυγή στις κάλπες το συντομότερο δυνατόν. Ομως όλες οι άλλες πολιτικές παρατάξεις είναι αντίθετες με τη διεξαγωγή εκλογών πριν από την επιστροφή σε ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα ακριβώς επειδή φοβούνται μια νίκη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και προτιμούν να προηγηθεί η τροποίηση του εκλογικού νόμου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Οσο για τον ίδιο τον Ματέο Ρέντσι δεν είναι λίγοι αυτοί που σχολιάζουν πως οι ρυθμοί με τους οποίους έπεσε από την εξουσία αντικατοπτρίζουν τους ρυθμούς με τους οποίους αναρριχήθηκε σε αυτήν έπειτα από ένα «εσωτερικό πραξικόπημα» στο Δημοκρατικό Κόμμα σε βάρος του τότε πρωθυπουργού Ενρίκο Λέτα.

Το νεαρό της ηλικίας του, μόλις 39 ετών, όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας, τον Φεβρουάριο του 2014 και το γεγονός ότι δεν είχε μετάσχει ποτέ σε κυβερνητικό σχήμα ούτε είχε εκλεγεί ποτέ βουλευτής, δεν φάνηκαν να μετριάζουν τον ενθουσιασμό αυτών που έβλεπαν στον Ρέντσι έναν «αέρα αλλαγής».

Μεταξύ των υποσχέσεων Ρέντσι ήταν οι πιο γρήγορες ιδιωτικοποιήσεις, πιο ελεύθερες απολύσεις, περικοπές δαπανών ύψους 32 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2016 και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ είχε δεσμευτεί «να βγάλει τη χώρα από το τέλμα» διά της οδού των διαρθρωτικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων.

Σταθεροποιήθηκε το ευρώ

Παρά την αρχική πτώση του τη στιγμή της ανακοίνωσης του αποτελέσματος του ιταλικού δημοψηφίσματος, το ευρώ σταθεροποιήθηκε και βρίσκεται έναντι του δολαρίου στα 1,076 δολάρια- το υψηλότερο επίπεδο στο οποίο έχει βρεθεί από τα μέσα Νοεμβρίου. Η στερλίνα «έπεσε» κατά 1% έναντι του ευρώ στα 1,1812.

Οι τραπεζικές μετοχές άνοιξαν τη Δευτέρα σε αρκετά χαμηλά επίπεδα, ανέκαψαν προσωρινά, αλλά γρήγορα «βυθίστηκαν» εκ νέου. Οι μετοχές της BMPS έκλεισαν με απώλειες 4,2%, ενώ της μεγαλύτερης ιταλικής τράπεζας, UniCredit με απώλειες 3,4%

Η Banca Popolare di Milano «κατρακύλησε» 7,4%.

«Εάν δεν υπάρξει λύση στην κυβερνητική κρίση μέσα σε μερικές εβδομάδες, οι αγορές θα γίνουν πάλι νευρικές», σχολίασε ο Λορέντζο Κοντόνιο, πρώην αξιωματούχος του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών. «Πιθανώς η αύξηση κεφαλαίου της Monte dei Paschi θα αναβληθεί ή θα ακυρωθεί», πρόσθεσε ο ίδιος.

Διαβάστε περισσότερα

Ιταλία και Ευρωζώνη: Η δύσκολη επόμενη ημέρα

Άμεση Ανάλυση: Τα τέσσερα διδάγματα από το όχι στην Ιταλία και το αισιόδοξο μήνυμα της Αυστρίας

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή