Ο πιτσιρικάς με τα μεγάλα μαύρα γυαλιά ηλίου, το καλοκαιρινό φανελάκι με το μότο «I Love Life» που βγάζει ειρωνικά τη γλώσσα σε έναν τοίχο της οδού Πειραιώς, έγινε το 2012 μία από τις διασημότερες εικαστικές αποτυπώσεις της ελληνικής κρίσης όταν εμφανίστηκε στα ρεπορτάζ των εφημερίδων New York Times, Guardian και άλλων μέσων ενημέρωσης. Το ασπρόμαυρο σχέδιο έκανε ακόμα πιο δυνατή την αντίθεση με την κατακόκκινη καρδιά που έστελνε ένα εύγλωττο μήνυμα από έναν νέο καλλιτέχνη. Ενα σχόλιο για το δικαίωμα στη ζωή, στο όνειρο και στο μέλλον, σε μια χώρα που τότε ακροβατούσε –τι έχει αλλάξει άραγε;– στην κόψη του ξυραφιού.
Από τότε τα ανήσυχα, θλιμμένα ή σκανταλιάρικα «παιδιά» του STMTS, κατά κόσμον Σταμάτη Μήτσιου, άρχισαν να εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα στους τοίχους της Αθήνας και να προβληματίζουν για το μέλλον μιας γενιάς που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον όπου η αβεβαιότητα έχει γίνει μόνιμη εγκατάσταση.
Γεννημένος στην Αθήνα, ο 23χρονος τελειόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών άρχισε να σκιτσάρει μανιωδώς στο Λύκειο και όταν έμαθε για την ύπαρξη της ΑΣΚΤ ήταν πια ξεκάθαρο τι ήθελε να κάνει στη ζωή του. Η γενιά του άρχισε να αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στην κανονικότητα της ζωής και να μπαίνει στον κόσμο των ενηλίκων νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθως. «Από το Γυμνάσιο ξέρουμε ότι δεν υπάρχει εύκολο μέλλον, ότι τα πράγματα θα είναι δύσκολα», σημειώνει.
Μεγαλώνοντας, έβλεπε να διαμορφώνεται γύρω του μια αντιφατική εποχή, που ενώ εκμηδένιζε τις αποστάσεις, την ίδια στιγμή έθετε ορατά και αόρατα, όπως λέει, όρια. Ετσι, το θέμα του ορίου δεν θα μπορούσε να λείπει από το έργο του. «Ξεκίνησα από τον δρόμο και ήταν σαν να περνούσα μια διαχωριστική γραμμή. Βασικό στο έργο μου είναι η γραμμή ως εικαστικό στοιχείο και ως εννοιολογικό με την έννοια του συνόρου», τονίζει ο Σταμάτης Μήτσιος.
Τα ζωγραφικά έργα του νεαρού καλλιτέχνη που μπολιάζουν τις επιρροές της χαρακτικής, την ακαδημαϊκή ζωγραφική και την αισθητική του street art με μια φρέσκια ματιά «σπάνε» τα όρια μεταξύ των τεχνών και παρουσιάζονται στην πρώτη του ατομική έκθεση «Crossing the lines» στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών (από 8/12). Τα «παιδιά» του 23χρονου Μήτσιου κοιτούν πίσω από συρματοπλέγματα, ατενίζουν ανοιχτές θάλασσες σε ένα διάλειμμα αισιοδοξίας, προσπαθούν να περάσουν πάνω από φράχτες σε ένα σχόλιο για το μεταναστευτικό και τα σύνορα που άλλοτε προστατεύουν και άλλοτε εγκλωβίζουν. «Ζωγραφίζω παιδιά όχι επειδή είναι γλυκούλικα αλλά τα χρησιμοποιώ ως εργαλεία, ως σύμβολα. Τα παιδιά κανονικά συμβολίζουν την αθωότητα αλλά λένε ή κάνουν πράγματα που ταιριάζουν σε μεγάλους και αυτό βγάζει μια ειρωνεία», τονίζει.
Τα τελευταία χρόνια η είσοδος καλλιτεχνών του «δρόμου» σε χώρους τέχνης είναι κάτι που συμβαίνει και έχει προκαλέσει ανανέωση στον «κουρασμένο κόσμο της τέχνης», όπως σημειώνει ο ιστορικός τέχνης Θανάσης Μουτσόπουλος για την έκθεση του Σταμάτη Μήτσιου. Ο κ. Μήτσιος έχει περάσει αυτό το «σύνορο» απροβλημάτιστα με συμμετοχές του σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα (Μουσείο Μπενάκη, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση) και στο εξωτερικό (Γαλλία, ΗΠΑ) και συνεργασίες (εκδ. Πατάκη, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών) χωρίς να έχει σταματήσει τη street art. «Για μένα δεν υπάρχει στην πραγματικότητα αυτό το σύνορο. Η δημιουργία δεν έχει όρια», σημειώνει.
Ο πιτσιρικάς της Πειραιώς έφτασε και μέχρι τα κοινωνικά δίκτυα της Μπρίτνεϊ Σπίαρς μου λέει ο Σταμάτης, χωρίς να εννοεί κάτι περισσότερο από το ίδιο το γεγονός. «Δεν είμαι φαν, δεν με ενδιαφέρει το πρόσωπο αλλά είναι ενδιαφέρον που μια σελέμπριτι ή κάποιος από το επιτελείο της ασχολήθηκε με κάτι που γίνεται πολύ μακριά από την ίδια», συμπληρώνει. Πάντως και η Μπρίτνεϊ –όπως οι Τimes και ο Guardian– συνέβαλε άθελά της ώστε η τέχνη ενός νέου υποσχόμενου καλλιτέχνη να ξεπεράσει τα ελληνικά γεωγραφικά όρια. Τα όρια μπορούν να καταρριφθούν με ένα κλικ.