H Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ δεν βιάζεται να αρθεί η διχογνωμία μεταξύ Ε.Ε. και ΔΝΤ. Το μήνυμα αυτό δόθηκε και στον Ελληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, κατά τη συνάντησή τους, την Παρασκευή, στο Βερολίνο. Με την ανάληψη της προεδρίας των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Ντόναλντ Τραμπ, η γερμανική κυβέρνηση θέλει να δει εάν η νέα αμερικανική κυβέρνηση εξακολουθεί να «ανεβάζει» το ελληνικό ζήτημα όσο ψηλά το «ανέβαζε» η κυβέρνηση Ομπάμα.
Καθώς το ΔΝΤ έχει διαμηνύσει στο Βερολίνο ότι δεν ενθουσιάζεται με την ιδέα της συμμετοχής του στο ελληνικό πρόγραμμα, στη γερμανική πρωτεύουσα πιστεύουν πως οι προθέσεις του Τράμπ ίσως διευκολύνουν την ηγεσία του Ταμείου να δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να συμμετάσχει περαιτέρω στο πρόγραμμα. Ετσι το ΔΝΤ θα αποχωρήσει οικειοθελώς από αυτό και η γερμανική κυβέρνηση θα παρουσιάσει το γεγονός σαν κάτι αντικειμενικό στο γερμανικό Κοινοβούλιο. «Εως τον Απρίλιο δεν υπάρχουν επείγουσες ανάγκες πληρωμών για το ελληνικό πρόγραμμα…» είπε στην «Κ» αξιόπιστη πηγή που παρακολούθησε τις ελληνογερμανικές συνομιλίες στο Βερολίνο.
Τόσο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας όσο και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος επιχείρησαν να υποβαθμίσουν το θέμα του πακέτου παροχών προς τους συνταξιούχους σε δευτερεύον ζήτημα, επιλέγοντας πιο αυτοκριτικούς τόνους σε σχέση με εκείνους που είχαν χρησιμοποιηθεί στην Αθήνα.
Το κρίσιμο ζήτημα
Πηγές του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι το ύψος του ποσού που θα εκταμιευτεί σαν έκτακτο βοήθημα στους συνταξιούχους –«το ποσό είναι ανάξιο λόγου», είπε χαρακτηριστικά στην «Κ» αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του–, αλλά το γεγονός ότι η ελληνική πλευρά προχώρησε χωρίς να έχει συνεννοηθεί με τους εταίρους της «και μάλιστα στο μέσον μιας διαπραγμάτευσης». Πηγές πάντως κοντά στις συζητήσεις στο Βερολίνο διαβεβαίωναν ότι το πρόβλημα θα λυθεί στην επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, αφού δοθούν οι αναγκαίες εξηγήσεις.
Χρησιμοποιώντας γεωπολιτικά επιχειρήματα για την ανάγκη πολιτικής σταθερότητας στη χώρα μας, ο Ελληνας πρωθυπουργός προσπάθησε να πείσει τη γερμανική πλευρά για την ανάγκη να μην περιγραφούν από τώρα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν μετά το 2018.
«Καμία κυβέρνηση στην Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο», φέρεται να είπε σε περισσότερους του ενός συνομιλητές του.
Ενώ όμως συνάντησε ευήκοα ώτα στους «Πράσινους» και στο κόμμα της Αριστεράς, τόσο η κ. Μέρκελ όσο και ο Σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ κατέστησαν σαφές στον κ. Τσίπρα ότι έχουν μικρά περιθώρια να επιβάλουν «οδικό χάρτη» στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ο κ. Γκάμπριελ, πάντως, βρήκε εύλογο το επιχείρημα του Ελληνα πρωθυπουργού σχετικά με μέτρα που θα μπορούσαν αναλυτικά να συναρτώνται με τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018.
O κ. Τσίπρας έχοντας προειδοποιηθεί από τη γερμανική πλευρά ότι τα περιθώρια της κ. Μέρκελ είναι μικρά σε σχέση με το ελληνικό πρόγραμμα, προσπάθησε να παίξει το χαρτί που είχε παίξει και ο κ. Σαμαράς στην επίσκεψή του στο Βερολίνο το φθινόπωρο του 2014, επιδεικνύοντας τα αποτελέσματα της υπεραπόδοσης των εσόδων και της καλύτερης του αναμενομένου πορείας της οικονομίας.
Σύμφωνα με γερμανικές πηγές, η κ. Μέρκελ δεν μπήκε σε συζητήσεις για αριθμούς, παραπέμποντας στον κ. Σόιμπλε και στο Eurogroup, όπως είχε κάνει το 2014. Τότε, μετά τη συνομιλία με τον κ. Σαμαρά, ακολούθησε συνάντηση Σόιμπλε – Χαρδούβελη με θέμα την επιδιωκόμενη από την ελληνική πλευρά μείωση της φορολογίας. Ο κ. Σόιμπλε είχε πει τότε στον Ελληνα υπουργό Οικονομικών ότι «μείωση της φορολογίας δεν προβλέπεται στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών». Τέσσερις μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2015, η Ελλάδα είχε οδηγηθεί σε εκλογές.
Το χρονοδιάγραμμα
Η γερμανική πλευρά θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να δημιουργηθούν πρόσθετες δυσκολίες στο να κλείσει η παρούσα κυβέρνηση την τρέχουσα αξιολόγηση, κάτι που είναι δύσκολο να γίνει πριν από τα μέσα Ιανουαρίου. Ενα μήνα αργότερα, η Αγκελα Μέρκελ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα ακούσουν τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη στο Βερολίνο και ενώ το πιθανότερο είναι πως το θέμα της συμμετοχής του Ταμείου και των όρων –αν συμμετάσχει– δεν θα έχει διευκρινιστεί ακόμη.
Η Γερμανίδα καγκελάριος βέβαια είχε κι εκείνη τη δική της ατζέντα στη συνάντηση με τον κ. Τσίπρα, που είναι η διασφάλιση μιας σχετικής ηρεμίας στις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας μέχρι τις γερμανικές εκλογές. Η γερμανική κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις με το ζήτημα των οκτώ Τούρκων αξιωματικών και τις συνέπειες που μπορεί να έχει η εξέλιξη του όλου θέματος στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία. «Γνωρίζουμε ότι η συμφωνία της Ε.Ε. με την Τουρκία είναι εύθραυστη και ότι το πρώτο σημείο όπου θα παρουσιαστούν προβλήματα θα είναι τα ελληνοτουρκικά σύνορα…», είπε στην «Κ» υψηλόβαθμη πηγή του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών.