Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θεωρείται η λύση για εργαζόμενους και κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, τόσο στον χώρο της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης όσο και της κατάρτισης. Αν συνδυαστεί με την εκρηκτική αύξηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, αποτελεί τη νέα «φλέβα χρυσού» για τα πανεπιστήμια. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα, εκτός από το υπάρχον Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), τα προγράμματα του οποίου έχουν μεγάλη ζήτηση, και τα συμβατικά πανεπιστήμια προετοιμάζονται για τη δημιουργία εξ αποστάσεως μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει αυστηρό πλαίσιο κανόνων λειτουργίας και ελέγχου των εξ αποστάσεως προγραμμάτων. Ωστόσο, η επίσπευση του θεσμικού πλαισίου και των ελέγχων επιβάλλεται λόγω των… παράδοξων που παρατηρούνται σε προγράμματα που οργανώνονται σε Κύπρο και Βουλγαρία. Οι τζίροι είναι πολύ μεγάλοι, με δεδομένο ότι τα δίδακτρα κυμαίνονται περί τις 5.000 ευρώ ανά άτομο και το υπουργείο Παιδείας έχει θορυβηθεί, αφού πολλοί Ελληνες παρακολουθούν προγράμματα εξ αποστάσεως για να αυξήσουν τη μοριοδότησή τους σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ και στις λίστες των προσλήψεων συμβασιούχων. Μάλιστα, στελέχη των αρμόδιων υπηρεσιών κάνουν λόγο για σκάνδαλο, ενώ ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου θα ενημερώσει για το θέμα, την προσεχή Τετάρτη, τον υπουργό Παιδείας της Κύπρου, Κώστα Καδή. «Εξ αποστάσεως εκπαίδευση με ένα απλό… skype και με πρακτική άσκηση στα χαρτιά, δεν γίνεται», αναφέρει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας, Ιωάννης Παντής, ενώ το υπουργείο κάνει λόγο για 5.300 «ύποπτα» πτυχία. Συγκεκριμένα, ο κ. Γαβρόγλου ανέφερε πρόσφατα στη Βουλή ότι «σχετικά με τις αναγνωρίσεις του ΔΟΑΤΑΠ σε μεταπτυχιακά που προσφέρονται από ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου και της Ιταλίας και τις συμπράξεις με ΑΕΙ της χώρας μας, προκύπτουν θέματα εκτός ακαδημαϊκής ηθικής τάξης».
Ειδικότερα, ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι οι έλεγχοι του ελληνικού υπουργείου έχουν αποκαλύψει τα ακόλουθα:
• Σε πανεπιστήμιο της Κύπρου προσφέρονται μεταπτυχιακά προγράμματα εξ αποστάσεως σε πολύ μεγάλο αριθμό φοιτητών, που ξεπερνάει τους 600. Ωστόσο, οι έρευνες του ελληνικού υπουργείου για το ΑΕΙ δείχνουν να μην υπάρχει ο απαραίτητος αριθμός προσωπικού για τόσους φοιτητές, ενώ υπάρχουν πληροφορίες ότι θέσεις διδασκόντων κατέχουν Eλληνες που υπηρετούν και σε θέσεις στελεχών εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Η πληρωμή τους γίνεται χωρίς την έκδοση αποδείξεων.
• Το ελληνικό υπουργείο επιχείρησε να βάλει φρένο σε αυτές τις μεθόδους, ορίζοντας (μέσω του αρμόδιου ΔΟΑΤΑΠ) ότι οι πτυχιούχοι πρέπει να κάνουν πρακτική άσκηση στη χώρα που έχει έδρα το ΑΕΙ, και άρα να μένουν εκεί από τρεις έως έξι μήνες. Oμως, η ηγεσία του ιδρύματος παρέκαμψε τον όρο, κάνοντας συνεργασία με ελληνικό εκπαιδευτικό φορέα που προσφέρει την πρακτική άσκηση. «Για την προστασία των ενδιαφερομένων, τους συστήνουμε να συμβουλεύονται τον ΔΟΑΤΑΠ, αφού το σύνολο των σπουδών πρέπει να έχει γίνει σε ομοταγή ιδρύματα του εξωτερικού, και η πρακτική άσκηση είναι μέρος του προγράμματος σπουδών», ανέφερε στην «Κ» στέλεχος του ελληνικού υπoυργείου Παιδείας. Ετσι οι κάτοχοι εξ αποστάσεως μεταπτυχιακών εάν δεν προσκομίσουν στον ΔΟΑΤΑΠ βεβαίωση ότι η πρακτική άσκηση έγινε στη χώρα στην οποία απονέμεται ο τίτλος, δεν θα λαμβάνουν αναγνώριση του τίτλου και δεν θα μπορούν να τον αξιοποιήσουν για πρόσληψη.
• Θολό είναι το τοπίο και για περίπου 250 πτυχία από ιταλικό ΑΕΙ, με εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στην περίπτωση αυτή Ελληνες εκπαιδευτικοί που γνωρίζουν ιταλικά έκαναν όλη τη… δουλειά για τους φοιτητές (εργασίες κ.λπ.) που πήραν τελικά τον τίτλο, δίνοντας στους Ελληνες μία επιπλέον αμοιβή, πέραν των διδάκτρων.
• Στο στόχαστρο του υπουργείου έχουν μπει εξ αποστάσεως προγράμματα και σε χώρες της Βαλκανικής. Η πρώτη υποψία στην Αθήνα μπήκε όταν ένα στέλεχος του ελληνικού υπουργείου Παιδείας αναζήτησε τηλεφωνικά στο ΑΕΙ βαλκανικής χώρας έναν πανεπιστημιακό που ήταν ακαδημαϊκός σύμβουλος στο διδακτορικό Ελληνα φοιτητή. Και ενώ το διδακτορικό είχε δηλωθεί ότι γινόταν στα αγγλικά, ο σύμβουλος γνώριζε μόνο βασικές λέξεις της γλώσσας.
Το ελληνικό υπουργείο Παιδείας φέρεται να μην έχει –προς το παρόν– περιθώρια να κινηθεί για τις περιπτώσεις των πτυχίων αυτών, αφού έχουν αναγνωρισθεί ακαδημαϊκά. Ομως, το θεσμικό πλαίσιο που θα τεθεί για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα είναι αυστηρό και εξετάζεται η δυνατότητα οι έλεγχοι να μπορούν να γίνουν και αναδρομικά.