Από γκάφα σε γκάφα πηγαίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος στην προσπάθειά του να πάρει το «πράσινο φως» από το δασαρχείο για την επένδυση στο Ελληνικό. Επιθυμώντας να απεκδυθεί την ευθύνη της απόφασης, η οποία παραμένει ευαίσθητη πολιτικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, ζήτησε γνωμοδότηση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Τα ερωτήματα όμως που απηύθυνε ετέθησαν με λάθος τρόπο και έτσι… άνοιξαν νέα ζητήματα. Τα οποία το ΥΠΕΝ επιχειρεί να κλείσει με διευκρινιστική εγκύκλιο, δηλαδή με έναν ανυπόστατο από νομικής άποψης τρόπο.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Ενα από τα ζητήματα που πρέπει να ξεκαθαρίσουν κατά τη διαδικασία αδειοδότησης της επένδυσης στο Ελληνικό είναι αν στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου ή της παραλίας του Αγίου Κοσμά υπάρχουν δασικές εκτάσεις που πρέπει να προστατευθούν. Παρότι οι «υποψήφιες» εκτάσεις είναι στην πραγματικότητα ελάχιστες (ίσως μερικές συστάδες δέντρων σε ένα ακίνητο αρκετών χιλιάδων στρεμμάτων), ο επενδυτής ζητεί να κλείσει οριστικά το θέμα προκειμένου να συνεχιστεί η διαδικασία αδειοδότησης, υποστηρίζοντας ότι ανατρέπει τον σχεδιασμό του. Κι αν αυτό ακούγεται υπερβολικό, τότε πόσο παράλογο είναι ότι δημιουργείται θέμα για τη διατήρηση μερικών συστάδων πρασίνου, όταν στο ακίνητο πρόκειται να δημιουργηθεί πάρκο 2.000 στρεμμάτων και να υπάρξουν νέες φυτεύσεις σε όλες τις περιοχές.
Εν πάση περιπτώσει, αυτή είναι η πλευρά των επιχειρημάτων. Γιατί από νομικής άποψης τα πράγματα είναι κάπως πιο περίπλοκα: το δασαρχείο Πειραιά, στο οποίο υπάγεται διοικητικά η έκταση, έχει αρνηθεί έως σήμερα να εκδώσει την πράξη χαρακτηρισμού (που να ορίζει ότι δεν υπάρχουν προστατευτέες από τη δασική νομοθεσία εκτάσεις στο ακίνητο), επικαλούμενο διάφορες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, παρότι θα μπορούσε να είχε κλείσει άμεσα το ζήτημα, επέλεξε να μεταθέσει σε άλλον την ευθύνη, ζητώντας γνωμοδότηση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Η γνωμοδότηση κατέληξε ότι δεν μπορούν να θεωρηθούν ως δασικές εκτάσεις που φυτεύθηκαν τεχνητά από τον ιδιοκτήτη, το ελληνικό Δημόσιο, για αισθητικούς λόγους.
Ομως υπήρχε ένα πρόβλημα στη διατύπωση από το υπουργείο Περιβάλλοντος: το ερώτημα αφορούσε συγκεκριμένα σε «τεχνητές φυτεύσεις για καλλωπιστικούς λόγους βάσει φυτοτεχνικών μελετών». Το αποτέλεσμα ήταν ότι το δασαρχείο Πειραιά εξακολουθεί να αρνείται να εκδώσει την πράξη χαρακτηρισμού, καθώς δεν υπάρχουν… φυτοτεχνικές μελέτες, βάσει των οποίων το Δημόσιο να έκανε παλαιότερα φυτεύσεις δέντρων στο Ελληνικό και στον Αγιο Κοσμά!
Ετσι, με διευκρινιστική εγκύκλιο προ ημερών (την οποία υπογράφει ο αναπληρωτής ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος) το υπουργείο αναφέρει ότι «η ύπαρξη φυτοτεχνικών μελετών δεν αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση» στη γνωμοδότηση του ΝΣΚ. Με τον τρόπο αυτό, όμως, το ΥΠΕΝ επιχειρεί με μια εγκύκλιο (ένα εσωτερικό έγγραφο της διοίκησης που δεν έχει νομικά καμία δεσμευτική ισχύ για τον νομικό κόσμο) να ερμηνεύσει διασταλτικά το περιεχόμενο της γνωμοδότησης.
Υπάρχουν δύο τελευταία σημεία που αξίζει να τύχουν προσοχής στην παράλογη αυτή υπόθεση. Το πρώτο είναι ότι στο αναλυτικό σκεπτικό της γνωμοδότησης, το ΝΣΚ δεν θέτει ως κριτήριο την ύπαρξη φυτοτεχνικής μελέτης, αλλά το να μην ήταν υποχρεωτική (να έγινε «εξ ελευθεριότητας»). Το δεύτερο και πιο ενδιαφέρον είναι ότι στις διατάξεις που επικαλείται η εγκύκλιος –και αυτές που ζήτησε το ΥΠΕΝ να ερμηνεύσει το ΝΣΚ– δεν υπάρχει πουθενά η έννοια των φυτοτεχνικών μελετών…