Nicholas Egon, ο αυτοδίδακτος ζωγράφος και ευεργέτης που αγάπησε την Ελλάδα σαν να είχε γεννηθεί Ελληνας

Nicholas Egon, ο αυτοδίδακτος ζωγράφος και ευεργέτης που αγάπησε την Ελλάδα σαν να είχε γεννηθεί Ελληνας

2' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Nicholas Egon, αυτοδίδακτος ζωγράφος, ένθερμος φιλέλληνας, ευεργέτης και αγαπημένος φίλος της «Κ» ήδη από το 1949, «έφυγε» από τη ζωή στις 25 Απριλίου. Η εξόδιος ακολουθία του πραγματοποιήθηκε στον καθολικό ναού του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στο Ψυχικό και η τελευταία του κατοικία είναι στα Ανω Καρδάμυλα της Χίου, το νησί από το οποίο κατάγεται η αγαπημένη του σύζυγος Matti Ξυλά.

Ο Egon αγάπησε την πατρίδα μας σαν να είχε γεννηθεί εδώ και με τον χρωστήρα του ανέδειξε την αμόλυντη ομορφιά των τοπίων και των μνημείων μας. Ομως η γνωριμία του με την Ελλάδα ξεκίνησε πολύ διαφορετικά, σε μια περίοδο τραυματική, το 1949. Ηταν άλλωστε ένας άνθρωπος με ζωή πολυκύμαντη και συναρπαστική.

Από γενιά αριστοκρατική, ήρθε στον κόσμο το 1921 στο Μπρνο της σημερινής Τσεχίας. Φιλομαθής, ανακάλυψε από νωρίς την ελληνική μυθολογία. Εφυγε από το πατρικό του σπίτι στα 16 για να ζήσει την περιπέτεια. H γλωσσομάθεια και η ευφυΐα του ήταν τα μεγάλα του εφόδια. Για να επιζήσει, έκανε δουλειές του ποδαριού στη νότια Γαλλία και ύστερα πήγε στο Λονδίνο. Αφιερώθηκε στη ζωγραφική, μελετώντας μόνος του στο Βρετανικό Μουσείο. Σχεδίαζε κινηματογραφικές αφίσες για τα προς το ζην. Το 1940 έγινε επίσημος σχεδιαστής της τσεχικής στρατιάς, ενώ το 1944 πήγε στη Βρετανική Αεροπορική Βάση της Μπάσρα στο Ιράκ.

Η πρώτη φορά που ήρθε στην Ελλάδα ήταν το 1949 με σκοπό να κάνει μια σειρά ζωγραφικών έργων που θα ευαισθητοποιούσαν τη διεθνή κοινή γνώμη για τις δοκιμασίες της χώρας μας. Γνώρισε από κοντά τη βασιλική οικογένεια, έκανε πορτρέτα των μελών της και παρακολούθησε ως ειδικός παρατηρητής τις μάχες στο Βίτσι και στον Γράμμο. Οταν ο ζωγράφος γύρισε στη Βρετανία, πούλησε τα έργα του και τα έσοδα κατατέθηκαν υπέρ των Ελλήνων. Η «Καθημερινή» της Ελένης Βλάχου δημοσίευσε πολλά άρθρα την εποχή εκείνη για να στηρίξει τις προσπάθειές του.

Τα χρόνια που ακολούθησαν καθιερώθηκε ως προσωπογράφος και έκανε πολλά πορτρέτα βασιλικών οικογενειών στη Μέση Ανατολή και όχι μόνο. Αργότερα, τη δεκαετία του ’70, στράφηκε στις υδατογραφίες με έμφαση στα τοπία. Το 1978 παντρεύτηκε τη Matti, της οποίας η οικογένεια είχε παράδοση στη ναυτιλία και την ευεργεσία και δέθηκε ακόμα περισσότερο με την Ελλάδα, στην οποία εγκαταστάθηκε μόνιμα. Το κοινό ενδιαφέρον του ζεύγους για τα γράμματα, τις τέχνες και τον ελληνικό πολιτισμό είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του νεοσύστατου Centre for Hellenic Studies at King’s College το 1989. Θέλοντας να τιμήσει τον φίλο του, βυζαντινολόγο σερ Στίβεν Ράνσιμαν, θεσμοθέτησε ετήσια σειρά διαλέξεων.

Το 2007 παρουσίασε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη με δείγματα από ολόκληρη τη ζωγραφική του πορεία και έναν κατάλογο που έφτιαξε με μεγάλη αγάπη και αρτιότητα, η Φανή Μαρία Τσιγκάκου. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται και ένα εξαιρετικό κείμενο του Κρις Γούντχαουζ για τα σχέδιά του από την εποχή του Εμφυλίου. Ο Βρετανός στρατιωτικός έζησε από κοντά όλα τα μεγάλα γεγονότα της ελληνικής αντίστασης και γνώρισε προσωπικά τον Egon.

Στο ίδιο βιβλίο, ο Αγγελος Δεληβορριάς σημειώνει: «Η Ελλάδα του Nicholas Egon ανακαλεί περισσότερο το όραμα των προσκυνητών του χθες και λιγότερο τις καταγραφές όσων αναζητούν την πραγματικότητα του σήμερα. Την οποία άλλωστε και εξορίζει από τον οπτικό του ορίζοντα αναδεικνύοντας ό,τι δεν έχει μολυνθεί από την κακία των καιρών, από τα ανθρώπινα χέρια και την καταιγιστική επιβολή του λεγόμενου εκσυγχρονισμού. Ο,τι δηλαδή η εικαστική του ευαισθησία και η πνευματική του συγκρότηση αποτιμά ως θεϊκή δωρεά, την οποία προσλαμβάνει σαν να βρίσκεται εν κινδύνω».

O ζωγράφος ανήκε σε μια σπάνια κάστα ανθρώπων που τους διέκριναν το θάρρος, η ευαισθησία, η αφοσίωση στην ομορφιά, η καλλιέργεια και η ανεκτικότητα. Αφήνει πίσω του καλλιτεχνικό και πολιτιστικό έργο με γνώμονα πάντοτε την αγάπη για την πατρίδα μας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή