Αύξηση της παραβατικότητας, πειθαρχικής και ποινικής, στο Δημόσιο και ιδιαίτερα στους δήμους, προκύπτει από την έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για το 2016 που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο ημερίδας με θέμα «Το ελεγκτικό έργο του ΣΕΕΔ κατά τη διετία 2015-2016».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, το μεγαλύτερο πρόβλημα νομιμότητας εντοπίζεται στους ΟΤΑ, καθώς το 58% των λειτουργών για τους οποίους προτάθηκε η άσκηση πειθαρχικής δίωξης προέρχεται από τους ΟΤΑ Α΄ και Β΄βαθμού και τις επιχειρήσεις τους, ενώ για 9 δημάρχους (ποσοστό 23% επί των ελεγχόμενων αιρετών) προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις τέλεσης πειθαρχικών παραπτωμάτων. Συνολικά, το ποσοστό των εκθέσεων του 2016 για αναζήτηση ποινικών ευθυνών αυξήθηκε κατά 27% σε σχέση με το 2015, ενώ κατά 90% αυξήθηκαν οι αντίστοιχες εκθέσεις για αναζήτηση πειθαρχικών ερευνών.
«Οι ΟΤΑ και οι περιφέρειες εμφανίζουν τα περισσότερα προβλήματα και βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των καταγγελιών», σημείωσε κατά την παρουσίαση της έκθεσης ο ειδικός γραμματέας του ΣΕΕΔ καθηγητής Δημοσθένης Κασσαβέτης, εξηγώντας ωστόσο ότι αυτό είναι εν μέρει «λογικό», αφού αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα του Δημοσίου και έχουν εξαιρετικά διευρυμένες αρμοδιότητες.
Κατά τη διετία 2015-2016 υποβλήθηκαν 4.975 αιτήσεις για ελέγχους, από τις οποίες εξετάστηκε το 76%, ήτοι 3.761.
Το 2016 ο αριθμός των καταγγελιών σημείωσε αύξηση κατά 69%, ενώ οι περισσότερες προέρχονταν από πολίτες. Η πλειονότητα των καταγγελιών αφορούσε οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών (21,5%), εκπαίδευση και κατάρτιση (11,52%), έργα και προμήθειες (11,14%), δόμηση και χωροταξία (10,15%). Το μεγαλύτερο ποσοστό της κατηγορίας «οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών» αφορά σε καταγγελίες που σχετίζονται με καθυστερήσεις υπηρεσιών, μη ικανοποίηση αιτημάτων κ.ά. Επίσης, σημαντικός αριθμός αφορά τη γνησιότητα τίτλων σπουδών δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και τη μη τήρηση του προβλεπομένου ωραρίου εργασίας.
Εντός του 2016 γνωστοποιήθηκαν 441 εκθέσεις ελέγχου και ολοκληρώθηκαν 23 προκαταρκτικές έρευνες. Το 45% των ελέγχων διενεργήθηκε σε ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και επιχειρήσεις τους για θέματα που αφορούσαν κυρίως σε υποθέσεις δόμησης, χωροταξίας και ανάθεσης έργων, προμηθειών αγαθών και παροχής υπηρεσιών, καθώς και στη διαδικασία χορήγησης αδειών, ιδίως σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Παράλληλα, σημαντικό ποσοστό των ελέγχων αφορούσε την οργάνωση και λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών, σε υποθέσεις δημοσίων έργων και συμβάσεων σε ζητήματα πολεοδομικής φύσεως.
Οι κύριοι τομείς παραβατικότητας σχετίζονται, όπως και το 2015, με φυσικό περιβάλλον (έλεγχοι σε δασικές υπηρεσίες για πράξεις ή παραλείψεις που αφορούν την προστασία των δασών), θέματα ΟΤΑ Α΄ βαθμού και επιχειρήσεών τους, έργα, προμήθειες και συμβάσεις, άδειες επιχειρήσεων και άσκησης επαγγελμάτων. Οι περισσότερες εκθέσεις για αναζήτηση ευθυνών αφορούν τους ΟΤΑ.
Πειθαρχικές υποθέσεις
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα είναι και τα στοιχεία που προκύπτουν αναφορικά με τους ρυθμούς εκδίκασης των πειθαρχικών υποθέσεων. Στα πρωτοβάθμια πειθαρχικά συμβούλια παρατηρείται σημαντική επιτάχυνση (85%) στην έκδοση αποφάσεων έναντι του 2015, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων ήταν σημαντικά αυξημένος. Το 2015 εκκρεμούσαν 2.185 υποθέσεις έναντι 3.316 το 2016, ωστόσο το 2016 εκδόθηκαν 1.854 αποφάσεις έναντι 675 το 2015. Αντίθετα είναι τα συμπεράσματα για τα δευτεροβάθμια πειθαρχικά συμβούλια, καθώς σημειώνεται αύξηση στον αριθμό των εκκρεμών αποφάσεων -249 το 2015 έναντι 1.035 το 2016- αλλά και μείωση στον αριθμό των αποφάσεων – 413 το 2015 έναντι 231 το 2016. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης καταγράφεται επιβράδυνση στην έκδοση αποφάσεων κατά 87%.