Ο προϊστορικός πονόδοντος πρέπει να ήταν το ίδιο ενοχλητικός με τον σύγχρονο, αν κρίνει κανείς από τις απεγνωσμένες προσπάθειες ατόμου του είδους Νεάντερταλ, πριν από 130.000 χρόνια, να εξαγάγει έγκλειστο δόντι χρησιμοποιώντας πρωτόγονα οδοντιατρικά εργαλεία.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας στις ΗΠΑ και από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κροατίας μελέτησαν τέσσερα δόντια από τον αρχαιολογικό χώρο Κραπίνα της Κροατίας. Τα ευρήματα, ηλικίας 130.000 ετών, είχαν έρθει στο φως στις αρχές του 20ού αιώνα και είχαν τοποθετηθεί στη σωστή σειρά, σχηματίζοντας τμήμα της κάτω αριστερής οδοντοστοιχίας, από προηγούμενους ερευνητές. Η εκ νέου μελέτη τους με μικροσκόπιο αποκάλυψε φθορές που είχαν σχέση με τη χρήση προϊστορικών εργαλείων.
Σουβλιά από κόκκαλο
Τα χτυπήματα, οι γρατζουνιές και οι μικρές οπές που παρατηρήθηκαν στα δόντια ήταν όλα από την εσωτερική πλευρά (από την πλευρά της γλώσσας) και είχαν γίνει από διαφορετικές γωνίες, στοιχείο που οδήγησε τους ερευνητές να αποκλείσουν ότι κάτι συνέβη στην οδοντοστοιχία μετά θάνατον.
Το πιθανότερο είναι ότι «ο Νεάντερταλ, άνδρας ή γυναίκα, είχε ένα οδοντιατρικό πρόβλημα το οποίο προσπαθούσε να λύσει μόνος του, χρησιμοποιώντας μικρά σουβλιά, πιθανώς φτιαγμένα από κόκαλο ή από σκληρά κλαδιά», είπε ο ομότιμος καθηγητής Ανθρωπολογίας Ντέιβιντ Φρέιερ. «Βλέπουμε μια ενδιαφέρουσα συλλογή φαινομένων που ταιριάζουν με αυτό που θα περιμέναμε από έναν σύγχρονο άνθρωπο».
«Οι εκδορές δείχνουν ότι το άτομο αυτό έβαζε κάτι στο στόμα του για να φθάσει στον προγόμφιο που ήταν εγκλωβισμένος γιατί φύτρωνε στραβά», προσέθεσε.
«Εχουμε παρατηρήσει και άλλες περιπτώσεις Νεάντερταλ που κατορθώνουν να επιδράσουν στο περιβάλλον τους με τη χρήση εργαλείων», προσέθεσε ο Φρέιερ. «Οι Νεάντερταλ, ή τουλάχιστον ο συγκεκριμένος, έκαναν κάτι μέσα στο στόμα τους για να καταπολεμήσουν τον πόνο». Δεν είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται απόπειρες οδοντιατρικής παρέμβασης σε προϊστορικά δόντια. Σημάδια από χρήση γλυφίδων, πιθανώς κοκάλινων, έχουν εντοπιστεί σε δόντια ηλικίας σχεδόν δύο εκατομμυρίων ετών.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση της διεθνούς ομοσπονδίας παλαιοοδοντολογίας, ενώ οι ερευνητές είναι οι ίδιοι που το 2015 είχαν διαπιστώσει ότι οι Νεάντερταλ της Κραπίνα χρησιμοποιούσαν νύχια αετού ως κοσμήματα.