Μεγάλα χειρουργεία – Μικρές τομές: Η εξέλιξη της χειρουργικής στα παιδιά

Μεγάλα χειρουργεία – Μικρές τομές: Η εξέλιξη της χειρουργικής στα παιδιά

3' 1" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H αλματώδης πρόοδος της ιατρικής σε συνδυασμό με την εκρηκτική ανάπτυξη της βιοϊατρικής τεχνολογίας επέβαλαν την αναθεώρηση παλαιών ιατρικών πρακτικών και τη γέννηση μιας νέας προσέγγισης στην διαχείριση του ασθενούς που θέτει στο επίκεντρο τόσο την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα όσο και την ικανοποίησή του. Η τεχνολογική πρόοδος επιτρέπει σήμερα στους ιατρούς να εκτελούν χειρουργεία με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Τα νέα αυτά δεδομένα συνετέλεσαν στην δημιουργία μιας νέας φιλοσοφίας, μιας νέας τάσης στην άσκηση της χειρουργικής στα παιδιά.

Ιστορικά οι χειρουργικές επεμβάσεις έχουν συνδεθεί με μεγάλες τομές, πόνο, ανησυχία για επιπλοκές, μακρά νοσηλεία και φυσικά δύσκολη ανάρρωση. Οι νέες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές έχουν αλλάξει τη χειρουργική αντιμετώπιση πληθώρας νοσημάτων αλλά και τη συνολική θεώρηση για τη χειρουργική. Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, λοιπόν, εκτελείται (και καθιερώνεται στη συνείδηση των ασθενών) με σκοπό να φέρει το μέγιστο αποτέλεσμα με το λιγότερο δυνατό τραυματισμό των ιστών.

Κύριο αντιπρόσωπο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής αποτελεί η λαπαροσκοπική χειρουργική. Σήμερα οι περισσότερες επεμβάσεις μπορούν να γίνουν λαπαροσκοπικά, διαμέσου μικρών οπών με τη βοήθεια ειδικά σχεδιασμένων εργαλείων, δίνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ωστόσο, οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις στα παιδιά (τόσο οι βασικές όσο και οι προχωρημένης πολυπλοκότητας) απαιτούν την αυστηρή τήρηση των παρακάτω κριτηρίων: α) ο χειρουργός και η ομάδα του να έχουν κατάλληλα εκπαιδευτεί, να έχουν την απαραίτητη πιστοποίηση και φυσικά την αρμόζουσα εμπειρία και β) να εφαρμόζονται σε κέντρα που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής περιλαμβάνουν: το αισθητικό αποτέλεσμα (έλλειψη μεγάλων και αντιαισθητικών τομών), την αναλγησία (οι μικρές τομές συνοδεύονται από ελάχιστο πόνο, μικρή χρήση αναλγητικών, ταχύτερη ανάρρωση και μειωμένη διάρκεια νοσηλείας), τις λιγότερες μετεγχειρητικές συμφύσεις (και κατ’ επέκταση την μείωση του κινδύνου μετεγχειρητικών εντερικών αποφράξεων) και φυσικά την ταχύτερη επαναλειτουργία των συστημάτων του ασθενούς και ιδίως του γαστρεντερικού. Στα μειονεκτήματα της περιλαμβάνονται οι πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για τα λαπαροσκοπικά εργαλεία, ο μεγαλύτερος χειρουργικός χρόνος (εξαρτάται, βέβαια, αποκλειστικά από την εμπειρία του χειρουργού και γι’ αυτό τονίζεται ότι απαιτείται πολυετής και εξειδικευμένη κατάρτισή του), η έλλειψη της απτικής αντίληψης, η μείωση της αντίληψης του βάθους, το μικρότερο περιθώριο λάθους σε σχέση με την κλασσική χειρουργική και οι ειδικές επιπλοκές που χρήζουν ιδιαίτερο βαθμό εμπειρίας για την αξιολόγηση και αντιμετώπισή τους.

Επιπρόσθετα της κλασσικής λαπαροσκόπησης, σήμερα, εφαρμόζεται και η λαπαροσκοπική επεμβάση μονήρους οπής. Νέα, ειδικά σχεδιασμένα, εύκαμπτα εργαλεία και συστήματα πρόσβασης επιτρέπουν πλέον την διεξαγωγή λαπαροσκοπικών επεμβάσεων μέσω μιας μόνο τομής στην περιοχή του ομφαλού. Ωστόσο, για την εκτέλεση της απαιτείται ακόμα μεγαλύτερη εξειδίκευση και εμπειρία του χειρουργού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην είναι ακόμα ευρέως διαδομένη στην ελληνική παιδοχειρουργική κοινότητα.

Αξίζει να τονισθεί ότι η λογική της ελάχιστης χειρουργικής παρέμβασης έχει επηρεάσει γενικότερα τη φιλοσοφία της χειρουργικής διαχείρισης των ασθενών. Μεγάλες τραυματικές τομές για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων σήμερα αποφεύγονται και αντικαθίστανται από άλλες μικρότερης έκτασης. Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές αποτελούν, λοιπόν, το σύνολο των τροποποιήσεων των κλασσικών χειρουργικών προσπελάσεων που εφαρμόζονται με σκοπό την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ασθενών. Η γνωστή φράση «μεγάλες τομές – καλός χειρούργος» έχει περάσει ανεπιστρεπτί στις ημέρες μας. Θα λέγαμε, δε, ότι ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί η διαπρωκτική προσπέλαση για την αντιμετώπιση συγγενών ανωμαλιών του παχέος εντέρου (π.χ. συγγενές μεγακόλο). Με αυτή την προσπέλαση μπορούμε διά του πρωκτού να διορθώσουμε ανωμαλίες χωρίς να απαιτείται πλέον διακοιλιακή χειρουργική επέμβαση (πλήρης απουσία τομών στην κοιλιά!). Ο μικρός ασθενής δεν ταλαιπωρείται, οι δυνητικές επιπλοκές είναι ελάχιστες και φυσικά δεν γίνεται κανένας συμβιβασμός όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης.

Η λαπαροσκοπική, λοιπόν, χειρουργική και οι ελάχιστα επεμβατικές προσπελάσεις αποτελούν πλέον σύγχρονες κατακτήσεις που βελτιώνουν συνεχώς τη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόγνωση των χειρουργικών παθήσεων προς όφελος πάντοτε του μικρού ασθενούς.

Γράφει ο Νικόλαος Μπαλτογιάννης, Διευθυντής Παιδοχειρουργικής Κλινικής του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών.
Όμιλος Ιατρικού Αθηνών

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή