Η υπερχρεωμένη ELFE, απειλή για τη ΔΕΠΑ

Η υπερχρεωμένη ELFE, απειλή για τη ΔΕΠΑ

8' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το ενεργητικό του εργοστασίου ανήκει σε μια εταιρεία Χ, η διαχείρισή του και οι εργαζόμενοι που το λειτουργούν σε μια άλλη εταιρεία Ψ, ενώ το απαραίτητο καύσιμο για τη λειτουργία του φτάνει σε αυτό μέσω μιας τρίτης εταιρείας που έχει «φεσώσει» μέχρι σήμερα τον προμηθευτή με 95 εκατ. ευρώ και συνολικά Δημόσιο, τράπεζες, Ταμεία κ.λπ. με περίπου 250 εκατ. ευρώ.

Αυτό είναι το καθεστώς λειτουργίας της πρώην Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων (ΒΦΛ), νυν ELFE, που το 2009 εξαγοράστηκε από τον Ομιλο Λαυρεντιάδη. Οταν έτσι έχουν τα πράγματα δεν είναι να απορεί κανείς για τις τριγωνικές συναλλαγές, τις ακάλυπτες επιταγές, τις διαταγές πληρωμών, την εμπλοκή της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Ενέργειες, της εισαγγελίας και των δικαστηρίων που συνοδεύονται και από σοβαρές καταγγελίες με έντονη οσμή σκανδάλου.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις διαδραματίζει η ΔΕΠΑ, η οποία ως προμηθευτής φυσικού αερίου της ΕLFE έχει συγκεντρώσει χρέος 95 εκατ., ακάλυπτο στο σύνολό του, θέμα για το οποίο η διοίκηση της εταιρείας χρειάστηκε να δώσει εξηγήσεις στους μετόχους (ΕΛΠΕ και ΤΑΙΠΕΔ) σε έκτακτη γενική συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουνίου 2017. Είχε προηγηθεί στις αρχές Μαρτίου η είσοδος της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Ενέργειες στα γραφεία της ΔΕΠΑ για έλεγχο των συναλλαγών της εταιρείας με την ΕLFE, ενώ ακολούθησε για το ίδιο θέμα και προκαταρκτική εξέταση κατόπιν παραγγελίας του εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών. Στις 15 Μαρτίου, ενημέρωση για το θέμα ζήτησε με επιστολή του προς τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΠΑ, Θεόδωρο Κιτσιάκο, και τον πρόεδρο κ. Σπανούδη ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης και ακολούθησε η έκτακτη γενική συνέλευση έπειτα, σύμφωνα με πληροφορίες, και από έντονες πιέσεις των ΕΛΠΕ ως μετόχου του 35% της ΔΕΠΑ.

Πώς και γιατί ανέβηκε το χρέος προς την ELFE στα 95 εκατ., τι ενέργειες έκανε για την κάλυψη του χρέους, εάν δέχτηκε επιταγές από τις παρένθετες εταιρείες της ELFE είναι μερικά από τα ερωτήματα που καλείται να απαντήσει η διοίκηση της ΔΕΠΑ. Η έκτακτη γενική συνέλευση της ΔΕΠΑ αποφάσισε να συνεχίσει η εταιρεία να προμηθεύει αέριο την ΕLFE υπό την προϋπόθεση της προεξόφλησης κάθε προμήθειας με την κατάθεση μετρητών και επιταγών πελατών που να μην είναι συνδεδεμένες με την ELFE σε εβδομαδιαία βάση καθώς και την υπογραφή μηνιαίων συμβάσεων οι οποίες θα ανανεώνονται μόνον εφόσον τηρούνται οι παραπάνω όροι μέχρι τον Οκτώβριο οπότε αναμένεται νέα έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΠΑ για να κρίνει την πορεία της συμφωνίας και εάν θα συνεχιστεί ή όχι η παροχή αερίου. Αποφασίστηκε επίσης η κατάθεση αγωγής, η οποία και έγινε τον Αύγουστο, κατά της ELFE για τη διεκδίκηση του συνόλου του χρέους. Προηγήθηκε όμως αγωγή της ELFE τον Ιούλιο κατά της ΔΕΠΑ για παράνομες χρεώσεις Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) και τόκους υπερημερίας αλλά και προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η ΕLFE επικαλείται ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει την κατάργηση του ΕΦΚ σε φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στη χημική βιομηχανία. Η ΔΕΠΑ ωστόσο εφαρμόζει νόμο του 2011, που επέβαλε ΕΦΚ για τη συγκεκριμένη χρήση φυσικού αερίου.

Με απόφαση γενικής συνέλευσης, η ΔΕΠΑ κατέθεσε επίσης ασφαλιστικά μέτρα κατά της ELFE με την απειλή της διακοπής παροχής φυσικού αερίου εάν συνεχίσει να πληρώνει με μεταχρονολογημένες επιταγές. Η ΕLFE απάντησε με αίτηση προσωρινής διαταγής κατά της ΔΕΠΑ και με απόφασή του το Πρωτοδικείο Καβάλας την Τρίτη 11 Ιουλίου υποχρέωσε τη ΔΕΠΑ να συνεχίσει την παροχή αερίου υπό την προϋπόθεση ότι η εταιρεία θα προεξοφλεί το σύνολο της εβδομαδιαίας κατανάλωσης με την προσκόμιση ισόποσων επιταγών από πελάτες της. Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσε η ΔΕΠΑ δεν έχει ακόμη εκδικαστεί και αυτό γιατί το Πρωτοδικείο Καβάλας αποφάσισε την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου ότι είναι αναρμόδιο να κρίνει τις τεχνικές λεπτομέρειες της υπόθεσης και παρέπεμψε το θέμα στο Πρωτοδικείο Αθήνας, με αποτέλεσμα να παραμένει σε ισχύ η προσωρινή απόφαση.

Οι συναλλαγές της ΔΕΠΑ με την ELFE βρίσκονται πλέον υπό τη στενή παρακολούθηση της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Ενέργειες. Οπως επιβεβαιώνουν πηγές της εταιρείας, κάθε Παρασκευή οι επιταγές που εισπράττονται από την ELFE μεταβιβάζονται αυτομάτως για έλεγχο στην εν λόγω Αρχή.

Σχέδιο για εξάμηνο «λουκέτο» της εταιρείας και αναζήτηση επενδυτή

Η συνέχιση της λειτουργίας της ELFE και η παράλληλη διασφάλιση των συμφερόντων της ΔΕΠΑ και των άλλων πιστωτών της εταιρείας εξελίσσεται σε πονοκέφαλο για την κυβέρνηση, που τους τελευταίους μήνες αναζητά εναγωνίως λύση. Στις 16 Μαΐου έπειτα από αίτημα της ΔΕΠΑ και με πρωτοβουλία του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης πραγματοποιήθηκε υπό άκρα μυστικότητα ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή τεσσάρων ακόμη υπουργείων, της διοίκησης της ΔΕΠΑ, των ΕΛΠΕ, του ΤΑΙΠΕΔ, της ΔΕΗ και των άλλων πιστωτών της εταιρείας (συστημικές τράπεζες και Τράπεζα Αττικής) για την αναζήτηση λύσης.

Στη σύσκεψη διαπιστώθηκε ότι όπως έχει εξελιχθεί η κατάσταση δεν μπορεί να υπάρξει εξυγίανση με την εταιρεία εν λειτουργία. Η διοίκηση της ΔΕΠΑ, σύμφωνα με πληροφορίες, πρότεινε να προχωρήσει η εταιρεία σε ανακεφαλοποίηση χρεών, να μπει «λουκέτο» για έξι μήνες για να πουληθεί με το καθεστώς της αναγκαστικής ειδικής εκκαθάρισης. Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Κιτσιάκος φέρεται να ενημέρωσε τη σύσκεψη ότι έχει ήδη κάνει επαφές με ενδιαφερόμενους επενδυτές. Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου προϋποθέτει συμμετοχή των τραπεζών και «κούρεμα» του χρέους της ELFE. Η πρόταση δεν έχει επί του παρόντος αξιολογηθεί από την κυβέρνηση, η οποία προβληματίζεται ιδιαιτέρως για το πώς θα επηρεάσει την απασχόληση των συνολικά 600 άμεσα και έμμεσα εργαζομένων στην ELFE.

Σε ό,τι αφορά τις σοβαρές καταγγελίες που δέχτηκε ο κ. Κιτσιάκος για τους χειρισμούς του και την εκτίναξη του χρέους της ELFE, από την Ομοσπονδία Εργατοϋπαλλήλων Χημικής Βιομηχανίας Ελλάδας, απάντησε ο ίδιος με επιστολή του προς την Ομοσπονδία. Ο κ. Κιτσιάκος εμφανίζει την πολιτική που ακολούθησε ως συνέχεια των προηγούμενων διοικήσεων και αναφέρει την ενδεχόμενη μεταβίβαση ακινήτων ιδιοκτησίας των ΕLFE προς τη ΔΕΠΑ την οποία και διαπραγματευόταν μέχρι που διαπίστωσε ότι υπάρχουν νομικά προβλήματα, ως μια πραγματικά βιώσιμη λύση. Ο κ. Κιτσιάκος ανέλαβε καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου στη ΔΕΠΑ την 1/12/2015 και συνέχισε να διαπραγματεύεται ακίνητα της ELFE, μια διαδικασία που είχε ξεκινήσει η προηγούμενη διοίκηση. Ωστόσο τα ακίνητα αυτά ήταν δεσμευμένα από τράπεζες και πιστωτές αλλά και από την αρμόδια Αρχή για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος από το 2014. Ο κ. Κιτσιάκος αναφέρει επίσης ότι έχει προχωρήσει στην έκδοση τριών διαταγών πληρωμής που έχουν ήδη εισπραχθεί, ενώ εκκρεμεί η εκτέλεση άλλων τριών, αλλά και σε σειρά εξωδίκων προς την εταιρεία, ενώ επισημαίνει ότι όλες οι επιταγές με τις οποίες η ΔΕΠΑ προπληρώνεται το φυσικό αέριο, έχουν μέχρι σήμερα πληρωθεί. Οι εργαζόμενοι, ωστόσο, καταγγέλλουν πως η ΔΕΠΑ παρέλαβε επιταγή με «εκδότρια μια εταιρεία ονόματι… BFS». Οπως αναφέρει η Ομοσπονδία στην ανακοίνωση-απάντηση προς την επιστολή του κ. Κιτσιάκου, όταν η επιταγή κατατέθηκε στη Eurobank, διαπιστώθηκε ότι δεν είχε αντίκρισμα.

«Παραλάβαμε μια χαίνουσα πληγή», δηλώνει στην «Κ» ο κ. Κιτσιάκος αναφερόμενος στην ELFE. Οπως υποστηρίζει, το χρέος όταν ανέλαβε τη διοίκηση της εταιρείας στο τέλος του 2014 ήταν 69 εκατ. ευρώ και έφτασε στα 94,5 εκατ. Η διαφορά, σύμφωνα με τον ίδιο, αφορά τόκους και το ποσό που αντιστοιχεί στο πρόστιμο που πλήρωσε η ΔΕΠΑ στην τουρκική Botas και μετέφερε στους πελάτες της.

Τα παιχνίδια με τις νέες εταιρείες και η περιπέτεια των εργαζομένων

Η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων (ΒΦΛ) μεταβιβάστηκε στον Ομιλο Λαυρεντιάδη το 2009 και μετονομάστηκε σε ELFE- Ελληνικά Χημικά Λιπάσματα. Είχε προηγηθεί ρύθμιση χρεών της εταιρείας προς τους πιστωτές 120 εκατ. ευρώ με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, τα οποία δεν αποπληρώθηκαν.

Τον Αύγουστο του 2015, η ELFE «σπάει» την παραγωγική της διαδικασία δημιουργώντας δύο νέες εταιρείες αλλοδαπών συμφερόντων, την PFIC Ltd και την ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΒΕΕ. Οι άδειες εκμετάλλευσης που κατείχε η ELFE μεταβιβάζονται μέσα σε μία ημέρα με απόφαση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης στις δύο νέες εταιρείες.

Οι εργαζόμενοι μεταβιβάζονται στις δύο νέες εταιρείες με συμβάσεις δανεισμού ορισμένου χρόνου. Οι συμβάσεις «δανεισμού» ανανεώνονται συνεχώς με το δίλημμα υπογραφή ή κλείσιμο του εργοστασίου. Τον Απρίλιο του 2016, η διοίκηση προβαίνει σε οριζόντιες μειώσεις αποδοχών έως και 45% και λίγο πριν από τη λήξη των συμβάσεων «δανεισμού» εφαρμόζει πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για το σύνολο των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι επαναπροσλήφθηκαν με ατομικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου (14 μήνες) στις νέες εταιρείες.

Διακόσιοι εργαζόμενοι αρνήθηκαν να υπογράψουν τις νέες συμβάσεις, βρέθηκαν εκτός εργοστασίου με την επιβολή αναγκαστικής άδειας και στη συνέχεια με τρίμηνη διαθεσιμότητα, ενώ στη συνέχεια (Ιούνιος 2016) προχώρησε η εταιρεία στις πρώτες μηνύσεις κατά του προσωπικού με αποτέλεσμα να απολυθούν 172 άτομα χωρίς αποζημίωση και δυνατότητα χορήγησης επιδόματος ανεργίας.

Ταυτόχρονα προσλαμβάνει νέο ανειδίκευτο προσωπικό με συμβάσεις διάρκειας 2-3 μηνών. Οι απολυμένοι χωρίς αποζημίωση εργαζόμενοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και τον Ιούλιο του 2017 δικαιώθηκαν με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Καβάλας (απόφαση 150/2017). Το δικαστήριο δέχεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι η εργοδοσία στη ΒΦΛ είναι μία και αδιαίρετη και ότι οι εταιρείες που κατά καιρούς εμφανίζονται ως ανεξάρτητες μεταξύ τους συνδέονται με την υπερχρέωση της μητρικής εταιρείας (ELFE) και τη μείωση του εργασιακού κόστους.

Τον Δεκέμβριο του 2016 με ιδιωτικό συμφωνητικό λύεται μεταξύ της ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΒΕΕ και της ELFE ABEE η μίσθωση των βιομηχανικών εγκαταστάσεων από την ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΒΕΕ. Η άδεια λειτουργίας της ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΒΕΕ παύει να ισχύει καθώς παραιτείται ρητά από το δικαίωμα εκμετάλλευσης της δραστηριότητας και του μηχανολογικού εξοπλισμού, παραδίδει τις εγκαταστάσεις στην ELFE ΑΒΕΕ και σταματάει τελείως την παραγωγική λειτουργία της στις 29-12-2016, απολύοντας ταυτόχρονα και όλο το προσωπικό της. Ιδρύεται παράλληλα μια νέα εταιρεία με την επωνυμία «Λιπάσματα Νέας Καρβάλης Α.Ε.» και στις 30-12-2016 υπογράφει με την ELFE ABEE συμφωνητικό μίσθωσης και ξεκινάει μια αμφισβητούμενης νομιμότητας διαδικασία για τη λήψη νέας άδειας λειτουργίας. Τον Φεβρουάριο του 2017, η Διεύθυνση Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας αδειοδοτεί τη νέα επιχείρηση και τον Μάιο έπειτα από προσφυγές των απολυμένων εργαζομένων και κατοίκων όμορων χωριών από το εργοστάσιο, η αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης ακυρώνει την άδεια λειτουργίας. Η εταιρεία προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της απόφασης της αποκεντρωμένης διοίκησης και διασφάλισε με ασφαλιστικά μέτρα προσωρινή άδεια ενώ η υπόθεση αναμένεται να εκδικαστεί τον Δεκέμβριο.

Το πλαφόν

Το χρέος της ELFE προς τη ΔΕΠΑ το 2009 που μεταβιβάστηκε στον όμιλο Λαυρεντιάδη ήταν περί τα 40 εκατ. ευρώ. Από το 2011 άρχισε να εκτοξεύεται και το 2014 η ΔΕΠΑ αποφάσισε να μην προμηθεύει την εταιρεία με αέριο όταν το χρέος ξεπερνάει τα 70 εκατ. ευρώ, παρά μόνον υπό την προϋπόθεση της προπληρωμής των νέων ποσοτήτων. Σήμερα το χρέος ανέρχεται σε 95 εκατ. ευρώ.

Οι έρευνες

Τον Μάρτιο του 2017 ο πρόεδρος της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες έστειλε έγγραφο προς τη διοίκηση της ΔΕΠΑ ζητώντας αναλυτικά στοιχεία για τις ανείσπρακτες οφειλές της ΕLFE προς την εταιρεία. Κατόπιν αυτού, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γ. Σταθάκης ζήτησε με επιστολή του προς τη διοίκηση της ΔΕΠΑ επίσημη ενημέρωση για το θέμα.

Εκτακτη συνέλευση

Τον Ιούνιο, η Οικονομική Αστυνομία επανέρχεται, αυτήν τη φορά στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης και κατόπιν παραγγελίας του εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών και ζητεί περαιτέρω στοιχεία για τις συναλλαγές ΔΕΠΑ-ELFE. Στις 12 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΠΑ (ΤΑΙΠΕΔ και ΕΛΠΕ) με κεντρικό θέμα τις οφειλές της ΕLFE.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή