«Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής τρίτη χώρα» για Σύρους, σύμφωνα με δύο αποφάσεις των δευτεροβάθμιων επιτροπών εξέτασης των αιτημάτων ασύλου που εκδόθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα στα νησιά του Αιγαίου, όπου παραμένουν επί μήνες εγκλωβισμένοι χιλιάδες αιτούντες άσυλο.
Με πρόσφατη απόφασή του, το ΣτΕ είχε απορρίψει τις αιτήσεις ακύρωσης δύο Σύρων προσφύγων, των οποίων το αίτημα ασύλου είχε απορριφθεί από τις Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών ως απαράδεκτο, οπότε οι δύο Σύροι πρέπει να επιστρέψουν στην Τουρκία. Αρκετοί εκτίμησαν ότι άνοιξε ο δρόμος για την επιστροφή περίπου 700 Σύρων που έχουν προσφύγει σε δεύτερο βαθμό και ότι«θα σταλεί σαφές μήνυμα ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να περάσουν στην Ευρώπη ούτε οι Σύροι». Μάλιστα, από την πλευρά της αστυνομίας είχε γίνει προετοιμασία έτσι ώστε να μπορούν να οργανωθούν οι επιστροφές, στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας. Εως τώρα μόνο 216 Σύροι επιστράφηκαν στην Τουρκία, οι οποίοι είτε δεν είχαν υποβάλει αίτημα ασύλου είτε απέσυραν το αίτημά τους.
Ομως οι δύο αποφάσεις των δευτεροβάθμιων επιτροπών που εκδόθηκαν βρίσκονται στον αντίποδα αυτής της τακτικής, αφού δεν κρίνουν την Τουρκία ασφαλή τρίτη χώρα. Σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο, Κω παραμένουν 14.426 άτομα (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία), ενώ καθημερινά φθάνουν δεκάδες από την Τουρκία. Μεγάλο ποσοστό των αφίξεων άνω του 40% είναι παιδιά, ενώ σύμφωνα με την υπηρεσία ασύλου πρόκειται κυρίως για οικογένειες από τη Συρία και το Ιράκ. Οι συνθήκες διαμονής στα νησιά για τους αιτούντες άσυλο επιδεινώνονται διαρκώς.
Στη Χίο, μόλις το προηγούμενο Σάββατο έκλεισε ο καταυλισμός της Σούδας που λειτουργούσε ανεπισήμως στα σύνορα της πόλης. Οι τελευταίοι 55 που παρέμεναν εκεί μεταφέρθηκαν στο επίσημο hotspot στη ΒΙΑΛ, σε σκηνές τις οποίες έστησε κατ’ εξαίρεσιν και επειγόντως η Υπατη Αρμοστεία. Το hotspot λόγω του υπερπληθυσμού έχει επεκταθεί στην πράξη, χωρίς όμως να έχει γίνει και επέκταση των δικτύων, με αποτέλεσμα η περιοχή να έχει γεμίσει επικίνδυνα λύματα. Στη Σάμο, περισσότερα από 300 άτομα έχουν στήσει καλοκαιρινές σκηνές στο δάσος, χωρίς τις αναγκαίες προϋποθέσεις. «Ευτυχώς μέχρι στιγμής δεν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις για σφοδρές βροχοπτώσεις», λέει εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας.