Τριπλάσιοι οι θάνατοι σε πλημμύρες στην Αττική

Τριπλάσιοι οι θάνατοι σε πλημμύρες στην Αττική

3' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από το 1880 έως το 2010, 182 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους σε πλημμύρες στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Ο μέσος όρος (3,5 θάνατοι ανά πλημμύρα) είναι υψηλότερος από εκείνον της υπόλοιπης Ελλάδας (1,26 θάνατοι ανά πλημμύρα) εξαιτίας της τεράστιας αστικοποίησης της Αττικής, εξηγεί στην «Κ» ο Μιχάλης Διακάκης, ερευνητής στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οπως επισημαίνει, η μείωση των θανάτων τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται κατά κύριο λόγο στη βελτίωση των κατασκευών. Ωστόσο οι πνιγμοί μέσα σε όχημα αυξάνονται τα τελευταία χρόνια έναντι θανατηφόρων περιστατικών μέσα σε σπίτια ή στον δρόμο. Ειδικά για την περιοχή της Μάνδρας, κύριο ρόλο στην καταστροφή έπαιξε η «εξαφάνιση» των βασικών ρεμάτων. «Αν κανείς περπατήσει στην κοίτη των ρεμάτων από το βουνό προς τη θάλασσα, κάποια στιγμή θα σταματήσει στον οικισμό», λέει ο κ. Διακάκης.

– Γιατί υπέστη τέτοια καταστροφή η συγκεκριμένη περιοχή;

– Αφενός συνέβη ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο. Σύμφωνα με δορυφορικά στοιχεία της NASA, έπεσαν σε λίγες ώρες περίπου 150 χιλιοστά βροχής, κάτι που συμβαίνει μια φορά κάθε 20-30 χρόνια. Αφετέρου, ήταν καθοριστική η ανθρώπινη παρέμβαση. Αν κανείς περπατήσει στην κοίτη των ρεμάτων από το βουνό προς τη θάλασσα, κάποια στιγμή θα σταματήσει στον οικισμό της Μάνδρας. Είναι αυτονόητο ότι έπρεπε να είχαν διατηρηθεί ανοιχτά τα ρέματα και η δίοδός τους προς τη θάλασσα. Η περίοδος επανάληψης πλημμυρικών φαινομένων στη Μάνδρα είναι περίπου μια φορά στα 10 χρόνια: οι μεγαλύτερες πλημμύρες έγιναν το 1963, 1978, 1986 και 1999.

– Γιατί ήταν τέτοια η ορμή του νερού;

– Η περιοχή δεν έχει μεγάλα ρέματα αλλά ρεματιές, οι οποίες το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου είναι ξερές. Επιπλέον το όρος Πατέρας έχει στη συγκεκριμένη περιοχή έντονες κλίσεις. Επομένως, σε μια πολύ έντονη βροχόπτωση τα ρέματα πλημμυρίζουν γρήγορα και κατεβάζουν με ταχύτητα μεγάλες ποσότητες νερού και φερτών υλικών.

– Είναι όντως η Αττική η περιοχή με το μεγαλύτερο πρόβλημα;

– Ναι, γιατί υπάρχει μεγάλη οικιστική πίεση. Στην επαρχία ο κόσμος γνωρίζει καλύτερα τη λειτουργία της φύσης και συνήθως έχει τη δυνατότητα να χτίσει λίγο παραπέρα, να μην κλείσει το ρέμα που ξέρει σε τι χρησιμεύει. Στην Αθήνα ήδη από τη δεκαετία του ’30 υπήρχε μεγάλη πίεση για δόμηση, με τα γνωστά αποτελέσματα.

– Πώς οδηγούνται στον θάνατο οι άνθρωποι σε μια πλημμύρα;

– Από την έρευνα προκύπτει ότι στις οικιστικές περιοχές οι περισσότεροι θάνατοι συμβαίνουν σε υπόγεια-ισόγεια κτιρίων, από ανθρώπους που δεν μπορούν ή δεν έχουν ειδοποιηθεί να βγουν, συνήθως ηλικιωμένους. Στις αγροτικές περιοχές, οι περισσότεροι θάνατοι είναι από εγκλωβισμό σε όχημα. Πρόκειται για περιπτώσεις όπου κάποιος επιχείρησε να περάσει μια διάβαση ή ένα ρέμα χωρίς να εκτιμήσει σωστά την ορμή του νερού. Η ανάλυση των στοιχείων από το 1960 έως το 2010 δείχνει ότι το ποσοστό των πνιγμών μέσα σε όχημα είναι ολοένα και μεγαλύτερο. Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι η βελτίωση των κατασκευών λόγω των αντισεισμικών κανονισμών έχει περιορίσει στο ελάχιστο τις καταρρεύσεις κτιρίων. Τη δεκαετία του ’60 πολλοί άνθρωποι σκοτώνονταν σε πλημμύρες επειδή τα σπίτια τους κατέρρεαν.

– Πολλά ακούγονται σε τέτοιες περιπτώσεις για τις ευθύνες της πολιτείας και των πολιτών. Ποια είναι η άποψή σας;

– Εχουμε κάνει σημαντικά βήματα στην αντιπλημμυρική προστασία. Υπάρχουν όμως πολλά λάθη που είναι δύσκολο να διορθωθούν. Ο πολίτης οφείλει να προστατεύσει τον εαυτό του, το σπίτι του και την επιχείρησή του, ώστε να μην κινδυνεύσει ο ίδιος και οι άλλοι. Η πολιτεία όφειλε να έχει σωστό σχεδιασμό, ώστε να φροντίζει τα βασικά ρέματα ιδίως στις κατοικημένες περιοχές και να δρομολογεί τα απαραίτητα έργα. Δυστυχώς εξακολουθούμε να συζητούμε για τα αυτονόητα.

Τι λένε οι αριθμοί

Ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος είναι «οι μήνες των πλημμυρών» στην Αττική. Σύμφωνα με την επιστημονική ανάλυση του κ. Διακάκη, τους συγκεκριμένους δύο μήνες έχει συμβεί το 25,5% (σε έκαστο) των σοβαρότερων πλημμυρών της Αττικής, ενώ ακολουθεί ο Δεκέμβριος με 9,8%. Γενικά, το 56,9% των σοβαρών περιστατικών έχει συμβεί φθινόπωρο, το 25,5% τον χειμώνα, το 9,8% την άνοιξη και το 7,8% το καλοκαίρι.

Οι σοβαρότερες πλημμύρες (8) έγιναν στην Αττική τη δεκαετία του ’30. Από επτά σοβαρά περιστατικά έγιναν το 1971-1980 και το 2001-2010, ενώ έξι σοβαρές πλημμύρες τη δεκαετία του ’90. Οι πιο «θανατηφόρες» πλημμύρες έγιναν το 1891-1900 (70 νεκροί) και τη δεκαετία του ’70 (40 νεκροί). Αντίθετα, τις τελευταίες δεκαετίες, παρότι οι πλημμύρες είναι πολλές, τα θύματα είναι λιγότερα. Οι περισσότερες έχουν συμβεί στις περιοχές του Πειραιά, της Καλλιθέας και του Μοσχάτου, ενώ ακολουθούν Αθήνα, Ρέντης, Περιστέρι και Αχαρνές.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή