Η παρέμβαση του Πικιώνη γύρω από την Ακρόπολη είναι ένα έργο που δεν έχει κατανοηθεί. Αν είχε ευρέως κατανοηθεί, θα μιλούσαμε σήμερα για τον περίπατο του Πικιώνη και όχι απλώς για πεζόδρομο, και η κόγχη γαλήνης στον Αγιο Δημήτριο Λουμπαρδιάρη στου Φιλοπάππου θα ήταν προορισμός για ήσυχους περιπατητές. Το περίπτερο στον Λουμπαρδιάρη δεν θα ήταν ερείπιο τόσα χρόνια και το πλακόστρωτο στη Δ. Αρεοπαγίτου δεν θα ήταν απλώς ένα δρόμος στρωμένος με πλάκες. Αλλά αυτή είναι η μοίρα κάθε στοχαστή που σκέφτηκε πάνω στην Αθήνα. Ο Πικιώνης δεν είναι μόνος. Η διάνοια εξ ορισμού και κατά κανόνα περιθωριοποιείται.
Η αλήθεια είναι πως ο Πικιώνης προκαλεί σεβασμό έστω και αν το έργο του είναι εν πολλοίς άγνωστο ή δυσερμήνευτο. Ζητούμενο είναι να αναδυθεί η Αθήνα του Πικιώνη όπως εκείνος την ερμήνευσε, αν και η αφετηρία του δεν ήταν ορθόδοξα τοποκεντρική αλλά φιλοσοφικά ετεροπροσδιορισμένη απέναντι στις αποδεκτές κατηγοριοποιήσεις ύφους και τυπολογίας. Γι’ αυτό, δύο έργα στην Αθήνα εμφανώς διαφορετικά, όπως το μοντερνιστικό σχολείο στα Πευκάκια από τη δεκαετία του ’30 και τα έργα γύρω από την Ακρόπολη στη δεκαετία του ’50, συνδέονται υπογείως με μια διάθεση απόσπασης του ίδιου του δημιουργού τους από τον γενικό κανόνα. Ακόμη και το μοντέρνο σχολείο στον Λυκαβηττό, που ήταν ένα από τα πολλά του προγράμματος εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης πριν από 85 χρόνια, έχει ένα φίλτρο προσωπικού ιδιώματος διάφορο από άλλους μοντερνιστές.
Αλλά είναι στην Ακρόπολη που ο Πικιώνης φθάνει σε έναν φιλοσοφικό πυρήνα. Τόσο στη διαμόρφωση του πλακόστρωτου όσο και στην επεξεργασία της όψης του Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη και του ξύλινου περιπτέρου, ο Πικιώνης καταλήγει σε ένα συγκερασμό των βασικών αξόνων της εσωτερικής φιλοσοφίας του. Η οικονομία στα υλικά και στον σχεδιασμό ως απόσταγμα σκέψης πάνω στους κύκλους του χρόνου δίνει στον αποδέκτη ένα σύνολο απογυμνωμένο από κάθε περιττό, όχι όμως με την έννοια του less is more αλλά με την υπαρξιστική κατανόηση του όλου και του κενού.
Ο Καραμανλής
Το μεγάλο αυτό έργο γύρω από την Ακρόπολη το υπηρέτησε ο Πικιώνης έπειτα από πρόσκληση της τότε πολιτικής ηγεσίας, και ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε δείξει προσωπικό ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειώνεται αυτό, για να αντιλαμβανόμαστε τα μεγέθη. Το έργο Πικιώνη, τότε, υπηρετούσε τον στόχο της τουριστικής ανάπτυξης και προβολής της Αθήνας, συνδέθηκε με το Φεστιβάλ Αθηνών και τη σπουδαία καλλιτεχνική κίνηση πριν από τη δικτατορία. Ηταν ένας άλλος κόσμος, με άλλους κώδικες, που σήμερα οφείλουμε να σεβαστούμε και να τον περάσουμε ως κληρονομιά στο αύριο. Αν προχωρήσει τα έργα ο Δήμος Αθηναίων, θα πρέπει να τα συνδυάσει με απομάκρυνση των αυθαιρεσιών στη Δ. Αρεοπαγίτου και στην Αποστόλου Παύλου.