Η ψήφος στο δημοψήφισμα του 2016 έχει δημιουργήσει μια παράδοξη συνθήκη στη Βρετανία. Η πολιτική τάξη καλείται να υλοποιήσει μια απόφαση την οποία θεωρεί επιζήμια για τη χώρα. Επτά στους δέκα βουλευτές έχουν ψηφίσει remain, δύο στους τρεις υπουργούς επίσης. Η πρωθυπουργός, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών έχουν ταχθεί υπέρ της παραμονής.
Η συνθήκη αυτή εξηγεί τη σιωπηρή συναίνεση του πολιτικού κόσμου απέναντι στους μεγάλους συμβιβασμούς που κάνει τις τελευταίες εβδομάδες η Τερέζα Μέι. Συμφώνησε να πληρώσει τον λογαριασμό του Brexit, εγγυήθηκε τα δικαιώματα των Ευρωπαίων υπηκόων στη Βρετανία και συναίνεσε σε ειδικό καθεστώς παραμονής της Βόρειας Ιρλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η πρωθυπουργός έχει επίσης ζητήσει περίοδο προσαρμογής δύο ετών μετά τις 29 Μαρτίου του 2019, καταληκτική ημερομηνία των διαπραγματεύσεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τουλάχιστον μέχρι το 2021, πέντε χρόνια μετά το δημοψήφισμα, η Βρετανία θα εξακολουθεί να βρίσκεται στην Ε.Ε.
Θα περίμενε κανείς ότι οι brexiteers, εκείνοι δηλαδή που κέρδισαν το δημοψήφισμα με 52%, θα έβαζαν τις δικές τους «κόκκινες γραμμές» σε όλες αυτές τις υποχωρήσεις. Παραδόξως, όμως, τις διαπραγματεύσεις σταμάτησε ένα εθνικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας με μόλις 290.000 ψηφοφόρους και ποσοστό 0,9%. Η ένσταση του DUP δεν αφορά καν το Brexit, αλλά τον κίνδυνο de facto αποχώρησης της Βορείου Ιρλανδίας από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι σίγουρο ότι η Τερέζα Μέι θα βρει και άλλα μεγάλα εμπόδια στον δρόμο εξόδου από την Ε.Ε. Σε μια θηριώδη προσπάθεια οι δυσκολίες και οι συμβιβασμοί έχουν αντίστοιχο μέγεθος. Ομως, το ήπιο, ρεαλιστικό Brexit είναι κοινός στόχος των πολιτικών κομμάτων στη Βρετανία. Αργά ή γρήγορα αυτή η συναίνεση θα καθορίσει και το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης.
* Ο κ. Θύμιος Τζάλλας είναι πολιτικός επιστήμονας και δημοσιογράφος.