Οκτώ μήνες ανήφορο βλέπουν οι Βρυξέλλες

Οκτώ μήνες ανήφορο βλέπουν οι Βρυξέλλες

3' 34" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Θα ήταν ούτως ή άλλως δύσκολο. Ομως, η τακτική των παροχών, που φούντωσε την περασμένη εβδομάδα, και η προσκόλληση στον μύθο της «καθαρής εξόδου» προοιωνίζονται ένα επώδυνο και ίσως επικίνδυνο οκτάμηνο μετάβασης στη μεταμνημονιακή εποχή. Αν και σε περίοδο χριστουγεννιάτικης ραστώνης, την οποία βοήθησε η ομαλή εξέλιξη της τρίτης αξιολόγησης, οι θεσμοί μπήκαν σε επιφυλακή όταν ενημερώθηκαν για τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες όπως το επίδομα στους ανέργους νέους, το μέρισμα στους νησιώτες, το εφάπαξ βοήθημα για την επανασύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος. Ευρωπαϊκές πηγές υπενθύμιζαν την περασμένη εβδομάδα ότι οποιαδήποτε κυβερνητική πρωτοβουλία επιφέρει αλλαγή στις δεσμεύσεις του προγράμματος προϋποθέτει συμφωνία με τους θεσμούς.

Είναι προφανές ότι τους δανειστές προβληματίζει το ενδεχόμενο να διολισθήσει η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες σε επιλογές αντίθετες με τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια, προκειμένου να ξαναχτίσει το φιλολαϊκό της προφίλ. Προς το παρόν, οι πρωτοβουλίες της αγγίζουν απλώς τα όρια της παραβίασης των συμφωνηθέντων. Στο μέλλον, ανησυχούν ότι υπάρχει κίνδυνος να τα ξεπεράσει, προκειμένου να ικανοποιήσει τη λαϊκή της βάση και να κατευνάσει τις αντιδράσεις βουλευτών στο εσωτερικό της.

«Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων πρέπει να διατηρηθεί», τόνιζε Ευρωπαίος αξιωματούχος, μιλώντας στην «Κ». Και συνέχιζε προειδοποιώντας πως «οι αγορές θα παρακολουθούν πολύ προσεκτικά τι συμβαίνει».

«Πολλά ζητήματα απομένουν να επιλυθούν τους επόμενους οκτώ μήνες», πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος. «Η ομαλή ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η υποχώρηση των αποδόσεων των ομολόγων είναι καλά νέα, αλλά υπάρχουν ακόμη μία αξιολόγηση, το ερώτημα πώς θα διαμορφωθεί το πλαίσιο εξόδου από το μνημόνιο και η ελάφρυνση του χρέους».

Η σφοδρή αντίδραση της κυβέρνησης στις υποδείξεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, την Πέμπτη, υπέρ της ύπαρξης ενός «προληπτικού προγράμματος στήριξης» μετά το τέλος του μνημονίου, πέραν της εμπάθειας προς το πρόσωπο του κεντρικού τραπεζίτη, έδειξε ότι προτιμά να αποσιωπά τις δυσκολίες των επομένων μηνών, εμμένοντας στο ρόδινο –κατά την άποψή της– σενάριο της «καθαρής εξόδου». Στα επιχειρήματα του κ. Στουρνάρα απάντησε απαξιώνοντάς τον ως «αποτυχημένο υπουργό μιας αποτυχημένης κυβέρνησης». Λίγες ημέρες νωρίτερα, στην ανάλογη επισήμανση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι ότι θα εξαρτηθεί από την Ελλάδα εάν θα χρειαστεί ένα νέο πρόγραμμα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε απαντήσει: «Να λείπει το βύσσινο».

Στην πραγματικότητα, ο κ. Στουρνάρας μίλησε με τη γλώσσα της λογικής, εξηγώντας –στην ενδιάμεση έκθεσή του– αυτό που γνωρίζουν ήδη οι παροικούντες τη Φρανκφούρτη: Οτι, δηλαδή, αν η Ελλάδα δεν αναβαθμιστεί κατά έξι μονάδες από τους οίκους αξιολόγησης τους επόμενους οκτώ μήνες, ώστε να τοποθετηθεί σε επενδυτική βαθμίδα (σήμερα, ως γνωστόν, οι τίτλοι της ανήκουν στα «σκουπίδια») η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πάψει να δέχεται ως ενέχυρα τα ελληνικά ομόλογα και, φυσικά, θα εγκαταλειφθεί για πάντα το όνειρο της ένταξης στο QE.

Σήμερα, η ΕΚΤ δέχεται τα ελληνικά ομόλογα λόγω μνημονίου, που λειτουργεί σαν ασφαλιστική δικλίδα. Από τον Αύγουστο του 2018, όταν θα βγούμε από το μνημόνιο, αν δεν μπούμε σε νέο πρόγραμμα και δεν έχει μεσολαβήσει αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας κατά έξι μονάδες, ο δανεισμός των τραπεζών θα γίνει ακριβότερος και η ανάπτυξη της οικονομίας θα υποστεί πλήγμα. Επιπλέον, οι επενδυτές θα είναι επιφυλακτικοί, καθώς δεν θα υπάρχει δίχτυ ασφαλείας, όπως είναι η προληπτική γραμμή, και το κόστος δανεισμού θα είναι υψηλό.

Ο κ. Στουρνάρας δεν είναι ο μόνος που προβληματίζεται για το πλαίσιο εξόδου της Ελλάδας από το μνημόνιο. Ευρωπαϊκές πηγές έχουν κατ’ επανάληψη επισημάνει ότι ετοιμάζεται ειδικό καθεστώς και ο Ντέκλαν Κοστέλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε καθαρά στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, στις αρχές Δεκεμβρίου, στην Αθήνα πως ο όρος «καθαρή έξοδος» δεν είναι ο πλέον πρόσφορος για την περίπτωση της Ελλάδας.

Η ελάφρυνση χρέους

Οι θεσμοί ενδιαφέρονται για το ίδιο πράγμα που απασχολεί και τον κ. Στουρνάρα, δηλαδή να μην υπάρξει πρόβλημα αξιοπιστίας και εκτιναχθεί στα ύψη το κόστος δανεισμού της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν κάποιου είδους όροι εξόδου της Ελλάδας από το μνημόνιο, καθώς και προϋποθέσεις ελάφρυνσης του χρέους. Η κυβέρνηση θα μπορούσε, αντί να αρνείται την πραγματικότητα, να επιχειρήσει να συνδιαμορφώσει τους όρους αυτούς, επισημαίνει οικονομικός παράγων.

Το θέμα της Ελλάδας αναμένεται να επανέλθει στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος στις αρχές του επόμενου έτους. Στις 8 Ιανουαρίου η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταθέσει το πολυνομοσχέδιο με το οποίο ευελπιστεί ότι θα καλύπτει τις υποχρεώσεις της τρίτης αξιολόγησης. Ιδανικά στις 22 Ιανουαρίου θα κλείσει η αξιολόγηση και θα εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης. Τα πράγματα θα δυσκολέψουν από εκεί και πέρα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή