Στο σκληρά διπλωματικό πεδίο της διαπραγμάτευσης εισέρχονται πλέον Αθήνα και Σκόπια έπειτα από τη συνάντηση των Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ στο Νταβός. Οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και ΠΓΔΜ εμφανίζονται αποφασισμένοι –ο καθένας για διαφορετικούς λόγους και, προφανέστατα, από άλλη αφετηρία– να προχωρήσουν έως το τέλος και να συνομολογήσουν μια οριστική συμφωνία. Οι διεργασίες εξελίσσονται σε περιβάλλον διεθνών πιέσεων για τη διευθέτηση ενός ζητήματος που περιλαμβάνει και ορισμένες προφανείς γεωπολιτικές προεκτάσεις. Ωστόσο, πέρα από τις εκατέρωθεν κινήσεις καλής θέλησης οι οποίες ανακοινώθηκαν δημοσίως από τους δύο πρωθυπουργούς στο Νταβός, δεν υπάρχει κανένα άλλο σημείο συμφωνίας.
Για το Μέγαρο Μαξίμου τελικός στόχος είναι μια συνολική συμφωνία για όλα, περιλαμβανομένων και των συνταγματικών αλλαγών. Αυτό σημαίνει ότι πέρα από τη συνταγματική συζήτηση πρέπει να συμφωνηθούν οι ουσιαστικές λεπτομέρειες που θα καθορίσουν τελικά και τι θα καταγραφεί ως καταληκτικό πλαίσιο συμφωνίας. Αυτό περιλαμβάνει το όνομα, την ταυτότητα, τη γλώσσα, το ακρωνύμιο, τις συντμήσεις που θα χρησιμοποιούνται στο εμπόριο (οι εμπορικές χρήσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές και αφορούν προϊόντα, όπως π.χ., το μακεδονικό κρασί).
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο κ. Τσίπρας είπε στον κ. Ζάεφ ότι οποιαδήποτε λύση πρέπει να είναι για χρήση έναντι όλων (erga omnes), επισημαίνοντας ιδιαίτερα πως οι συνθήκες σήμερα είναι πολύ διαφορετικές από το 1992. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Ζάεφ υποστήριξε ότι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν αποδεχθεί λύση που περιείχε διπλή ονομασία. Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν στην «Κ» ότι η αντιπροσωπεία της ΠΓΔΜ στο Νταβός δεν συμφωνεί με την ανάλυση της Αθήνας περί αλυτρωτικού χαρακτήρα του συντάγματος, τονίζοντας πως η Ε.Ε. έχει αποδεχθεί ως συμβατές με τις κοινοτικές νόρμες τις αναθεωρήσεις που έχουν γίνει, με τελευταία εκείνη του 2011.
Το πολιτικό παιχνίδι στην ΠΓΔΜ σχετικά με την ονομασία είναι εξίσου περίπλοκο, αν και με διαφορετικούς όρους, με την Ελλάδα. Σε απόλυτους αριθμούς, ο κ. Ζάεφ και ο συνασπισμός με την οποίο κυβερνά συγκεντρώνουν μια ισχνή μειοψηφία στη Βουλή, με το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE να έχει μια ισχυρή κοινοβουλευτική ομάδα. Επικεφαλής του κόμματος έχει εκλεγεί αυτή τη στιγμή ο Χρίστιαν Μιτσκόσκι, που θεωρείται πρόσωπο της απόλυτης επιρροής του Νίκολα Γκρούεφσκι. Αυτή τη στιγμή η πλέον ισχυρή πολιτική φωνή του VMRO στα Σκόπια είναι εκείνη του προέδρου της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος έχει δημιουργήσει ουκ ολίγα προβλήματα στους Σοσιαλιστές του Ζάεφ.
Οσο προχωρούν οι διαπραγματεύσεις γίνεται ολοένα και πιο σαφές στην Αθήνα, αλλά και στον διεθνή παράγοντα, ότι ο κ. Ζάεφ δεν είναι εύκολο να αποφύγει την επικύρωση μιας λύσης, ή της πιθανής λύσης, μέσω δημοψηφίσματος. Αλλωστε, πιθανή επικύρωση της λύσης διά δημοψηφίσματος θα διευκόλυνε αρκετά την κυβέρνηση του κ. Ζάεφ και θα καθιστούσε σχεδόν άνευ αντικειμένου την όποια σχετική συζήτηση στο Κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας. Αρκετοί εκτιμούν ότι η παρούσα συγκυρία είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκή, καθώς στους Αλβανούς, οι οποίοι δεν έχουν ζήτημα ταυτότητας ή γλώσσας, θα μπορούσαν να προστεθούν αρκετές χιλιάδες Σλαβομακεδόνων που αντιλαμβάνονται πως η μη λύση ισοδυναμεί με απομόνωση από τους ευρωατλαντικούς θεσμούς και την προοπτική οικονομικής ανάπτυξης σε μια χώρα με υψηλή ανεργία νέων και δημογραφικό μαρασμό λόγω της μετανάστευσης.
Η αντιπολίτευση
Αυτή την πραγματικότητα αντιλαμβάνεται και το αντιπολιτευόμενο VMRO, το οποίο, μετά τη συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ, κυρίως όμως μετά τα καθαρά μηνύματα που εξέπεμψαν ΝΑΤΟ και Ε.Ε. περί ανάγκης συμβιβασμού με την Ελλάδα, έχει αμβλύνει ελαφρώς τους τόνους της αντιπαράθεσης. Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Κοτζιάς φαίνεται ότι αντιλαμβάνονται την ανάγκη η Ελλάδα να μην εμφανιστεί ως η ισχυρή χώρα που θέλει να επιβάλει μια προσβλητική λύση σε έναν μικρότερο γείτονα.
Στο πρακτικό σκέλος το παιχνίδι βρίσκεται, πλέον, στα χέρια του κ. Κοτζιά και του ομολόγου του της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ. Οι ομάδες των διαπραγματευτών, κυρίως λόγω της στάσης που τήρησε ο εκπρόσωπος της ΠΓΔΜ Βάσκο Ναουμόφσκι, έχουν πλέον μάλλον διεκπεραιωτικό ρόλο. Οι κ. Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ θα συναντηθούν αυτή την εβδομάδα με τον ειδικό διαμεσολαβητή του γ.γ. του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος και θα ενημερωθεί για τα βήματα που έχουν κάνει οι δύο υπουργοί.
Η Αλβανία
Παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις οι οποίες αφορούν το Σκοπιανό, η κυβέρνηση έχει εντατικοποιήσει τις επαφές με την Αλβανία. Η συζήτηση του κ. Τσίπρα με τον Αλβανό ομόλογό του στο Νταβός, επικύρωσε το θετικό κλίμα που είχε προηγηθεί σε δύο διαδοχικές συναντήσεις των ΥΠΕΞ Ελλάδας και Αλβανίας. Με αντάλλαγμα την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας και των πόρων με τους οποίους αυτή συνοδεύεται, η Αθήνα θέλει να κλείσει μία σειρά από θέματα. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονται η οριοθέτηση ΑΟΖ, η διασφάλιση των δικαιωμάτων της μειονότητας και η άρση του εμπολέμου, η οποία συνδέεται με περιουσίες που βρίσκονται σε μεσεγγύηση.