Δίαυλο έντονων επαφών ανάμεσα σε Λευκωσία, Ρώμη και Βρυξέλλες έχει ενεργοποιήσει το τουρκικό «φράγμα» από πολεμικά πλοία στο πλωτό γεωτρύπανο «Saipem 12000», το οποίο από τα ξημερώματα του Σαββάτου παραμένει ακινητοποιημένο στα νότια του Κάβο Γκρέκο, νοτίως της Κύπρου, χωρίς να μπορεί να προσεγγίσει τον τελικό προορισμό του, στο οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Στόχος του πλωτού γεωτρύπανου ήταν να προσεγγίσει τη θέση «Σουπιά» στο οικόπεδο 3, το οποίο εκμεταλλεύεται η κοινοπραξία ΕΝΙ/ΚOGAS (Ιταλία/Νότια Κορέα). Το ναυτικό «φράγμα» έχουν δημιουργήσει τουλάχιστον έξι πολεμικά τα οποία πρακτικά έχουν αποκλείσει το οικόπεδο 3 από την προσέγγιση οποιουδήποτε πλωτού μέσου δεν έχει λάβει άδεια από το τουρκικό ναυτικό. Ταυτόχρονα η Αγκυρα έχει εκδώσει οδηγία για ναυτικά γυμνάσια, η οποία περιλαμβάνει περιοχές που σχεδόν ταυτίζονται με το οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Αλλωστε, αυτή ήταν και η αιτιολογία που έχουν χρησιμοποιήσει οι Τούρκοι για να μην επιτρέψουν στο «Saipem 12000» να προσεγγίσει στο οικόπεδο 3.
Η κατάσταση έχει θορυβήσει όχι μόνο τη Λευκωσία αλλά και τη Ρώμη, ενώ η Αθήνα παρακολουθεί την τουρκική κινητικότητα με ανησυχία. Τη στήριξη της Ε.Ε. προς τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη έσπευσε να επισημάνει χθες τηλεφωνικώς ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. «Καλώ την Τουρκία να αποφεύγει τις απειλές ή τις δράσεις εναντίον οποιουδήποτε μέλους της Ε.Ε. και αντί αυτού να δεσμευθεί για σχέσεις καλής γειτονίας, την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών και σεβασμό στην εδαφική κυριαρχία», είπε. Από το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSAmed μεταδίδεται ότι το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί την υπόθεση «στα υψηλότερα επίπεδα», έχει προχωρήσει «σε όλα τα δυνατά διπλωματικά διαβήματα», ενώ βρίσκεται σε επαφή με τις ιταλικές πρεσβείες στην Τουρκία και την Κύπρο.
Ο κ. Αναστασιάδης επισήμανε ότι η Λευκωσία κάνει κάθε επιβεβλημένη κίνηση για να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, μιλώντας για την ανάγκη να υπάρχει ψυχραιμία και να ληφθούν όλα τα απαραίτητα διπλωματικά μέτρα. Νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης είπε ότι η Τουρκία αμφισβητεί το σύνολο των τεμαχίων της κυπριακής ΑΟΖ, περιγράφοντας την κατάσταση ως αναμενόμενη πιθανή εξέλιξη. Την τουρκική στάση στηλίτευσε και η Αθήνα μέσω του υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο κατηγορεί την Αγκυρα ότι παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο. «Kαλούμε την Τουρκία να αποστεί από περαιτέρω έκνομες ενέργειες και να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο. Ανάλογες συμπεριφορές είναι ενδεικτικές ορισμένων προθέσεων της Τουρκίας ως προς το Κυπριακό. Η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας δεν συνάδει με τη συμπεριφορά ενός υποψηφίου κράτους για ένταξη στην Ε.Ε.», αναφέρεται μεταξύ άλλων από το ΥΠΕΞ.
Νωρίτερα, το τουρκικό ΥΠΕΞ είχε προχωρήσει σε μια ιδιαίτερα σκληρή ανακοίνωση, η οποία κινούνταν στο πλαίσιο των πάγιων επιχειρημάτων της Αγκυρας περί προστασίας των «αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων του τουρκοκυπριακού λαού στις πλουτοπαραγωγικές πηγές του νησιού». Το τουρκικό ΥΠΕΞ περιγράφει την Αγκυρα και τους Τουρκοκυπρίους ως «συνιδιοκτήτες» του νησιού και των πλουτοπαραγωγικών πηγών του και κατηγορεί την Κυπριακή Δημοκρατία ως κινούμενη «μονομερώς».