Τη θέση ότι η ονομασία της ΠΓΔΜ θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για διεθνή χρήση, απορρίπτοντας την απαίτηση της ελληνικής πλευράς για ονομασία erga omnes, εξέφρασε ο πρωθυπουργός της γείτονος Ζόραν Ζαεφ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, σύμφωνα με το πρακτορείο MIA, ο κ. Ζάεφ αναφέρθηκε εκτενώς στα εκκρεμή ζητήματα της διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο χωρών για το ονοματολογικό, τονίζοντας ότι η πορεία της «δικαιολογεί την πεποίθησή του ότι υπάρχει πρόοδος».
Ομως, στο τραπέζι παραμένουν ακόμη τα θέματα που σχετίζονται με το εύρος της χρήσης της ονομασίας, καθώς και το ζήτημα της ονομασίας για διεθνή χρήση. «Είμαστε αρκετά κοντά στη λύση που θα επιβεβαιώνει τους όρους της ταυτότητας, εθνικότητας και γλώσσας», ανέφερε ακόμη.
Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός απέρριψε την απαίτηση της ελληνικής πλευράς, που ζητά να ισχύει η ονομασία της γείτονος erga omnes, λέγοντας ότι η ονομασία θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για διεθνή χρήση. Όπως υπογράμμισε δε, δεν χρειάζεται αλλαγή του Συντάγματος, αφού η εσωτερική ονομασία δεν έχει αντίκτυπο στη χώρα μας.
Οσον αφορά τα ζητήματα αλυτρωτισμού, ο Ζάεφ σημείωσε ότι θα πρέπει να υπάρξουν τέτοιες ρυθμίσεις στη συμφωνία που θα δείχνουν ότι η χώρα του δεν έχει εδαφικές βλέψεις, ούτε πρόθεση να παραβιάσει τα σύνορα και να παρέμβει στην ελληνική κληρονομιά, κάτι που, όπως σημείωσε, «ισχύει και για την Ελλάδα».
Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος για την ονομασία, διατυπώνοντας προβληματισμό για το χρόνο διεξαγωγής του. «Το θέμα είναι εάν θα γίνει μετά την συμφωνία ή πριν την υποψηφιότητα των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ και την ΕΕ», ανέφερε.
Επίσης, τόνισε ότι η τελική λύση θα πρέπει να γίνει αποδεκτή τόσο από τους θεσμούς όσο και από τους πολίτες των δύο χωρών.
«Εφικτή η λύση εντός Μαΐου»
Πάντως, σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε λίγο αργότερα στον τηλεοπτικό σταθμό «TV 24», ο κ. Ζάεφ εξέφρασε την αισιοδοξία του για λύση μέσα στον Μάιο. «Αν η διαδικασία συνεχίσει να κινείται σε θετική κατεύθυνση, είναι δυνατή η επίτευξη λύσης τον Μάιο», ανέφερε, ενώ επανέλαβε πως εάν υπάρξει συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αυτό πιθανά θα σημαίνει ότι είναι δυνατή η επίτευξη συμβιβαστικής λύσης που θα είναι αποδεκτή από τους πολίτες και των δύο χωρών.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ σημείωσε ότι ποτέ στο παρελθόν Ελλάδα και πΓΔΜ δεν ήταν πιο κοντά στην επίλυση του θέματος της ονομασίας απ’ ότι είναι σήμερα. Ανέφερε ότι οι δύο χώρες συζητούν για γεωγραφικό προσδιορισμό και όχι για χρονικό. Επισήμανε, επίσης, ότι μεταξύ των δύο χωρών υπάρχουν ακόμα διαφορές στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος, το οποίο συνδέεται και με το εύρος χρήσης. Πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά δείχνει κατανόηση στο θέμα της ταυτότητας και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει λύση, η οποία, όπως είπε, θα τεθεί σε δημοψήφισμα.
«Είναι πράγματι ένα επίκαιρο ζήτημα. Το πρόβλημα που έχει η Ελλάδα με το συνταγματικό μας όνομα υπάρχει εδώ και 25 χρόνια, αλλά μπορώ να πω ότι ποτέ δεν ήμασταν πιο κοντά σε λύση απ’ ότι σήμερα. Γι’ αυτό είμαι αισιόδοξος. Με πολύ ευαισθησία, προσήλωση, δημιουργικότητα για την εξεύρεση λύσης, που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας, αλλά προσέχοντας και τις ανάγκες της άλλης πλευράς, της Ελλάδας. Διότι ο Νίκολα και ο Νίκος, ο Ζόραν και ο Αλέξης μπορούν να συμφωνήσουν ό,τι θέλουν, αλλά αυτό θα πρέπει να περάσει από τους πολίτες, από τους θεσμούς, από τα κοινοβούλια – στη «Μακεδονία» και από δημοψήφισμα, όπως έχουμε πει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί εμείς μπορούμε να πετύχουμε μία υπέροχη λύση, η οποία να μην περάσει από την Ελλάδα ή το αντίστροφο», είπε ο Ζάεφ.
Σημείωσε, ακόμα, ότι οι δύο χώρες βρίσκονται κοντά στη λύση του θέματος της ονομασίας και ότι «έχουν μείνει λίγα θέματα, τα οποία, όμως, όπως είπε και ο ΥΠΕΞ Ντιμιτρόφ, είναι τα πιο σημαντικά». «Είναι σημαντική η πρόοδος που έχουμε πετύχει μέχρι τώρα. Προχωράμε προς τη λύση και όλα αυτά μας δίνουν ελπίδα ότι η λύση είναι δυνατή. Ξέρετε ότι η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι αυτόματη εφόσον βρεθεί λύση. Δεν χρειαζόμαστε καν τη Σύνοδο Κορυφής που θα κάνει η Συμμαχία τον Ιούλιο. Όμως θα ήταν καλό αν μπορέσουμε να έχουμε λύση. Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και εξαιτίας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο, οπότε η “Μακεδονία”, εάν συνεχίσει να κινείται στην ίδια πορεία, έχει κάθε δικαίωμα να περιμένει έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων…Είναι επίσης σημαντικό και για τις διμερείς σχέσεις. Με την Ελλάδα έχουμε εξαιρετική συνεργασία, οι πολίτες της χώρας μας έκαναν σχεδόν ένα εκατομμύριο επισκέψεις στην Ελλάδα το 2017. Αλλά αυτό το πολιτικό πρόβλημα είναι ένα εμπόδιο για την μεγιστοποίηση της συνεργασίας».
Απαντώντας σε ερωτήσεις για τα θέματα στα οποία έχει επιτευχθεί πρόοδος, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ σημείωσε ότι από τις 7-8 παραμέτρους που απαρτίζουν το ζήτημα του ονόματος (ως τέτοιες ανέφερε όνομα, εύρος χρήσης, γλώσσα, υπηκοότητα, αλυτρωτισμός, κωδικοί κλπ) «μεγάλο μέρος έχει λυθεί, αλλά απομένουν τα πλέον σημαντικά και ευαίσθητα θέματα». Επισήμανε, ακόμα, ότι στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. «Είναι ένα από τα θέματα που δεν έχουν λυθεί. Ελπίζω ότι με δημιουργικότητα και αφοσίωση, με επιχειρήματα και επίγνωση για το τι μπορεί να περάσει και τι όχι, θα υπάρξει λύση», ανέφερε ο Ζάεφ.
Σε ερώτηση αν μεταξύ των θεμάτων για τα οποία υπάρχει συμφωνία περιλαμβάνεται και το όνομα καθ’ εαυτό, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ ανέφερε ότι υπάρχει συμφωνία για γεωγραφικό προσδιορισμό και πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει απόφαση αν ο προσδιορισμός θα είναι Άνω (Gorna), Βόρεια (Severna) ή του Βαρδάρη (Vardarska). Αλλά θα είναι γεωγραφικός προσδιορισμός, όχι χρονικός. Γιατί πρέπει να ξέρουν οι πολίτες ότι είναι γεγονός, και εμείς δεν έχουμε πρόθεση να το αρνηθούμε, ότι από την ιστορική Μακεδονία εμείς είμαστε το Βόρειο ή το Άνω μέρος, το τμήμα του Βαρδάρη. Αυτό διδαχθήκαμε ως παιδιά και ξέρουμε ότι υπάρχει αυτό το κομμάτι, όπως υπάρχει και το κομμάτι του Αιγαίου και το κομμάτι του Πιρίν. Αυτό είναι γεγονός. Αν θέλουμε να κάνουμε διάκριση, αυτή γίνεται με γεωγραφικό προσδιορισμό. Ο χρονικός προσδιορισμός, για μένα προσωπικά, δεν είναι αποδεκτός, όπως δεν είναι αποδεκτός και από τον Πρόεδρο της χώρας και την αντιπολίτευση. Γιατί το “Nova Makedonija” έχει τη δική του αρνητική επιρροή. Αλλά δεν είναι καλό ούτε για την ελληνική πλευρά, επειδή θα έρθουν νέες γενιές και θα αναρωτηθούν “τότε ποια είναι αυτή η παλιά Μακεδονία” και έτσι θα ανοίξουν θέματα που δεν θέλουμε να ανοίξουν. Έτσι, το πρόβλημα είναι γύρω από το όνομα. Η λύση αναζητείται γύρω από το όνομα. Σίγουρα εδώ πρέπει να βρεθεί διαχωρισμός, μέσω γεωγραφικού προσδιορισμού. Είμαι ο πρώτος Πρωθυπουργός που είπε δημόσια ότι για μένα και την κυβέρνησή μου είναι αποδεκτό όνομα για διεθνή χρήση με γεωγραφικό προσδιορισμό. Πιστεύω ότι αυτό διευκόλυνε τη διαδικασία, η “μακεδονική” κοινή γνώμη είπε την άποψή της και πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε να κινούμαστε σε αυτή την πορεία, θα έχουμε λύση που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας».
με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ