Είτε για λόγους καθαρά επικοινωνιακούς –και η παρούσα κυβερνητική ηγεσία αρέσκεται στην επικοινωνία– είτε για λόγους πρακτικούς και ουσίας, η κυβέρνηση εισέρχεται στην τελική ευθεία για ένα φρεσκάρισμα σε πρόσωπα. Η νέα εποχή που, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αρχίζει για τη χώρα μετά τις 21 Αυγούστου και την ολοκλήρωση του μνημονιακού προγράμματος θα πρέπει να σηματοδοτηθεί και με αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Αλλαγές τέτοιες που θα αποτυπώσουν το μήνυμα ότι η κυβέρνηση κινείται πλέον χωρίς μνημονιακούς περιορισμούς και υπαγορευόμενη πολιτική, ότι διαμορφώνει και υλοποιεί το δικό της σχέδιο διακυβέρνησης της χώρας. Αλλαγές, επίσης, με τις οποίες η κυβέρνηση θα πορευθεί μέχρι τις επόμενες εκλογές και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να δίνουν το μήνυμα της επόμενης μέρας και να αφήνουν πίσω το δύσκολο μνημονιακό παρελθόν. Ο μεταμνημονιακός ανασχηματισμός έχει ήδη αρχίσει να απασχολεί την κυβερνητική ηγεσία, καθώς υπάρχουν εισηγήσεις για αλλαγές στην κυβέρνηση πριν από την άνοδο του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ, προκειμένου τα όσα εξαγγείλει εκεί να αρχίσουν να «τρέχουν» άμεσα και να αρχίσει να διαμορφώνεται το αποτύπωμα της απελευθερωμένης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (και ΑΝΕΛ βεβαίως).
Η δυσκολία που καλείται να διαχειριστεί ο κ. Τσίπρας, σε σχέση με προηγούμενους ανασχηματισμούς, είναι ότι κανείς από τους υπουργούς που έβαλαν πλάτη στις δύσκολες μνημονιακές ημέρες δεν επιθυμεί να αποχωρήσει από το κυβερνητικό σχήμα τώρα που η κυβέρνηση φιλοδοξεί να αρχίσει να καρπώνεται τα μεταμνημονιακά οφέλη. Παράλληλα, δεν ισχύει πλέον αυτό που παλαιότερα έλεγαν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ότι «ο Τσίπρας δεν έχει να διαχειριστεί βαρωνίες». Επειτα από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης, έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ τα δικά του μεγαλοστελέχη πλέον. Και μια δυσαρεστημένη ομάδα στελεχών σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο στην πορεία για τις κάλπες.
Περιορισμένες επιλογές
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, σημαντικός αριθμός βουλευτών που έβαλαν πλάτη στα κρίσιμα νομοσχέδια φιλοδοξεί να μεταπηδήσει στην κυβέρνηση. Οπότε η τήρηση ισορροπιών είναι αναγκαία και περιορίζει τις διαθέσιμες επιλογές. Ακόμα και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, που έχει δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο ότι στόχος του είναι μετά τον Αύγουστο να είναι ο πιο ασήμαντος υπουργός, πιθανότατα δεν εννοούσε την επιθυμία να μετακινηθεί σε ένα ασήμαντο υπουργείο, αλλά το να περιοριστεί η σημασία του υπουργείου Οικονομικών, που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται διαρκώς στην πρώτη γραμμή.
Η μετακίνηση του κ. Τσακαλώτου δεν θα πρέπει να αποκλείεται πάντως, δεδομένης και της ολοκλήρωσης της μνημονιακής πορείας, που αποτελεί το κλείσιμο ενός σημαντικού κύκλου. Και δεν είναι λίγοι οι επίδοξοι αντικαταστάτες, καθώς θεωρούν ότι το προσεχές διάστημα, που η κυβέρνηση επιθυμεί να συνδυάσει και με παροχές, θα είναι ευνοϊκό για το εν λόγω χαρτοφυλάκιο. Από καιρό το ενδιαφέρον του για τη συγκεκριμένη θέση έχει εκδηλώσει ο κ. Νίκος Παππάς. Πού θα μπορούσε να μετακινηθεί ο κ. Τσακαλώτος; Δύσκολο ερώτημα, καθώς η μετακίνησή του δεν θα πρέπει να θεωρηθεί τιμωρία αλλά επιβράβευση για τη δύσκολη δουλειά που έφερε εις πέρας. Ενδεχομένως μια θέση αντιπροέδρου στην κυβέρνηση θα ήταν η κατάλληλη.
Ερώτημα αποτελεί και ο κ. Πάνος Καμμένος. Ο κυβερνητικός εταίρος ασφαλώς και θα επιθυμούσε να παραμείνει στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, ωστόσο ίσως το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ να προκαλεί δεύτερες σκέψεις. Η μετακίνησή του θα μπορούσε να γίνει σε ένα εκ των υπουργείων Ναυτιλίας ή Προστασίας του Πολίτη, για τα οποία επίσης έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από την πλευρά των ΑΝΕΛ.
Αμετακίνητος θεωρείται ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η υλοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών και, ταυτόχρονα, είναι ανοικτή η διαπραγμάτευση με την Αλβανία. Πέραν αυτών, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι ο κ. Τσίπρας θα επιδιώξει ένα φρεσκάρισμα του σχήματος, θα θελήσει να βγάλει στην πρώτη γραμμή στενούς συνεργάτες του και να προσδώσει ένα περισσότερο λαϊκό προφίλ στην κυβέρνηση.