Συνολική αναδιοργάνωση του τρόπου διαχείρισης του μεταναστευτικού/προσφυγικού τόσο σε επίπεδο διοίκησης όσο και σε επίπεδο κονδυλίων σχεδιάζει η κυβέρνηση, συγκεντρώνοντας στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής όλες τις σχετικές αρμοδιότητες. Η κυβέρνηση προκρίνει και προωθεί ένα συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης της μεταναστευτικής πολιτικής, καθώς ο συγκεκριμένος τομέας είναι εξαιρετικά σημαντικός τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Παράλληλα αποτελεί και βασική πηγή εισροής ευρωπαϊκών κονδυλίων, τα οποία μάλιστα σχεδιάζεται από την Ευρώπη να αυξηθούν. Με τροπολογία την οποία έχει στη διάθεσή της η «Κ» και η οποία αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, προβλέπεται η κατάργηση της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΥΠΥΤ), ενώ οι αρμοδιότητές της μεταφέρονται στη Γενική Γραμματεία Υποδοχής του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Η τροπολογία βρίσκεται στο γραφείο αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων για τις τελικές διορθώσεις με τη ρητή εντολή να ολοκληρώσουν την εργασία τους έως το τέλος της εβδομάδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΥΠΥΤ λειτουργούσε ως αυτοτελής υπηρεσία με δικό της προϋπολογισμό που αφορούσε τις προμήθειες των κέντρων πρώτης υποδοχής μέσω διαγωνισμών, ωστόσο τα τελευταία χρόνια και παρά την προσφυγική κρίση είχε απαξιωθεί.
Η Γενική Γραμματεία Υποδοχής, όπως προβλέπεται στην τροπολογία, αποκτά αρμοδιότητα διαχείρισης των προγραμμάτων και των κονδυλίων που αφορούν τα ΚΥΤ (Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης ή hotspots) στα νησιά και τα κέντρα φιλοξενίας στην ενδοχώρα, χρήματα τα οποία κατά κύριο λόγο έως τώρα διαχειριζόταν το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.
Η Γενική Γραμματεία Υποδοχής αποκτά τέσσερις διευθύνσεις:
1) Συντονισμού και Eποπτείας Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, 2) Συντονισμού και Eποπτείας Δομών Βορείου Ελλάδος, 3) Συντονισμού και Eποπτείας Δομών Νοτίου Ελλάδος και 4) Οργάνωσης και Υποστήριξης. Σε αυτήν την τελευταία διεύθυνση υπάγονται επτά τμήματα, ένα εκ των οποίων θα είναι το τμήμα σχεδιασμού και παρακολούθησης χρηματοδοτικών προγραμμάτων. Προβλέπεται επίσης τμήμα διεκπεραίωσης μεταφορών πολιτών τρίτων χωρών, καθώς σε ενάμιση μήνα, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Δημήτρη Βίτσα, χθες, οι μεταφορές προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά στην ενδοχώρα αλλά και οι εσωτερικές μετακινήσεις θα περάσουν στην αρμοδιότητα του κράτους. Εως τώρα οι μεταφορές πραγματοποιούνταν από την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ με ευρωπαϊκά κονδύλια, τη διαχείριση των οποίων επίσης θα αναλάβει το κράτος.
Επιμέρους συμφωνίες
Χθες, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας πραγματοποίησε την πρώτη συνέντευξη Τύπου, στη νέα στέγη του υπουργείου, στην οδό Θηβών. Οπως τόνισε, η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε επιμέρους συμφωνίες για το προσφυγικό έως ότου ολοκληρωθεί η αναμόρφωση του Δουβλίνου 4, οι οποίες όμως θα κινούνται στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού δρόμου.
Ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι δεν σχεδιάζεται η δημιουργία νέων ΚΥΤ στα νησιά. Διευκρίνισε όμως ότι στη Σάμο γίνεται προσπάθεια να βρεθεί χώρος ώστε να δημιουργηθεί νέα δομή –εφόσον η υφιστάμενη έχει σχεδιαστεί για τη φιλοξενία 650 ατόμων αλλά διαμένουν 3.500–, «η οποία πάντως θα λειτουργήσει την ημέρα που θα κλείσει το ΚΥΤ στο Βαθύ». Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία με τις τοπικές αρχές για άλλο χώρο, τότε «το υπουργείο θα προχωρήσει στην ανακατασκευή της δομής στο Βαθύ», ανέφερε. Τόνισε πάντως ότι στόχος είναι η αποσυμφόρηση των νησιών: «Το τελευταίο τρίμηνο (1/3/2018- 30/6/2018) έχουν μεταφερθεί 6.618 άτομα από τα νησιά στην ενδοχώρα», δήλωσε. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία στη διαδικασία επιστροφών.