Εχει καταντήσει πιο μονότονο και από την ίδια την επέτειο. Κάθε τρίτη Σεπτεμβρίου τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ βγαίνουν για λαθροβοσκή στα ξένα κόλλυβα. Διεκδικούν έτσι την καταγωγή τους από αυτό που, κατά τα άλλα, καταγγέλλουν: Τα σαράντα χρόνια «που μας χρεοκόπησαν» – τα οποία σφράγισε κατ’ εξοχήν το ΠΑΣΟΚ.
Δεν διεκδικεί, βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ όλα τα ΠΑΣΟΚ. Τα μετανδρεϊκά ΠΑΣΟΚ, παρ’ ό,τι πιο σύγχρονα, έχουν εξοβελιστεί από τον συριζαϊκό μπουφέ. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να συνδεθεί μόνο με το πρωτόπλαστο ΠΑΣΟΚ, που εξέπνευσε μαζί με τον ιδρυτή του. Το διατύπωσε καθαρά και ο Χρήστος Σπίρτζης – που εκφράζει αυθεντικότατα την τάση ότι το νέο του κόμμα πρέπει να υποκαταστήσει το παλιό: «Nα προχωρήσουμε», έγραψε, «με τον Αλέξη από εκεί που το άφησε ο Ανδρέας».
Δηλαδή; Πού «το άφησε» ο Ανδρέας; Μιλώντας για ένα πρόσωπο που, παρά το ιστορικό του βεληνεκές, δεν έδειξε ποτέ ζωηρό ενδιαφέρον «να αφήσει» κάτι ή κάποιον ύστερα από τον ίδιο –δεν φρόντισε την υστεροφημία του, δεν άφησε πολιτικές διαθήκες, δεν όρισε διάδοχο–, σε τι φαντάζεται ότι αναφέρεται ο Σπίρτζης; Μάλλον δεν επικαλείται την ύστερη φάση του ανδρεϊκού κόσμου – με τον πατριάρχη ασθενή και περικυκλωμένο από αυλικούς και αστρολόγους. Μάλλον δεν θα ήθελε να μνημονεύσει ούτε τις πολιτικές επιλογές που έκανε ο Παπανδρέου στην τελευταία του θητεία – όταν είχε αρχίσει να αποδομεί τα ταμπού του κρατισμού και του εθνικολαϊκισμού που ο ίδιος είχε εκθρέψει.
Το ερώτημα έχει ενδιαφέρον όχι για να νεκρολογήσει κανείς (ξανά!) τον Ανδρέα, αλλά για να φωτίσει το μυθολογικό του εκμαγείο διά του οποίου η σημερινή εξουσία παρετυμολογεί τον εαυτό της.
Ακριβώς επειδή ο Παπανδρέου δεν κατέλιπε κανένα σώμα ιδεών που να μπορεί να λειτουργήσει ως μπούσουλας, ο κλάδος του ΣΥΡΙΖΑ που εμπνέεται από το ΠΑΣΟΚ δεν έχει «βιβλιογραφία» για να αντιγράψει. Εχει μόνο ψηφοθηρικούς τρόπους να μιμηθεί. Με τα ανδρεϊκά υλικά έχει να στήσει μόνο μια σαγήνη νοσταλγίας.
Ετσι παρουσιάζεται το οξύμωρο: Την ώρα που το αυθεντικό ΠΑΣΟΚ διαχειρίζεται με κάποια συστολή το παρελθόν και τα σύμβολά του –φοβούμενο μη δώσει την εντύπωση του αναχρονισμού– ο ΣΥΡΙΖΑ υποκλέπτει το ίδιο παρελθόν αδίστακτα, ανατρέχοντας μάλιστα στις πιο αρχαϊκές εκδοχές του. Διαλέγοντας το ΠΑΣΟΚ του ’80 και καταγγέλλοντας ό,τι ακολούθησε μετά το 1996.
Η επιλογή αυτή είναι ήδη ορατή και στον τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ επαναλανσάρει τον εαυτό του προεκλογικά. Αυτοσυστήνεται σαν κόμμα-ενθύμιο: Ενα παραπασόκ που ανέκτησε την εθνική κυριαρχία –έξω οι βάσεις του ΔΝΤ– για να φροντίσει τους μη προνομιούχους –Ευκλείδη, δώσ’ τα όλα– και να θυμίζει στον λαό τι σημαίνει Δεξιά – καλύτερα Πολάκη, παρά τον Μητσοτάκη.
Η εκλογική σεζόν που ήδη ξεκίνησε δεν θα έχει μόνο βουτιά στη λάσπη. Θα έχει και βουτιά στη φορμόλη.