Πριν από λίγες ημέρες αποκαλύφθηκε ότι η κυβέρνηση, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, εκχώρησε στην Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (ΕΤΑΔ, θυγατρική του λεγόμενου υπερταμείου) 10.119 ακίνητα σε όλη τη χώρα. Στη λίστα περιλαμβάνονται 196 ακίνητα «φιλέτα» των Χανίων, μεταξύ αυτών και ορισμένα από τα εμβληματικότερα μνημεία της πόλης. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης –ο οποίος είναι μέλος του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), που εισηγήθηκε την εκχώρηση των ακινήτων– επιχείρησε να υποβαθμίσει το θέμα, ισχυριζόμενος ότι «πολλή φασαρία για το τίποτα». Μόνο που η πραγματικότητα τον διαψεύδει.
Συγκεκριμένα: κατά τη διάρκεια της «υπερήφανης διαπραγμάτευσης», το καλοκαίρι του 2015, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπέγραψε κάτι που δεν είχε αποδεχθεί καμία προηγούμενη κυβέρνηση: την υποθήκευση όλης της περιουσίας του Δημοσίου για 99 χρόνια ως ενέχυρο στους δανειστές. Ο εφαρμοστικός νόμος 4389/2016 του τρίτου μνημονίου, με τον οποίο ιδρύθηκε το υπερταμείο, προβλέπει τα ακόλουθα:
α) Στην παράγραφο 4 του άρθρου 196 αναφέρεται ότι μεταβιβάζονται η κυριότητα και νομή όλων των ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού Δημοσίου στην ΕΤΑΔ, με την εξαίρεση αιγιαλών, παραλιών, παρόχθιων εκτάσεων, υδρότοπων, περιοχών Ramsar και Natura, αρχαιολογικών χώρων, αμιγώς δασικών εκτάσεων κ.λπ.
β) Στην παράγραφο 5, όμως, του ίδιου άρθρου (196) αναφέρεται ότι ακόμη και τα ακίνητα που εξαιρούνται από τη μεταβίβαση, παραμένουν μεν στην κατοχή του ελληνικού Δημοσίου, τελούν υπό τον έλεγχο του υπερταμείου, το οποίο είναι αρμόδιο για τη διαχείρισή τους.
γ) Ο κ. Σταθάκης υποστήριξε στη δήλωσή του ότι «προβλέπεται ρητά η επιστροφή των ακινήτων που έχουν ιδιαίτερο πολιτιστικό, ιστορικό ή περιβαλλοντικό ενδιαφέρον». Η δυνατότητα επιστροφής ακινήτων στο ελληνικό Δημόσιο πράγματι προβλέπεται στον νόμο του υπερταμείου. Σύμφωνα, όμως, με την παράγραφο 10 του άρθρου 196, για την επαναμεταβίβαση από την ΕΤΑΔ στο ελληνικό Δημόσιο απαιτείται η προσυπογραφή του Εποπτικού Συμβουλίου.
Το Εποπτικό Συμβούλιο, το ισχυρό διοικητικό όργανο του υπερταμείου, εκλέγει, διορίζει και εποπτεύει τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Σύμφωνα με το άρθρο 191, απαρτίζεται από πέντε μέλη, τρία εκ των οποίων επιλέγονται από το ελληνικό Δημόσιο, ενώ τα δύο άλλα (μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος) επιλέγονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Ιδιαίτερη σημασία έχει η παράγραφος 6 του άρθρου 191, σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις του Εποπτικού Συμβουλίου λαμβάνονται κατόπιν θετικής ψήφου τουλάχιστον τεσσάρων (4) μελών.
Για την επαναμεταβίβαση, λοιπόν, των ακινήτων δεν αρκούν οι 3 ψήφοι των ισάριθμων μελών που επιλέγονται από το ελληνικό Δημόσιο, αλλά απαιτείται απαραιτήτως η σύμφωνη γνώμη των δανειστών, δηλαδή του ενός, τουλάχιστον, από τα δύο μέλη, τα οποία έχουν διοριστεί στο υπερταμείο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Αν οι δανειστές αρνηθούν, επιστροφή ακινήτων στο ελληνικό Δημόσιο δεν είναι δυνατόν να γίνει.
Προκαλεί έκπληξη ότι τα ίδια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που στηρίζουν αυτές τις επιλογές (υπερταμείο) μέμφονταν πρόσφατα την προηγούμενη διοίκηση του Πολυτεχνείου Κρήτης για την απόφασή της να αξιοποιήσει με απόλυτη διαφάνεια τα κτίρια στην παλιά πόλη των Χανίων, που αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του ιδρύματος, η οποία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2017. Ο φαρισαϊσμός τους αποκαλύπτεται πλήρως, αν κανείς λάβει υπόψη του τα παρακάτω:
• Το Πολυτεχνείο διατηρεί την πλήρη κυριότητα των κτιρίων, τα οποία εκμίσθωσε έπειτα από διεθνή δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για περίοδο 25 ετών.
• Ο επενδυτής δεσμεύεται να προχωρήσει σε αναστηλωτική διάσωση (κόστους 18 εκατ.) των τριών ιστορικών και ετοιμόρροπων κτιρίων της παλιάς πόλης. Το Πολυτεχνείο θα έχει τον απόλυτο έλεγχο των παρεμβάσεων που θα πραγματοποιηθούν με τη συνεργασία των αρμόδιων αρχών για την αξιόπιστη εφαρμογή των αυστηρών πολεοδομικών κανόνων της ιστορικής περιοχής.
• Τα έσοδα από την εκμίσθωση, ύψους 8,9 εκατ., αποτελούν έσοδα του Πολυτεχνείου που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για τις ανάγκες του ιδρύματος και των φοιτητών του. Δεν διαχειρίζονται από το υπερταμείο και δεν αποτελούν υποθήκη προς τους δανειστές.
• Μετά την πάροδο της 25ετίας, τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις επιστρέφουν στο Πολυτεχνείο σε άριστη λειτουργική κατάσταση.
• Προβλέπονται στη σύμβαση: ανάπλαση της παρακείμενης πλατείας, με ελεύθερη πρόσβαση των δημοτών και επισκεπτών της πόλης των Χανίων, δημιουργία χώρων αναψυχής ανοιχτών στο κοινό εντός και εκτός των κτιρίων, υπαίθριο αμφιθέατρο, παρατηρητήριο του Ενετικού Λιμένα, καφέ, εστιατόριο, εκθεσιακός χώρος, συνεδριακό κέντρο.
• Δημιουργία περισσότερων από 200 θέσεων εργασίας.
Στην περίπτωση των ακινήτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, διασφαλίστηκε στο ακέραιο το συμφέρον του ιδρύματος, το δημόσιο συμφέρον. Ποιος μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο για τα ακίνητα που εκχωρήθηκαν στο υπερταμείο;
* Ο κ. Βασίλης Διγαλάκης είναι καθηγητής και πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης.