Υπάρχουν σκάνδαλα που τα αδικεί το όνομά τους. Σκάνδαλα που δεν σκανδάλισαν κανέναν, ακριβώς επειδή δεν χρειάστηκε να αποκαλυφθούν με μιντιακό πάταγο. Εκτυλίχθηκαν αργά και δημόσια, σαν ρουτίνα αθόρυβης διολίσθησης.
Η αποκάλυψη ότι η ΔΕΗ αγόρασε μια ζημιογόνο επιχείρηση ιδιοκτησίας του υπαρχηγού του Ζάεφ προκαλεί σκανδαλισμό. Ενα σκανδαλισμό δυσανάλογο προς το μέγεθος του πραγματικού «σκανδάλου», το οποίο κακοφόρμιζε βραδέως, επί τρία χρόνια, σε κοινή θέα.
Τον Ιανουάριο του 2015, η χρηματιστηριακή αξία της ΔΕΗ ήταν 2,5 δισ. ευρώ. Σήμερα είναι κοντά στα 300 εκατ. Το σχέδιο για το σπάσιμο της επιχείρησης –και τη δημιουργία μιας μικρής ΔΕΗ– προέβλεπε 2 δισ. έσοδα. Το –τρόπος του λέγειν– σχέδιο που εφάρμοσε ο ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να μην πουλήσει περιουσιακά στοιχεία της ΔΕΗ, προβλέπει την οικειοθελή συρρίκνωσή της –από το 80% στο 49% της λιανικής αγοράς– χωρίς έσοδα και χωρίς, εν τέλει, να αποτραπεί η πώληση παραγωγικών μονάδων. Ο ισολογισμός της εταιρείας εμφάνιζε για το 2017 κέρδη 30 εκατ. Προσφάτως, η ίδια «διόρθωσε» τα αποτελέσματά της σε ζημίες 250 εκατ.
Ποιος φταίει για όλα αυτά τα «επιτεύγματα» – αλιευμένα ενδεικτικά από τις ερωτήσεις που επίμονα καταθέτει στη Βουλή ο Γιάννης Μανιάτης; Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, φταίνε οι σορτάκηδες και, βεβαίως, η αντιπολίτευση. Και για το Σκόπια-γκέιτ; Ο Γιώργος Σταθάκης ακολούθησε την ίδια οδό της υπεκφυγής –«η εξαγορά ήταν γνωστή»– και της μεγαλόστομης παραδοξολογίας – «ρίχνουν σκιές στις ενεργειακές μας σχέσεις (τις ποιες;) με την ΠΓΔΜ».
Χωρίς μεγάλη δόση αυθαιρεσίας, θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διοίκησε τη ΔΕΗ όπως διοίκησε τη χώρα. Το συμπέρασμα αυτό είναι ανεξάρτητο από το ανακριτικό ερώτημα – από το αν κάποιος ή κάποιοι είχαν προσωπικό όφελος από αποφάσεις οικονομικά ακατανόητες. Η διαχείριση απέτυχε, είτε από δόλο, είτε από δογματισμό, είτε από σκέτη ανικανότητα. Είτε από όλα τα παραπάνω ταυτόχρονα.
Τη θεώρηση της ΔΕΗ ως μικρογραφίας της συριζαϊκής διαχείρισης ευνοεί και η «ολιστική» μέθοδος που επιχείρησε να εφαρμόσει η ίδια η κυβέρνηση. Εκτός από τη Διαπραγμάτευση με δέλτα κεφαλαίο –με τους δανειστές– οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ χειρίστηκαν άλλες δύο μείζονες διαπραγματεύσεις: το Προσφυγικό και το Μακεδονικό. Φαίνεται τώρα από τα πράγματα πώς επιχειρήθηκε να συγχωνευτούν σε ένα παζάρι διπλωματικές και οικονομικές εκκρεμότητες.
Αυτό το ολιστικό παίγνιο δεν αντανακλάται μόνο στην περίπτωση της «επίταξης» της ΔΕΗ ως δήθεν μοχλού βαλκανικής εισπήδησης. Αντανακλάται στη Μόρια – επί του εδάφους και επί των ευρωπαϊκών και εγχώριων προανακρίσεων. Αντανακλάται στον δείκτη του χρηματιστηρίου. Και στο επιτόκιο (μη) δανεισμού του Δημοσίου.
Η μαγεία του «όλα για όλα» τώρα κληρώνει.