Η επικράτηση του επίμονου Ζόραν Ζάεφ στην πρώτη ψηφοφορία για τη συνταγματική αναθεώρηση, που αποτελεί ουσιαστικά προπομπό κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών από την πλευρά της ΠΓΔΜ, πρακτικά πυκνώνει τον πολιτικό χρόνο στην Ελλάδα. Δεδομένου ότι στη δεύτερη ψηφοφορία η Βουλή της ΠΓΔΜ απαιτεί απλή πλειοψηφία και πριν από τη συμπλήρωση 100 ημερών από την Παρασκευή, σε μία τρίτη και τελευταία ψηφοφορία πρέπει να ψηφίσουν ξανά υπέρ 80 βουλευτές, γίνεται σαφές και το χρονοδιάγραμμα μεταβίβασης των διαδικασιών για την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών στην Ελλάδα. Ετσι, η συμφωνία των Πρεσπών θα φθάσει στην ελληνική Βουλή από τον Φεβρουάριο και έπειτα. Το χρονοδιάγραμμα, εν ολίγοις, ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές και στην αρχική συμφωνία που είχαν κάνει ο Αλέξης Τσίπρας και ο Πάνος Καμμένος για ανακωχή έως τον Μάρτιο.
Ο πρωθυπουργός (και πλέον και υπουργός Εξωτερικών) παρείχε ήδη ένα περίγραμμα της στάσης που θα κρατήσει στο συγκεκριμένο ζήτημα από τις Βρυξέλλες, ωστόσο οι προειδοποιήσεις που άφησε νωρίτερα το Μέγαρο Μαξίμου, περί εθνικής γραμμής, δεν άντεξαν ούτε λίγες ώρες. Ο κ. Τσίπρας συνεχάρη διαδικτυακά τον κ. Ζάεφ.
Ενώ και χθες, κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης-παραλαβής του υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Τσίπρας είπε ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συνταγματική ονομασία τους είναι «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και την αναγνωρίζουν σχεδόν 140 χώρες, ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα μεταξύ αυτών. Και σήμερα κατανοούμε πόσο δύσκολο για μια χώρα είναι σε καιρό ειρήνης να αλλάξει το όνομά της». Ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για «εθνική γραμμή που έχει σχεδιαστεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια, από το 2008 και το Βουκουρέστι έως σήμερα και γίνεται πράξη, καθώς ανοίγει ο δρόμος για την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της γείτονος». Ο Νίκος Κοτζιάς από την πλευρά του σχολίασε: «Ζω την παραδοξολογία να φεύγω και να είμαι ευτυχής. Ευχαριστώ Ζάεφ, Ντιμιτρόφ και τους 80 βουλευτές».
Ωστόσο, ο κυβερνητικός εταίρος Πάνος Καμμένος τους πρόλαβε όλους, καθώς λίγη ώρα πριν ξεκινήσει η ψηφοφορία στη Βουλή της ΠΓΔΜ παρενέβη μέσω Twitter, αναφέροντας: «Ποιoς θα φανταζόταν ότι στην Ευρώπη των αξιών και της δημοκρατίας όποιος δεν ψηφίζει κατά τις εντολές προφυλακίζεται και όποιος συμμορφώνεται παίρνει μπόνους 2.000.000 ευρώ μαύρο χρήμα. Ντρέπομαι». Το τουίτ Καμμένου προκάλεσε την άμεση απάντηση, στην ίδια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, του κυβερνητικού εκπροσώπου της ΠΓΔΜ Μίλε Μποσνιακόφσκι. «Αγαπητέ κύριε Καμμένε, παρακαλώ ενημερωθείτε ότι μοιραστήκατε fake news που ήδη έχουν διαψευστεί επίσημα από την κυβέρνησή μας. Στο πνεύμα της δημοκρατίας και της καλής διπλωματίας, ας δουλέψουμε για τη φιλία ανάμεσα στις χώρες μας», ανέφερε.
Ρητορική VMRO
Πρακτικά, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ ταυτίστηκε με τη ρητορική που χρησιμοποιούσαν όλες τις προηγούμενες ημέρες οι «σκληροί» του VMRO-DPMNE, από το οποίο πρακτικά αποσπάσθηκαν οκτώ βουλευτές που ψήφισαν υπέρ της έναρξης της συνταγματικής αναθεώρησης. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στα Σκόπια ανέτρεψε τον υπολογισμό που είχε κάνει ο κ. Καμμένος περί αποτυχίας της κυβέρνησης Ζάεφ στην προσπάθεια αλλαγής του συντάγματος και ενδεχομένως θα ενισχύσει τις φυγόκεντρες τάσεις που ήδη υπάρχουν στους ΑΝΕΛ. Βουλευτές όπως ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος, ο Κώστας Ζουράρις αλλά και η Ελενα Κουντουρά έχουν διακριτές απόψεις από την ηγεσία του κόμματος, όχι κατ’ ανάγκην επί της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά και για το αν η κυβέρνηση πρέπει να στηριχθεί αν κατατεθεί πρόταση μομφής. Επί της ουσίας, μετά τη δέσμευση του κ. Καμμένου ότι δεν πρόκειται να ρίξει την κυβέρνηση, ο κ. Τσίπρας έχει διασφαλίσει πως οι ΑΝΕΛ δεν θα στηρίξουν πρόταση μομφής, ιδιαίτερα μετά το πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο. Ως προς την έγκριση καθαυτής της συμφωνίας, το Ποτάμι έχει ήδη εκφραστεί υπέρ κοινοβουλευτικής στήριξης (σίγουρα οι Σταύρος Θεοδωράκης, Γιώργος Μαυρωτάς και Σπύρος Δανέλης), ενώ θετικά έχει εκφραστεί και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος της ΔΗΜΑΡ.
Μετά την έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών, ο κ. Τσίπρας πρέπει να καταλήξει στον τρόπο με τον οποίο θα κυβερνήσει. Υπάρχει η λύση της κυβέρνησης μειοψηφίας, η οποία, ωστόσο, δύσκολα μπορεί να αντέξει μετά τον Μάιο, όταν και πιθανότατα θα προσφύγει σε τριπλές εκλογές. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες έχουν επανεμφανισθεί σενάρια συγκρότησης κυβέρνησης με νέα πλειοψηφία. Ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη, Κατερίνα Παπακώστα, διαθέτει κοινοβουλευτική δύναμη 146 βουλευτών. Δεδομένου ότι υπάρχουν βουλευτές των ΑΝΕΛ οι οποίοι έχουν διαφορετικές απόψεις από τον κ. Καμμένο σε ορισμένα ζητήματα, δεν αποκλείεται η πλειοψηφία να στηριχθεί και σε αυτούς, ενώ τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν δείγματα προσέγγισης και με ανεξάρτητους. Ωστόσο, παρά τα προφανή προβλήματα που δημιουργεί ένα «διαζύγιο» ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στις αρχές του χρόνου, δίνει και στα δύο κόμματα τη δυνατότητα να φθάσουν έως τις εκλογές, διεξάγοντας προεκλογική εκστρατεία, χωρίς τη «δυσάρεστη» υποχρέωση να ταυτίζονται.
Δεδομένου ότι η Ν.Δ. και ο πρόεδρος της Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν λάβει ξεκάθαρη θέση κατά της συμφωνίας των Πρεσπών, είναι απολύτως σαφές ότι για το επόμενο χρονικό διάστημα η συμφωνία των Πρεσπών θα αποτελέσει το βασικό θέμα που θα οδηγήσει τον δημόσιο διάλογο έως τις εκλογές, όποτε και αν αυτές γίνουν.
Επίσης, είναι σαφές ότι το διεθνές ενδιαφέρον για την έγκρισή της καθώς και οι ανάλογες πιέσεις θα μεταφερθούν, εκ των πραγμάτων, στην Ελλάδα. Χθες, οι εκπρόσωποι της διεθνούς κοινότητας εμφανίστηκαν σχεδόν συλλήβδην ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ κάλεσε τους ηγέτες της ΠΓΔΜ «να αδράξουν την ιστορική ευκαιρία για ένταξη στο ΝΑΤΟ».