«Λένε ότι τα σεβρ που φτιάχνω είναι εφάμιλλα των γαλλικών. Διαφωνώ. Νομίζω ότι είναι ανώτερα! Δεν είμαι καλύτερος μάστορας από τους Γάλλους, αλλά έχω στα χέρια μου ποιοτικότερη πρώτη ύλη: οι κατσίκες μου βόσκουν στην ευλογημένη ελληνική γη», είπε ο Λάζαρος Μαλτέζου, της ομώνυμης φάρμας της Εύβοιας, παραλαμβάνοντας το Βραβείο Παραγωγής Τυροκομικών Προϊόντων και το κοινό ξέσπασε σε γέλια, χειροκροτώντας τον με θέρμη.
Ενα ζεστό χειροκρότημα επεφύλαξε, επίσης, για τον Κώστα Μαρταβαλτζόγλου, της εταιρείας Αγροζύμη, που πήρε το Βραβείο Παραγωγής Ζυμαρικών: «Aυτή η επιβράβευση δεν ανήκει μόνο στην οικογένειά μου», τόνισε συγκινημένος, «αλλά σε όλους όσοι βρίσκονται στο πλευρό μας: από τον αγρότη που καλλιεργεί τα σιτηρά που χρειαζόμαστε, μέχρι τον ιδιοκτήτη του πιο μικρού μπακάλικου που βάζει τα προϊόντα μας στα ράφια του».
Στους ανθρώπους που τους στηρίζουν αναφέρθηκαν και οι Αντώνης και Δρόσος Κοπανέζος, από την Κω, που παράγουν εξαιρετικό θυμαρίσιο μέλι. «Ο αγώνας και οι αγωνίες μας επιβραβεύονται από το χαμόγελο και το “ευχαριστώ” των πελατών μας, εδώ και τέσσερις γενιές», δήλωσαν αμέσως μετά τη βράβευσή τους.
Τέτοιες ιστορίες ακούσαμε πολλές όσοι βρεθήκαμε στην 11η απονομή των Βραβείων Ποιότητας του «Γαστρονόμου» της «Καθημερινής», που έγινε την περασμένη Δευτέρα στο Μέγαρο Καρατζά της Εθνικής Τράπεζας, στην πλατεία Κοτζιά, αφού η Εθνική Τράπεζα είναι αρωγός του «Γαστρονόμου» στη διοργάνωση των βραβείων και συνοδοιπόρος στην προσπάθειά του να αναδεικνύει Ελληνες που παράγουν προϊόντα υψηλής ποιότητας.
Κάθε χρόνο, οι συνεργάτες του περιοδικού ερευνούν, ταξιδεύουν, ανακαλύπτουν, δοκιμάζουν, απολαμβάνουν. Γράφουν για προϊόντα, συνταγές, τόπους, παραδόσεις, συνήθειες, ανθρώπους. Κυρίως για ανθρώπους: «Πεισματάρηδες, έντιμους, δημιουργικούς, που παράγουν προϊόντα ποιοτικά, νόστιμα και ασφαλή. Που διδάσκουν ήθος με το ήθος τους», όπως τόνισε ο Αγγελος Ρέντουλας, αρχισυντάκτης των γαστρονομικών εκδόσεων της «Καθημερινής» στην αρχή της εκδήλωσης, την οποία παρουσίασε για ακόμα μία χρονιά –υποδειγματικά– η δημοσιογράφος του ΣΚΑΪ Χριστίνα Βίδου.
Μετά την τελετή απονομής οι βραβευθέντες, οι άνθρωποι του «Γαστρονόμου» και της Εθνικής Τράπεζας και οι καλεσμένοι τους βρέθηκαν στο Μέγαρο Μελά για τη γιορτή που παραδοσιακά είναι μέρος της εκδήλωσης.
Δεκαπέντε τα βραβεία φέτος, ισάριθμα τα ενσταντανέ μιας άλλης Ελλάδας που μας αποκάλυψαν. Μιας Ελλάδας δημιουργικής, επίμονης, θαρραλέας, που δεν πτοείται από τις δυσκολίες, που τολμά, δημιουργεί, καινοτομεί, ξεχωρίζει.
Μετά την ολοκλήρωση της τελετής απονομής οι βραβευθέντες, οι άνθρωποι του «Γαστρονόμου» και της Εθνικής Τράπεζας και οι εκλεκτοί προσκεκλημένοι τους βρέθηκαν απέναντι, στο εμβληματικό Μέγαρο Μελά, έργο του Ερνέστου Τσίλλερ. Εκεί δοκίμασαν τα νόστιμα μεζεδάκια που είχαν ετοιμάσει για την περίσταση οι σεφ του περιοδικού Νένα Ισμυρνόγλου, Αστέριος Κουστούδης, Λευτέρης Λαζάρου, Θοδωρής Παπανικολάου και Χριστόφορος Πέσκιας – καθώς και τα πάντα λαχταριστά γλυκίσματα του Στέλιου Παρλιάρου. Και ύψωσαν τα ποτήρια τους με μια ευχή: Να είμαστε καλά να ανταμώσουμε και του χρόνου!
ΤΙΜΗΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας
O πολιτισμός του λαδιού
Σε μια χώρα ελαιοπαραγωγική, όπου μόνο στον νομό Μεσσηνίας υπάρχουν 15 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, πόσα εργαστήρια γευσιγνωσίας ελαιολάδου, διαπιστευμένα διεθνώς, νομίζετε ότι έχουμε; Μόνο τρία. Οταν η Ισπανία έχει 15, η Ιταλία 12, η Τυνησία 11 και η Τουρκία 5. Για αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντική η πρωτοβουλία του Βασίλη Δημόπουλου, καθηγητή γεωπόνου με ειδίκευση στη φυτοπαθολογία, και της Αννας Μηλιώνη να δημιουργήσουν, το 2011, το Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας –ΤΕΙ Πελοποννήσου–, το μοναδικό από τα τρία ελληνικά που υπάγεται σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Είναι διαπιστευμένο και από το ελληνικό κράτος αλλά και από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, έχει εκδώσει περισσότερα από 1.500 πιστοποιητικά, έχει εκπαιδεύσει σχεδόν 250 άτομα στη γευσιγνωσία ελαιολάδου και είναι αυτοχρηματοδοτούμενο. Το βασικότερο; Συνδέει άμεσα την εκπαιδευτική διαδικασία με την πραγματική οικονομία. Ηδη, αρκετοί από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που συμμετείχαν στις σπουδαστικές ομάδες γευσιγνωσίας έχουν συνεχίσει με μεταπτυχιακές σπουδές και έχουν βρει εργασία στον τομέα του ελαιολάδου.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΕΥΡΕΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ Κονσερβοποιία Βορείου Αιγαίου
Σύμμαχος των ψαράδων
Σαράντα χρόνια μπαίνει στο τραπέζι μας η εμβληματική κίτρινη κονσέρβα Trata. Ελληνικές σαρδέλες και γαύρος από την αλιευτική ζώνη του Βορείου Αιγαίου φτάνουν στην ιχθυόσκαλα της Μηχανιώνας και από εκεί λίγες ώρες μετά την αλίευσή τους μεταφέρονται στο Κιλκίς, όπου «μαγειρεύονται» και σφραγίζονται σε κονσέρβες, χωρίς συντηρητικά. Η οικογένεια Τζίκα, η ψυχή της κονσερβοποιίας, στηρίζει τους Ελληνες αλιείς απορροφώντας μεγάλες ποσότητες αλιευμάτων. Με δυναμική να παράγουν έως και 80 τόνους προϊόντος την ημέρα, έχουν επενδύσει στην τεχνολογία, εφαρμόζουν συστήματα ιχνηλασιμότητας και κορυφαίου ποιοτικού ελέγχου, ενώ παράλληλα έχουν στραφεί στη βιώσιμη αλιεία των ελληνικών ψαριών και του τόνου. Εξάγουν σε όλη την Ευρώπη και επενδύουν συνεχώς σε νέα προϊόντα. Με περιβαλλοντική συνείδηση, καινοτόμες ιδέες και τη νέα γενιά στο πηδάλιο, καταφέρνουν να κρατούν την οικογενειακή επιχείρηση στην πρώτη γραμμή. Η Κονσερβοποιία Βορείου Αιγαίου είναι μία επικερδής ελληνική εταιρεία, μία εταιρεία-πρότυπο.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Φάρμα Μαλτέζου
Το δικό μας σεβρ από την Εύβοια
Παράγει η Ελλάδα σεβρ; Φυσικά! Και μάλιστα σεβρ που θα μπορούσαν να σταθούν επάξια δίπλα στα περίφημα γαλλικά κατσικίσια τυριά, όπως διαπίστωσαν με ενθουσιασμό οι έμπειροι γευσιγνώστες που συμμετείχαν στην τυφλή δοκιμή του «Γαστρονόμου». Η ιστορία ξεκινάει το 1996, όταν ο Λάζαρος Μαλτέζος αφήνει τη σχολική έδρα για να ασχοληθεί με την παραγωγή τυριών σεβρ. Σε 2.000 οικογενειακά στρέμματα στα Στύρα Ευβοίας φτιάχνει ένα μαντρί και ένα τυροκομείο. Χρειάστηκαν 13 ταξίδια στη Γαλλία για να αποκτήσει την απαραίτητη τεχνογνωσία, ενώ στη συνέχεια προσέλαβε και Γάλλο τυροκόμο. Σήμερα, έχει περίπου 500 κατσίκια, ράτσας Δαμασκού και Μούρθια, και από το γάλα τους παρασκευάζει γύρω στους 50 τόνους τυριών τον χρόνο: το στρογγυλό ημίσκληρο σεβρ κροτέν, το λευκό και μαλακό σεβρ με μυκητοκαλλιέργεια, τη βελούδινη πυραμίδα, καλυμμένη με αποστειρωμένη στάχτη αμπελιών, την πικάντικη καρδιά αλλά και τον μαλακό κορμό, καθώς και τα στρογγυλά τυράκια με βότανα και πιπέρια.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΥΗ ΒΟΥΤΣΙΝΑ Χαλβαδοποιία Αργουδέλη
Η γλύκα της παράδοσης
Ενενήντα εννέα χρόνια συμπληρώνει φέτος η χαλβαδοποιία Αργουδέλη, με την τέταρτη γενιά της οικογένειας να βρίσκεται στο τιμόνι της. Η συνταγή και οι τεχνικές, παμπάλαιες, ταξίδεψαν από τη Μυτιλήνη στις Κυκλάδες και από εκεί στον Πειραιά, στα Καμίνια. Η οικογένεια Αργουδέλη προμηθεύεται ποιοτικό σουσάμι, το οποίο ψήνεται σε ανοιχτού τύπου μηχανές, για να μπορεί να αναπνέει, και αλέθεται, για να βγει το πολύτιμο ταχίνι, σε μηχανή με μυλόπετρες – δύο φορές, ώστε να γίνει βελουτέ. Επειτα ζυμώνεται με καραμέλα από έμπειρους μάστορες. Ζεστός ο χαλβάς θα μπει στα κουτιά, όλη η οικογένεια στο πόδι, όλοι οι εργάτες μια οικογένεια. Γεύσεις δεν έχουν περίεργες. Τις κλασικές και από νέες, μαστίχα, φιστίκι πράσινο, φουντούκι, πράγματα οικεία. Περίπου 55 τόνους χειροποίητου χαλβά και 40 τόνους ταχίνι παράγουν κάθε χρόνο, αλλά και μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού, που διανέμονται σε περισσότερα από 700 επιλεγμένα σημεία πώλησης στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να εξάγουν μέρος της παραγωγής τους.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ Οικογένεια Πρωτούλη
Υπεραιωνόβιοι ελαιώνες
«Αρμονικό, φρουτώδες, ευκολόπιοτο, δεν καίει τον λαιμό, είναι πολυεπίπεδο και με βάθος γεύσης. Εξοχο!». Ετσι χαρακτήρισε το μυτιληνιό ελαιόλαδο Aegean Gold η επιτροπή γευσιγνωσίας του περιοδικού στην καθιερωμένη τυφλή γευσιγνωσία για την επιλογή των βραβείων. Το πολυβραβευμένο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό λάδι παράγει ο Κώστας Πρωτούλης, δεύτερη γενιά στην επιχείρηση, με τους γιους του Γιάννη και Παράσχο. Ο καρπός προέρχεται από υπεραιωνόβιους, ξερικούς ελαιώνες με ελιές Κολοβές, λίγες Αδραμυτιανές και Λαδολιές στην ορεινή επαρχία Πλωμαρίου. Καλλιεργούν βιολογικά, σε έναν προικισμένο τόπο κοντά στη θάλασσα, με πλούσια αυτοφυή βλάστηση και αρωματικά βότανα, και ελαιοποιούν αυθημερόν σε σύγχρονα μηχανήματα στις δύο καθετοποιημένες μονάδες τους. Η μία εξ αυτών λειτουργεί σε αναπαλαιωμένο λιοτρίβι του 1928. Το αποτέλεσμα είναι ένα χρυσοπράσινο, λεπτόρρευστο, ελαφρύ και αρωματικό λάδι με ξεχωριστή γεύση που σου μένει.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ Ευτύχης Ανδρουλάκης & Μιχάλης Μάρακας
Ευεργετικές φαινόλες
Από μικρόκαρπες, υπεραιωνόβιες ελιές της ποικιλίας Τσουνάτη, στα νότια του νομού Χανίων, παράγει ο Ευτύχης Ανδρουλάκης το βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Pamako. Οι ελιές βρίσκονται σε ύψος 750 μέτρων, σε βραχώδεις πλαγιές, χωρίς δρόμους. Για τη συγκομιδή του καρπού ο ίδιος χρειάζεται να δεθεί κυριολεκτικά πάνω στα πανύψηλα ελαιόδενδρα. Μαζί με τον συνεργάτη του στο ελαιουργείο, Μιχάλη Μάρακα, εφαρμόζουν καινοτομίες και πατέντες σε όλα τα στάδια της παραγωγής, που διαφυλάσσουν την ποιότητα του προϊόντος. Ενα παράδειγμα;
Η μάλαξη των ελιών γίνεται με παροχή αζώτου. Απουσία οξυγόνου, το ελαιόλαδο δεν οξειδώνεται και διατηρεί καλύτερα τα αρώματά του. Ενώ η παραγωγή τους είναι ακόμα μικρή, το λάδι τους είναι τόσο εκλεκτό που πωλείται στο εξωτερικό ως συμπλήρωμα διατροφής! Το ήδη πολυβραβευμένο Pamako διακρίνεται για τη μεγάλη συγκέντρωση φαινολών και είναι το δεύτερο ελαιόλαδο στην Ελλάδα που απέκτησε ισχυρισμό υγείας. Διακρίνεται επίσης για την εξαιρετική γεύση του.
Η είσοδος του εμβληματικού Μεγάρου Μελά, στην πλατεία Κοτζιά, με επίσημο… ένδυμα για την περίσταση.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΟΙΝΟΥ Κτήμα Γεροβασιλείου
Κρασιά διεθνούς αναγνώρισης
Βαγγέλης Γεροβασιλείου. Hγετική προσωπικότητα της τάσης των «μικρών παραγωγών». Τη δεκαετία του 1990 θεμελίωσε τη νέα εποχή του ελληνικού κρασιού, δίνοντάς του διεθνές προφίλ με αλλεπάλληλες διακρίσεις και βραβεύσεις. Γνώση και σεβασμός στους κανόνες της φύσης, επιμονή, συνέπεια, σκληρή δουλειά, προσήλωση στην ποιότητα είναι οι δικοί του παρονομαστές στην εξίσωση αμπελοκαλλιέργεια και οινοπαραγωγή. Με στρατηγικό σχεδιασμό, το Κτήμα της Επανομής είναι σήμερα όχι μόνο ένας υποδειγματικός ενιαίος αμπελώνας 700 στρεμμάτων, που παράγει υψηλής ποιότητας και παγκόσμιας αναγνώρισης κρασιά, αλλά και ένα κέντρο πολιτισμού, που στεγάζει το Μουσείο Οίνου καθώς και τη σπάνια συλλογή από ανοιχτήρια του Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Πυρήνας της δημιουργίας είναι η οικογένεια: Βαγγέλης και Σόνια, ο πρωτότοκος γιος Αργύρης, οινολόγος πλέον στην παραγωγή, οι δυναμικές Χρυσάνθη και Μαριάνθη έτοιμες να αναλάβουν τα ηνία στα βήματα των γονιών τους. Γιατί οι επιτυχημένες οινικές ιστορίες, όπως αυτή του Κτήματος Γεροβασιλείου, επιβάλλεται να έχουν και συνέχεια.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΥ ΑΠΟΣΤΑΓΜΑΤΟΣ Οινοποιία Παρπαρούση
Παράδειγμα φινέτσας
Ηθος, αξιοπρέπεια, ευγένεια, ποιότητα είναι οι λέξεις που χαρακτηρίζουν τον Θανάση Παρπαρούση, τον άρχοντα του αχαϊκού αμπελώνα, τον άνθρωπο που έχει συμβάλει όσο λίγοι στο σημερινό οινικό τοπίο της χώρας μας – στο θαύμα του ελληνικού κρασιού. Στα Μποζαΐτικα Αχαΐας, η οινοποιία Παρπαρούση διηγείται την υπεραιωνόβια ιστορία της με φόντο ένα υπέροχο αρχοντικό του 1880. Τρίτη γενιά στα αμπέλια, ο Πατρινός Θανάσης Παρπαρούσης, οινολόγος με σπουδές στη Γαλλία, επιμένει να αναδεικνύει τις ελληνικές ποικιλίες και δεκαετίες τώρα μας ενθουσιάζει με τη Νεμέα του, τη γλυκιά αλλά και την ξηρή Μαυροδάφνη, με το αξεπέραστο Μοσχάτο Ρίου Πατρών, υπόδειγμα στα γλυκά κρασιά. Στα χέρια του ο σπάνιος Σιδερίτης γίνεται λευκό φινετσάτο κρασί, αλλά και ένα σπάνιο απόσταγμα που στέκεται με παρρησία δίπλα στα γαλλικά μπράντι! Ο Θανάσης και η Βάσω Παρπαρούση, πλαισιωμένοι από τις τρεις κόρες τους, την οινολόγο Εριφύλη, την οικονομολόγο Δήμητρα και τη μουσικολόγο Γεωργία, αποτελούν παράδειγμα φινέτσας, ποιότητας, σωστά αρθρωμένου λόγου όπου και όταν πρέπει.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ – ΕΛΛΗΝΙΚH ΓΗ Εταιρεία Vassilakis Estates
Επενδύοντας στην ποιότητα
Από το 1865 η οικογένεια Βασιλάκη παράγει ελαιόλαδο. Στα ιδιόκτητα κτήματα στο Μιραμπέλλο, στη Νεάπολη Λασιθίου, καλλιεργούν την κορωνέικη ελιά ενώ συνεργάζονται και με ντόπιους παραγωγούς για να κυκλοφορήσουν στην αγορά το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδό τους. Η συνεχής βελτίωση και η επένδυση στην οικογενειακή επιχείρηση είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός υπερσύγχρονου ελαιοτριβείου, μιας πρότυπης μονάδας με δύο γραμμές παραγωγής και φυγοκεντρικά μηχανήματα που εγγυώνται άριστη επεξεργασία του ελαιοκαρπού. Με συνεχείς ελέγχους στο έδαφος, στα δέντρα, στις εγκαταστάσεις και στο τελικό προϊόν, η οικογένεια Βασιλάκη διασφαλίζει την ποιότητα, τη γεύση και τα θρεπτικά συστατικά του ελαιολάδου. Τα προϊόντα του Κτήματος Βασιλάκη είναι διαθέσιμα σε επιλεγμένα σημεία πώλησης στην Ελλάδα, ενώ το 95% της παραγωγής εξάγεται σε Γαλλία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και αλλού. (Στη φωτογραφία, μαζί με τον Μανώλη Βασιλάκη, η Νέλλη Τζάκου-Λαμπροπούλου, γενική διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας.)
ΒΡΑΒΕΙΟ ΒΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ Δήμητρα Τσακίρη
Ποιοτικά φρούτα και λαχανικά
Πτυχιούχος τεχνολόγος γεωπόνος, αγρότισσα πρώτης γενιάς, η Δήμητρα Τσακίρη είναι μια δυναμική και δραστήρια βιοκαλλιεργήτρια. Κουμαντάρει 80 στρέμματα γης, εκ των οποίων τα 50 ιδιόκτητα στο Κυβέρι Αργολίδας, κοντά στην πηγή του Ανάβαλου, παραθαλάσσια και αμφιθεατρικά. Τα προϊόντα της είναι ευνοημένα από το γλυκό κλίμα της περιοχής, τα άφθονα νερά από τα πολλά συγκοινωνούντα πηγάδια, τα πλούσια εδάφη και την εγγύτητα στη θάλασσα. Η Δήμητρα εργάζεται συστηματικά για τη διάσωση ντόπιων, μη εμπορικών ποικιλιών – το 80% των φυτών που καλλιεργεί είναι από τη δική της τράπεζα σπόρων. To 2013, σε ηλικία 32 ετών, έγινε πρόεδρος του Συλλόγου Βιοκαλλιεργητών Αγορών Αττικής. Ο κόσμος την ξέρει και την προτιμά για τα ωραία εποχικά της: πορτοκάλια, μαύρα ντοματίνια, μελιτζάνες, πεπόνια, σταφύλια, κυδώνια, περγαμόντα, μανταρίνια και φραπονέραντζα, κολοκύθες και πατάτες, αλλά και λάδι, σάλτσες και μαρμελάδες. Η ποικιλία μεγάλη, η γεύση και το άρωμα ασυναγώνιστα.
Οι σεφ του «Γαστρονόμου» ετοίμασαν πεντανόστιμα μεζεδάκια. Εδώ, ο Λευτέρης Λαζάρου και η ομάδα του.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΖΥΜΑΡΙΚΩΝ Εταιρεία Αγροζύμη
Εβδομήντα είδη ζυμαρικών
Από το 1969 η οικογένεια Μαρταβαλτζόγλου ασχολείται με την παραγωγή σιτηρών και ζυμαρικών. Το 2000, η τρίτη γενιά, τα αδέλφια Κώστας και Γιώργος ανέλαβαν την εταιρεία και αφού ταξίδεψαν στην Ιταλία, επισκέφθηκαν μικρές βιοτεχνίες, ερεύνησαν, δοκίμασαν πολλά και διαφορετικά προϊόντα, αξιοποίησαν τη γνώση που συγκέντρωσαν στη δική τους παραγωγή. Με τις πρώτες ύλες είναι αυστηροί: αυγά από φάρμες της Βόρειας Ελλάδας, σιμιγδάλι ειδική παραγγελία από ελληνικό μύλο και νερό από τις περίφημες πηγές του χωριού Αραβησσός. Η εταιρεία παράγει πάνω από 70 είδη ζυμαρικών, το καθένα με φροντίδα και μεράκι. Τα σπαγγέτι κρέμονται σε ειδική κατασκευή και αποξηραίνονται για περίπου 39 ώρες σε χαμηλή θερμοκρασία, το κουσκούς το τρίβουν για ώρα στα τοιχώματα της ξύλινης σκάφης και ο τραχανάς τρίβεται με το κόσκινο όπως παλαιά. Γι’ αυτό και τα ζυμαρικά τους έχουν στιβαρή υφή και εξαιρετική γεύση.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Γαλακτοπαραγωγοί Γυναικόκαστρου
Από τη φάρμα, στο ποτήρι
Οκτώ κυρίες από το Γυναικόκαστρο Κιλκίς, οι έξι με οικογενειακή παράδοση στην αγελαδοτροφία και οι δύο προερχόμενες από άλλους επιχειρηματικούς κλάδους, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν το εξαιρετικό φρέσκο αγελαδινό γάλα «8 γυναίκες». Η Αντιγόνη Κουτρούτσιου, η Κούλα Ιορδανίδου, η Σύλβια Σαμολαδά, η Λαμπρινή Τσομπανίδου, η Κρυσταλλία Σαράντη, η Χριστίνα Σπύρου, η Δέσποινα Βουδούρη και η Ερασμία Παπαδοπούλου κατάφεραν σε ελάχιστο χρόνο να συνεταιριστούν και στις 5 Φεβρουαρίου 2018 έγινε η πρώτη διανομή του γάλακτός τους. Οι αγελάδες τους εκτρέφονται στις ιδιόκτητες φάρμες τους και η συνολική παραγωγή φτάνει τους 12 τόνους γάλακτος την ημέρα. Τη συσκευασία και τους απαραίτητους ελέγχους έχει αναλάβει για λογαριασμό τους η ΜΕΒΓΑΛ. Το γάλα τους συσκευάζεται με όλα του τα λιπαρά, γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα γευστικό, ενώ ακολουθεί τις εποχές, καθώς τα λιπαρά του διαφοροποιούνται μέσα στον χρόνο, ανάλογα με τη διατροφή των ζώων.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΕΛΙΟΥ Οικογένεια Κοπανέζου
Θυμαρίσιο μέλι για… σεμινάριο
Από το 1942 κρατά η μελισσοκομική παράδοση της οικογένειας Κοπανέζου. Κάθε Μάιο μεταφέρουν τα μελίσσια τους από την Κω στην Κάλυμνο. Βγαίνουν ξημερώματα με το φορτηγό από το ναυλωμένο πλοίο και μοιράζουν τα κοπάδια τους σε απομονωμένους θυμαρότοπους, αμόλυντους από ραντίσματα. Σε κάποια σημεία φτάνεις μόνο με βάρκα. Πάνω στα κοφτερά βράχια κουβαλούν τις δωδεκάκιλες κυψέλες για να τις τοποθετήσουν δίπλα στη θάλασσα. Η υγρασία εδώ είναι μεγαλύτερη και έτσι το θυμάρι παράγει περισσότερο νέκταρ. Εχουν ως «ευαγγέλιο» τους φυσικούς κανόνες και κυνηγούν την ανθοφορία σαν λαγωνικά. Τρυγούν τέλη Ιουλίου και συσκευάζουν στο νοικοκυρεμένο εργαστήρι τους στο Βαθύ. Κι όλος αυτός ο μόχθος να διατηρήσουν αναλλοίωτη την ποιότητα, κόντρα στο λιοπύρι και στο αφιλόξενο έδαφος, εκφράζεται στο εξαίσιας νοστιμιάς προϊόν τους. Σύμφωνα με το Εργαστήριο Μελισσοκομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, το θυμαρίσιο μέλι τους «Thymeli» περιέχει 81% γυρεόκοκκους θυμαριού.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Εταιρεία Corphes
Βιολογικό τσάι από τον τόπο μας
Στις βουνοκορφές των Καμβουνίων, μεταξύ Λάρισας, Κοζάνης και Γρεβενών, σε υψόμετρο 1.430, ο Χρυσοβαλάντης Κόγιος και ο Αστέριος Γκανάς ξεκίνησαν πριν από τέσσερα χρόνια να καλλιεργούν με βιολογικό τρόπο τσάι του βουνού «εξημερώνοντας» την ντόπια ποικιλία Σιδερίτης Ραεζέρι. Φύτευσαν κλώνους από τα άγρια φυτά και δημιούργησαν τον δικό τους σπόρο. Ετσι κατάφεραν να διαφυλάξουν το άγριο DNA του ενδημικού Σιδερίτη, δημιουργώντας ένα προϊόν με ανάλογα ευεργετικά συστατικά, και παράλληλα να διατηρήσουν τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Εκτός από το τσάι Corphes παράγουν και βότανα εξαιρετικής γεύσης. Η συγκομιδή γίνεται με τα χέρια, η αποξήρανση με τρόπο φυσικό, το τρίψιμο χειρωνακτικά. Τα βότανα περνούν από βαθιά κατάψυξη, μια μέθοδο φυσικής απολύμανσης. Πρωτοποριακός είναι και ο τρόπος συσκευασίας, καθώς αφαιρείται το οξυγόνο από το σακουλάκι και αντικαθίσταται με αδρανές αέριο, που εξασφαλίζει μεγαλύτερο χρόνο ζωής στο προϊόν. Καλαίσθητες οι συσκευασίες, ξεχωρίζουν στο ράφι και σύντομα θα φτάσουν σε επιλεγμένα καταστήματα σε όλον τον κόσμο, όπως ευελπιστούν ο Χρυσοβαλάντης και ο Αστέριος.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ «Καραμανλίδικα του Φάνη»
Εμπειρία για μερακλήδες
Στις κεντρικές αγορές των μεγαλουπόλεων χτυπάει η καρδιά της τοπικής γαστρονομίας. Αυτός είναι ίσως ένας από τους λόγους που από την ημέρα που άνοιξαν, πριν από περίπου πέντε χρόνια, «Τα καραμανλίδικα του Φάνη» κοντά στη Βαρβάκειο, δεν έχουν βρεθεί εκτός top 10 του trip advisor με τα καλύτερα μέρη για να φας στην Αθήνα. Στην ανατολίτικη σαλουμερία της Ευριπίδου –ή μεζετζίδικο, όπως το λέει ο δημιουργός της Φάνης Θεοδωρόπουλος– το σκεπτικό είναι απλό: κάθεσαι σε ένα από τα λιγοστά τραπέζια και διαλέγεις ό,τι τραβάει η όρεξή σου από την πιο πλούσια βιτρίνα αλλαντικών και τυριών που υπάρχει στην πόλη. Σε περίοπτη θέση, οι παστουρμάδες και τα σουτζούκια του Δραμινού παραγωγού Σαρήμπογια. Εχουν και ένα μικρό μενού με εκλεκτούς χειροποίητους μεζέδες. Κρασιά, μπίρες, αποστάγματα, αναψυκτικά, όλα ελληνικά. Διαγωνίως απέναντι, το μικρό αλλαντοπωλείο «Αραπιάν» απ’ όπου ξεκίνησαν όλα τη δεκαετία του ’60 από τον πατέρα του Φάνη.