Η πρώτη ημέρα του συναρπαστικού Singularity Summit ήταν διάχυτη με αισιοδοξία και κυβερνο-οπτιμισμό – ωστόσο, χρωματίστηκε και από μια νότα σκληρού και απαραίτητου ρεαλισμού κατά τη διάρκεια της ομιλίας της Τζάγια Μπαλού. Η υπεύθυνη της υπηρεσίας ασφάλειας πληροφοριών της ολλανδικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών KPN εξειδικεύεται στον συχνά υποτιμημένο τομέα της κυβερνοασφάλειας, και τα 18 χρόνια εμπειρίας της στον χώρο την έχουν εξοπλίσει με λεπτομερή γνώση και αρκετό σκεπτικισμό. Ενώ λοιπόν το συνέδριο εστίασε στην εκθετική ανάπτυξη και στις ευκαιρίες που επιφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, η Μπαλού υπενθύμισε στο κοινό πως οι προκλήσεις της ψηφιακής εποχής αυξάνονται με εξίσου αχαλίνωτο ρυθμό.
«Ας ξεκινήσουμε αναρωτώμενοι ποιος είναι πράγματι ο εχθρός στο παιχνίδι της κυβερνοασφάλειας», δήλωσε η Μπαλού στην έναρξη της ομιλίας της, και από το απορημένο βλέμμα του κοινού ήταν ξεκάθαρο πως λίγοι γνώριζαν την απάντηση. Η ειδικός συνέχισε αναλύοντας το προφίλ του σύγχρονου χάκερ, και εκτιμώντας πως στην πλειονότητά τους οι κυβερνοεπιθέσεις ξεκινούν από νεαρούς γνώστες της τεχνολογίας που κινούνται με απλό κίνητρο τη διασκέδαση, προτού το κέρδος, οι δυνάμεις της μαύρης αγοράς και το θέλγητρο της πολιτικής δύναμης θα κυριαρχήσουν. «Για να κατανοήσει κανείς τη δύναμη των χάκερ, αρκεί να ανατρέξει πίσω στο 2013, όταν μια παγκόσμια κορυφαία τράπεζα της Ολλανδίας έπεσε θύμα μιας επίθεσης που οδήγησε όλο το σύστημά της σε κατάρρευση», δήλωσε η Μπαλού. «Ενώ η τράπεζα είχε ξοδέψει 12 εκατομμύρια ευρώ στην προστασία των τεχνολογικών συστημάτων της, χρειάστηκε ένας απλός ιός κόστους 40 ευρώ για να γκρεμιστούν τα ψηφιακά της τείχη» προσέθεσε, ενώ το κοινό παρακολουθούσε σοκαρισμένο.
Παρότι η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πίσω στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, σύμφωνα με την ομιλήτρια η έλλειψη υποδομών της χώρας παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξάπλωση των κυβερνοεπιθέσεων παγκοσμίως. «Μία από τις ισχυρότερες ασπίδες πίσω από την οποία κρύβονται οι χάκερ είναι το λεγόμενο “spoof”, η δυνατότητα δηλαδή να αποκρύψει κανείς την ταυτότητά του λόγω κενών στα συστήματα παροχής υπηρεσιών Διαδικτύου. Δυστυχώς, στην Ελλάδα κορυφαίοι πάροχοι δεν διαθέτουν την απαραίτητη ασφάλεια και επιτρέπουν την άνθηση κυβερνοεπιθέσεων», δήλωσε με ανησυχία η Μπαλού. Μάλιστα, η ειδικός εξομολογήθηκε πως πέρασε λίγο χρόνο στο ελληνικό dark web –το κομμάτι του κυβερνοχώρου που δεν ελέγχεται από ρυθμίσεις και κανονισμούς– και πως βρήκε πληθώρα παράνομων υπηρεσιών, από πώληση ευρωπαϊκών διαβατηρίων μέχρι ατέλειωτες λίστες με τα τηλέφωνα και τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των Ελλήνων χρηστών του Διαδικτύου.
Ο κίνδυνος των κυβερνοεπιθέσεων είναι τόσο μεγάλος, που η Μπαλού δεν δίστασε να προσθέσει πως βρισκόμαστε ήδη στη διάρκεια του τρίτου παγκοσμίου πολέμου – μιας διαμάχης που εξελίσσεται υπογείως με αλλεπάλληλες τεχνολογικές επιθέσεις που ολοένα και αυξάνονται. Ωστόσο, στο τέλος της ομιλίας της, η ειδικός προσέφερε μια σειρά από λύσεις για τους κινδύνους της διαδικτυακής εποχής. «Απαιτείται πάνω απ’ όλα συνεργασία μεταξύ εταιρειών που μπορεί να είναι ανταγωνιστές, όμως στον τομέα της κυβερνοασφάλειας πρέπει να είναι συνεργάτες και να μοιράζονται τις λύσεις τους με διαφάνεια» δήλωσε η Μπαλού, προσθέτοντας πως οι κυβερνήσεις πρέπει να επαναξιολογήσουν τις προτεραιότητές τους και να στραφούν μακριά από τη διαδικτυακή παρακολούθηση. Το βάρος όμως πέφτει και σε όλους τους χρήστες του Διαδικτύου και στην καταπολέμηση του διαδικτυακού αναλφαβητισμού.