Στη δημοσιότητα έδωσε η διευθύνουσα επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Brexit το κείμενο της πολιτικής διακήρυξης για τη μελλοντική σχέση ΕΕ – Ηνωμένου Βασιλείου μετά το «διαζύγιο» των δύο πλευρών.
Το κείμενο της προσωρινής συμφωνίας – υπό την μορφή «πολιτικής διακήρυξης» – απεστάλη στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, που θα κληθούν να το εγκρίνουν την Κυριακή, κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της 25ης Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με το κείμενο, ΗΒ και ΕΕ δεσμεύονται να οριοθετήσουν και να οργανώσουν μια ευρεία και εξαιρετικά στενή τελωνειακή, εμπορική, αμυντική και χρηματοοικονομική συνεργασία.
Αναλυτικά, και ξεκινώντας από το κρίσιμο ζήτημα της νήσου της Ιρλανδίας, «τα συμβαλλόμενα μέρη υπενθυμίζουν την αποφασιστικότητά τους να αντικαταστήσουν το backstop στη Βόρεια Ιρλανδία με μεταγενέστερη συμφωνία που θεσπίζει εναλλακτικές ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της απουσίας ενός σκληρού συνόρου στο νησί της Ιρλανδίας σε μόνιμη βάση».
«Τα συμβαλλόμενα μέρη προβλέπουν την ύπαρξη μιας εμπορικής σχέσης σχετικά με εμπορεύματα όσο το δυνατόν πλησιέστερα, με σκοπό τη διευκόλυνση της εύρυθμης λειτουργίας του νόμιμου εμπορίου», αναφέρει το κείμενο.
Σε σχέση με τις τελωνειακές ρυθμίσεις περιγράφεται ότι «οι ρυθμίσεις αυτές θα λάβουν υπόψη το γεγονός ότι μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, τα μέρη θα σχηματίσουν χωριστές αγορές και ξεχωριστές νομικές διατάξεις. Η διασυνοριακή μεταφορά αγαθών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ακεραιότητα και την ορθή λειτουργία αυτών των αγορών, οι οποίες διαχειρίζονται μέσω τελωνειακών διαδικασιών και ελέγχων. Ωστόσο, με σκοπό τη διευκόλυνση της διασυνοριακής κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, τα συμβαλλόμενα μέρη προβλέπουν συνολικές ρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν μια ζώνη ελευθέρων συναλλαγών που θα συνδυάζει βαθιά ρυθμιστική και τελωνειακή συνεργασία, υποστηριζόμενη από διατάξεις που εξασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού για ανοικτό και θεμιτό ανταγωνισμό».
Ακόμη πιο συγκεκριμένα ΕΕ και ΗΒ δεσμεύονται ότι «η οικονομική εταιρική σχέση θα καταργεί δασμούς, τέλη, επιβαρύνσεις ή ποσοτικούς περιορισμούς σε όλους τους τομείς, με φιλόδοξα τελωνειακά καθεστώτα τα οποία, σύμφωνα με τους ανωτέρω στόχους και αρχές των μερών, θα οικοδομήσουν και θα βελτιώσουν το ενιαίο τελωνειακό έδαφος που προβλέπεται στη συμφωνία ανάληψης αποκλείει την ανάγκη ελέγχου των κανόνων προέλευσης».
Τα συμβαλλόμενα μέρη θα θέσουν σε εφαρμογή «φιλόδοξα τελωνειακά καθεστώτα, επιδιώκοντας τους γενικούς τους στόχους και με τον τρόπο αυτό, τα συμβαλλόμενα μέρη προβλέπουν ότι θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα διευκολυντικά συστήματα και τεχνολογίες, τηρώντας πλήρως τις νομικές τους τάξεις και διασφαλίζοντας ότι οι τελωνειακές αρχές είναι σε θέση να προστατεύουν τα οικονομικά συμφέροντα των μερών και να επιβάλλουν δημόσιες πολιτικές».
«Για το σκοπό αυτό, σκοπεύουν να εξετάσουν την αμοιβαία αναγνώριση των προγραμμάτων εμπιστευτικών εμπόρων, τη διοικητική συνεργασία σε τελωνειακά θέματα και την αμοιβαία συνδρομή, μεταξύ άλλων για την είσπραξη απαιτήσεων σχετικά με φόρους και δασμούς και μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών για την καταπολέμηση των τελωνειακών περιπτώσεων απάτης και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων», αναφέρει η πολιτική διακήρυξη.
Τα συμβαλλόμενα μέρη «θα πρέπει να συνάψουν φιλόδοξες, συνολικές και ισορροπημένες ρυθμίσεις σχετικά με το εμπόριο υπηρεσιών και τις επενδύσεις σε τομείς υπηρεσιών και εκτός των υπηρεσιών, τηρώντας το δικαίωμα κάθε συμβαλλόμενου να ρυθμίζει κανονιστικά (regulate)».
Τα συμβαλλόμενα μέρη «θα πρέπει να επιδιώξουν να επιτύχουν ένα επίπεδο ελευθέρωσης του εμπορίου υπηρεσιών, πέραν των δεσμεύσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και βάσει των πρόσφατων Συμφωνιών Ελεύθερων Συναλλαγών της Ένωσης (ΣΕΣ)».
Οι ρυθμίσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν διατάξεις «για την πρόσβαση στην αγορά και την εθνική μεταχείριση σύμφωνα με τους κανόνες του κράτους υποδοχής για τους παρόχους υπηρεσιών και τους επενδυτές των μερών».
«Αυτό θα εξασφαλίζει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών και οι επενδυτές των μερών αντιμετωπίζονται χωρίς διακρίσεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εγκατάσταση», διευκρινίζεται.
Οι ρυθμίσεις θα πρέπει να επιτρέπουν «την προσωρινή είσοδο και διαμονή φυσικών προσώπων για επιχειρηματικούς σκοπούς σε καθορισμένες περιοχές», αναφέρει η συμφωνία.
Σε ό,τι αφορά το ίδιο το ρυθμιστικό περιβάλλον, στο πλαίσιο αυτό, τα συμβαλλόμενα μέρη «πρέπει να θεσπίσουν ένα πλαίσιο εθελοντικής κανονιστικής συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών».
Σε σχέση με τα χρηματοοικονομικά, τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει «να συμπεριλάβουν διατάξεις που να επιτρέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και τις πληρωμές που συνδέονται με συναλλαγές που απελευθερώνονται στο πλαίσιο της οικονομικής εταιρικής σχέσης, με την επιφύλαξη σχετικών εξαιρέσεων».
Σημειώνοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε ότι η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα ισχύει πλέον, «τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να θεσπίσουν ρυθμίσεις κινητικότητας», τονίζει η Συμφωνία και τις απαριθμεί:
– Οι ρυθμίσεις κινητικότητας θα βασίζονται στην απαγόρευση των διακρίσεων μεταξύ των κρατών μελών της Ένωσης και στην πλήρη αμοιβαιότητα.
– Στο πλαίσιο αυτό, τα μέρη επιδιώκουν να παρέχουν, μέσω της εθνικής τους νομοθεσίας, ταξίδια χωρίς θεώρηση για βραχυπρόθεσμες επισκέψεις.
– Τα μέρη συμφωνούν να εξετάσουν τους όρους εισόδου και διαμονής για σκοπούς όπως η έρευνα, η μελέτη, η κατάρτιση και οι ανταλλαγές νέων.
– Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο αντιμετώπισης του συντονισμού της κοινωνικής ασφάλισης υπό το φως των μελλοντικών μετακινήσεων προσώπων.
– Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία τους, τα μέρη θα διερευνήσουν τη δυνατότητα να διευκολύνουν τη διέλευση των αντίστοιχων συνόρων τους για νόμιμο ταξίδι.
– Οποιεσδήποτε διατάξεις θα ισχύουν με την επιφύλαξη των ρυθμίσεων του κοινού χώρου ταξιδίων (CTA) όπως αυτές εφαρμόζονται μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας.