ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στα μόλις 38 λεπτά που διήρκεσε η Σύνοδος Κορυφής της Κυριακής ένα ήταν το μήνυμα από την πλειοψηφία των Ευρωπαίων ηγετών, καθώς επικύρωναν την έξοδο του Ην. Βασιλείου από την Ε.Ε. «Αυτή είναι η μοναδική συμφωνία», δήλωνε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντ. Τουσκ μετά τη λήξη της Συνόδου, ξεκαθαρίζοντας στο Λονδίνο ότι πλέον οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν εκεί.
«Δεν είναι μόνο η καλύτερη δυνατή συμφωνία αλλά και η μόνη δυνατή συμφωνία», είπε από την πλευρά του στη συνέντευξη Τύπου χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Ενώ ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μ. Ρούτε το εξήγησε ακόμα πιο απλά λέγοντας ότι αν οι πολιτικοί στη Μ. Βρετανία θεωρούν ότι μπορούν να «πετύχουν κάτι καλύτερο» με το να καταψηφίσουν τη συμφωνία τότε «κάνουν λάθος».
Οι 27 ηγέτες της Ε.Ε. όπως έχουν δείξει τους τελευταίους 19 μήνες που διαπραγματεύονται τη συμφωνία εξόδου της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε., ήταν ιδιαίτερα ενωμένοι καθώς κανένας δεν δέχτηκε να κάνει οποιαδήποτε διμερή διαπραγμάτευση με το Λονδίνο ή να κριτικάρει τη διαδικασία που ακολουθήθηκε.
«To Brexit δεν είναι μόνο αρνητικό», είπε χαρακτηριστικά η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. «Κατάφερε να δώσει στην Ε.Ε. μία πρωτόγνωρη ενότητα» και πρόσθεσε πως «μπορούμε να είμαστε ισχυροί μόνο αν υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας μαζί, και αυτή έχει υπάρξει μία θετική εμπειρία». Η ίδια χαρακτήρισε τη συμφωνία «διπλωματικό αριστούργημα».
Από το δραματικό πρωινό της Παρασκευής 24 Ιουνίου του 2016, μία ημέρα μετά το βρετανικό δημοψήφισμα, ο πρόεδρος του Συμβουλίου είχε δώσει τον τόνο δηλώνοντας πως «είμαστε αποφασισμένοι να διατηρήσουμε την ενότητά μας ως 27». Την ίδια μέρα και η Ευρ. Επιτροπή και το Ευρ. Κοινοβούλιο είχαν κάνει αντίστοιχες δηλώσεις, λέγοντας πως «αυτή είναι μία κατάσταση χωρίς προηγούμενο αλλά είμαστε ενωμένοι στην αντίδρασή μας». Ο κ. Τουσκ είχε στείλει και ένα πιο προσωπικό μήνυμα τότε: «Ο πατέρας μού έμαθε πως ό,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει δυνατότερο», είχε πει.
Και όντως η ενότητα των «27» έγινε πιο δυνατή από τότε, παρόλο που πολλοί λένε ότι δεν οφείλεται μόνο στο Βrexit αλλά και στο ασταθές διεθνές πολιτικό περιβάλλον που υπήρχε το 2016, με τον Ντ. Τραμπ να εκλέγεται πρόεδρος των ΗΠΑ, τον Βλ. Πούτιν να δείχνει ακόμα περισσότερο πόσο διψασμένος για κυριαρχία ήταν, και την Κίνα που εξελισσόταν σε παγκόσμια οικονομική δύναμη.
Το μπαλάκι βρίσκεται πλέον στη Βρετανία. Η Τερέζα Μέι ανακοίνωσε, χθες, ότι η κρίσιμη ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο θα διεξαχθεί στις 11 Δεκεμβρίου, ύστερα από πενθήμερη συζήτηση. Πάντως, οι Βρυξέλλες δεν θέλουν να σκέφτονται καταψήφιση της συμφωνίας. «Είναι μία πιθανότητα που κανένας δεν ήθελε να συζητήσει», δήλωνε Eλληνας αξιωματούχος. «Πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο της Βρετανίας θα επικυρώσει τη συμφωνία, γιατί είναι ένα σοφό Κοινοβούλιο», ανέφερε ο κ. Γιούνκερ, εκφράζοντας την ατμόσφαιρα που κυριαρχεί στη βελγική πρωτεύουσα.
Αν όντως οι Βρετανοί βουλευτές ακυρώσουν τη συμφωνία της κ. Μέι, οι Ευρωπαίοι αναμένεται να αντισταθούν σε οποιαδήποτε προσπάθεια να ξανανοίξει η 585 σελίδων συμφωνία, καθώς πέρα από το πολιτικό κόστος για τα κράτη-μέλη θα υπάρχει ελάχιστος χρόνος για κάτι τέτοιο. Το Η.Β. αποχωρεί από την Ε.Ε. επισήμως στις 29 Μαρτίου. Βέβαια, η προθεσμία αυτή μπορεί να επεκταθεί –αν πάρει την έγκριση των «27»– αλλά όπως λένε στις Βρυξέλλες αυτό θα γινόταν μόνο για να δοθεί χρόνος για ένα δεύτερο δημοψήφισμα ή εκλογές. Οσον αφορά την πιθανότητα μιας καλύτερης συμφωνίας για τη Μ. Βρετανία η επέκταση είναι μάλλον απίθανη.