Ο κυβερνητικός συνασπισμός της Ιταλίας εξετάζει τη μείωση του στόχου για δημοσιονομικό έλλειμμα κατά μερικά δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας, από το 2,4% του ΑΕΠ έως και στο 2% του ΑΕΠ για το 2019. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις Ρώμης – Βρυξελλών, αν και οικονομικοί αναλυτές εμφανίζονταν χθες επιφυλακτικοί για το αποτέλεσμα. Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, επρόκειτο να συναντηθεί χθες το βράδυ με τους δύο αντιπροέδρους της κυβέρνησης συνασπισμού –Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτη του Κινήματος Πέντε Αστέρων, και Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά– και τον υπουργό Οικονομικών Τζοβάνι Τρία. Νωρίτερα, ο κ. Ντι Μάιο είχε δηλώσει πως «δεν είναι μεγάλη υπόθεση, εάν, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, το δημοσιονομικό έλλειμμα μειωθεί λίγο». Κρίσιμο ρόλο σε αυτή τη στροφή της Ρώμης και τη διάθεση του κυβερνητικού συνασπισμού για έναν συμβιβασμό στο ακανθώδες ζήτημα του προϋπολογισμού για το 2019 φαίνεται πως διαδραμάτισε η συνάντηση ανάμεσα στον Ιταλό πρωθυπουργό και στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Ο Αρμάντο Σίρι, οικονομικός σύμβουλος του Ματέο Σαλβίνι, είχε αποκαλύψει σε συνέντευξη που έδωσε στην ιταλική εφημερίδα II Messaggero πως «μπορεί να γίνει μια μικρή προσαρμογή στον προϋπολογισμό» για να αποφευχθεί η αναταραχή στις αγορές. Τόνισε δε πως μόνον ορισμένα μεμονωμένα μέτρα μπορεί να αλλάξουν στον προϋπολογισμό, αλλά θα πρέπει να ικανοποιηθούν τα γενικότερα αιτήματα των ψηφοφόρων. Σύμφωνα με πηγές του πρακτορείου Bloomberg, ο κ. Σαλβίνι δήλωσε χθες πως η μείωση του ορίου συνταξιοδότησης θα τεθεί σε εφαρμογή τον Φεβρουάριο, όπως είχε υποσχεθεί ο κυβερνητικός συνασπισμός. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι «το πρόβλημα δεν είναι λίγα δεκαδικά ψηφία». Πάντως, ο πρωθυπουργός της χώρας δήλωσε πριν από τη συνάντηση πως δεν έχουν προσδιοριστεί οι περικοπές στον προϋπολογισμό.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε το πρώτο βήμα για την έναρξη της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην επιβολή κυρώσεων εις βάρος της Ρώμης. Τον περασμένο μήνα, η Κομισιόν απέρριψε το προσχέδιο για τον προϋπολογισμό της Ιταλίας, θεωρώντας πως ο στόχος της Ρώμης για δημοσιονομικό έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ το 2019 οδήγησε σε αύξηση του ήδη υπέρογκου δημοσίου χρέους. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε δεσμευτεί πως θα μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας στο 0,8% του ΑΕΠ με απώτερο στόχο τη σταδιακή μείωση του δημόσιου χρέους που σήμερα ανέρχεται στο 132% του ΑΕΠ. Αλλά ο κυβερνητικός συνασπισμός είχε δώσει προεκλογικά μια σειρά υποσχέσεων στους ψηφοφόρους του, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του βασικού μισθού περίπου στα 780 ευρώ τον μήνα και της μείωσης των ορίων συνταξιοδότησης με την κατάργηση μεταρρυθμίσεων που είχαν ψηφιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Mέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυβερνητικός συνασπισμός της Ρώμης είχε μείνει αμετακίνητος στις θέσεις του, δεσμευόμενος πως δεν θα μειώσει τον στόχο για δημοσιονομικό έλλειμμα στο 2,4% του ΑΕΠ. Σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, η αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις από 0,2% έως και 0,5% του ιταλικού ΑΕΠ.
Καθησυχαστικός ο Μ. Ντράγκι
Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη κινείται σε φυσιολογικό πλαίσιο και δεν είναι τόσο μεγάλη για να αλλάξει η ΕΚΤ τη νομισματική πολιτική της. Αυτό είναι το μήνυμα που μετέφερε χθες ο πρόεδρός της, Μάριο Ντάγκι, απευθυνόμενος στην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκαν χθεσινές τοποθετήσεις του επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, Πέτερ Πρατ. Μπορεί η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη να έχει χάσει την ορμή της και να γίνονται αισθητές οι δυσκολίες στην πραγματική οικονομία, αλλά η πρόσφατη πτώση των τιμών του πετρελαίου ασκεί θετική επίδραση, εξήγησε χθες ο κ. Πρατ.
Ο ίδιος έχει πει πρόσφατα πως, αν και θα τερματιστεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ στα τέλη Δεκεμβρίου, αυτό δεν σημαίνει πως η νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη δεν θα είναι υποστηρικτική. Η ΕΚΤ έχει δεσμευτεί πως τα επιτόκια θα διατηρηθούν στα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα, τουλάχιστον, έως το καλοκαίρι του 2019. Η επιβράδυνση της Ευρωζώνης στο χαμηλό τετραετίας και η συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας για πρώτη φορά από το 2015 έχουν ενισχύσει σενάρια που θέλουν την ΕΚΤ να αναπροσαρμόζει τη νομισματική πολιτική της.